اشعار اربعین حسینی

روضه حضرت زینب سلام الله علیها

***

دردها می چكد از حال و هوای سفرش

گرد غم ریخته بر چادر مشكی سرش

تك و تنها و دو تا چشم كبود و چند تا .

كودك بی پدر افتاده فقط دور و برش

ظاهراً خم شده از شدت ماتم اما

هیچ كس باز نفهمیده چه آمد به سرش

روزها از گذر كوچه آتش رفته

اثر سوختگی مانده سر بال و پرش

همه بغض چهل روزه او خالی شد

همه كرب و بلا گریه شد از چشم ترش

ره واکنید قافله سالار میرسد

یک قافله اسیرعزادار میرسد

برخیز یا حسین سری دست و پانما

دلبر برای دیدن دلدار میرسد

حالا که پیرعشق شدم ناز می کنی

باشد تو ناز کن که خریدار میرسد

سر الحسین سینه سینای زینب است

آری حقیقت همه اسرار میرسد

بالا بلند بودم و حالا خمیده ام

پرغم ترین زمانه دیدار میرسد

عباس کو که صبرعقیله سر آمده

ناموس حق زکوچه و بازار میرسد

بر روی قبر پیرهنت پهن می کنم

جانم به لب زگریه بسیار میرسد

تکرارصحنه ها شده درپیش دیده ام

نیزه به دست لشگر اشرار میرسد

گویا هنوز میشنوم زیر دست و پا

فریاد العطش ز لب یار میرسد

آن بارگرنشد بدنت را بغل کنم

قبرت به روی سینه ام این بار میرسد

هرجا که شد غرور مرا دشمنت شکست

زینب غمین از آن همه آزار میرسد

آه رباب و قبر بهم خورده ی علی

لالایی اش ازآن دل غمدار میرسد

 اشعار اربعین حسینی

روضه حضرت زینب سلام الله علیها

***

هم پیرهن که ماند برایم بدن نداشت

هم پیکر تو روی زمین پیرهن نداشت

ای بی کفن برادرم ای بوریا نشین

این چادرم لیاقت خلعت شدن نداشت؟

آن گونه ای که من وسط خیمه سوختم

پروانه هم دل و جگر سوختن نداشت

گل های باغت از همه رنگی گرفته اند

یعنی کسی نبود که دست بزن نداشت

مردی نبود اگر یل ام البنین که بود

هرگز کسی نگاه جسارت به من نداشت

تو رفتی و کنار خودم گریه می کنم

دارم سر مزار خودم گریه می کنم

ای سایه بلند سرم ای برادرم

آیینه ی ترک ترکِ در برابرم

بالم شکسته است و پرم پر نمی زند

اما هنوز مثل همیشه کبوترم

من قول داده ام که بگیرم سر تو را

از دست نیزه ها و برایت بیاورم

حالا سری برای تو آورده ام ولی

خاکستری و خاکی و ای خاک بر سرم

بگذار اول سخن و شکوه ام تو را

ای ماه زینب از نگرانی درآورم

هر چند کوچه کوچه تماشا شدم ولی

راحت بخواب دست نخورده است معجرم

تو رفتی و کنار خودم گریه می کنم

دارم سرمزار خودم گریه می کنم

یك اربعین گذشته و زینب رسیده است

بالای تربتی كه خودش آرمیده است

یا ایها الغریب سلام ای برادرم

ای یوسفی كه گرگ تنت را دریده است

از شهر شام كینه رسیده مسافرت

پس حق بده به او كه چنین قد خمیده است

احساس میكنم كه مادرم اینجا نشسته است

در كربلا نسیم مدینه وزیده است

این گل بنفشه های تن و چهره ی كبود

دارد گواه ، زینبتان داغدیده است

توطعم خیزران و سنگ ها و خواهرت .

.طعم فراق و غربت و غم را چشیده است

آبی به كف گرفته و رو سوی علقمه

با آه می رود سكینه و خجلت كشیده است

این دختر شماست كه خواستند كنیزی اش

لكنت گرفته است و صدایش بریده است

نیزه نشین شد حضرت سقا و اهلبیت

زخم زبان زهر كس و ناكس شنیده است

گفتی رقیه . گفت نمی آیم عمه جان !

در شام ماند و شهر جدید آفریده است

مژدگانی بده عباس که خواهر آمد

خاطر آسوده که با چادر و معجر آمد !

قافله همره خود مشک پرآب آورده

جرعه جرعه غم و اندوه رباب آورده

بسپارید که در علقمه هرگز نرود

وای اگر شکوه ی او پیش ابالفضل رود

آه بانو زچه رو قافله ات کم دارد

بعد از آن شام سیاه اشک دمادم دارد

نکند دختری که بود شبیه زهرا

جای مانده است در آن شام بلا

هرچه زدند شوکتِ من کم نشد حسین

در مجلس یزید، سرم خم نشد حسین

با خطبه ای که من سرِ بازار خوانده ام

آن نقشه ای که داشت ، فراهم نشد حسین

آنجا چنان شبیه پدر حرف می زدم

یک مرد از آن قبیله حریفم نشد حسین

اصلا محرّمت که جهان را به هم زده

بی خطبه های من که محرّم نشد حسین!

آتش گرفت معجر من سوخت موی من

اما حجاب از سر من کم نشد حسین

هرچند قد و قامت من خم شده ولی

"در مجلس یزید سرم خم نشد حسین.)شاعرداودپرچمی

همینکه سمت نگاهش به قتلگاه افتاد

دلش شکست و دوباره به آه آه افتاد

دوباره زله ای بین بارگاه افتاد

اگر غلط نکنم کوه صبر راه افتاد

ولی چه کوه عجیبی چقدر خم شده است

چقدر دور و برش رشته کوه کم شده است

بلند شد؛به زمین خورد و گفت یادت هست

چگونه قامت رعنای خواهر تو شکست

مرا به خاک زد و روی سینه تو نشست

تو را به نیزه کشید و مرا به محمل بست

عصای پیری خواهر! قدم خمیده شده

شبیه قامت مادر! قدم خمیده شده

توای مسافر نیزه ! چه خوش سفر بودی

جلوی محمل ما مثل یک سپر بودی

اگر چه بر سر نی یا که طشت زر بودی

در این سفر همه جا منشاء اثر بودی

سرت به جای سرما چه سنگ ها می خورد

چقدر جای حرم سنگ بی هوا می خورد

مرا پس از تو به بازار شام ها بردند

چقدر در وسط ازدحام ها بردند

برای سنگ زدن زیر بام ها بردند

مرا به مجلس لقمه حرام ها بردند

شراب خورد و تو را ازخجالت آبت کرد

تو را خارجی خطابت کرد

حرام ها! حرمت را عذاب می کردند

برای بردن سرها شتاب می کردند

و خنده بر دل زار رباب می کردند

به پیش تشنه لبان آب آب می کردند

به تشنگان پر احساس وای خندیدند

به مشک پاره عباس وای خندیدند

امام دوم این کربلا امامت کرد

که قافله زسفر آمد و اقامت کرد

اگر چه بر سر ناقه ولی قیامت کرد

چقدر جان به فدای تو و خیامت کرد

امام ناقه نشینم ! اسیریم را دید

و لحظه لحظه ی احساس پیریم را دید

امام ناقه نشینم اسیر تر شده بود

در این سفرزمنم پیرتر شده بود

لبش هم از لب خشکم کویرتر شده بود

ولی به شام کمی سر به زیرتر شده بود

همینکه راس تو دراین مسیر می افتاد

سرش شبیه شما سر به زیر می افتاد

ببین که وعده نمودم چه زود برگشتم

ببین که سوختم و مثل عود برگشتم

از آتش دل خیمه چو دود برگشتم

سپید بودم و حالا کبود برگشتم

کبودی تنم از زخم تو فزون تر نیست

کبودیم که به اندازه های مادر نیست

در آن غروب که راس ستاره را بردند

به خیمه ها چقدر گوشواره را بردند

و چادری که شده پاره پاره را بردند

و پشت خیمه سر شیرخواره را بردند

اگر چه با سر این طفل همسفر شده ایم

هزار مرتبه مردیم و زنده تر شده ایم

شعر اربعین حسینی _ علی اکبر لطیفیان

یا ابا عبدالله الحسین (ع)

بیشتر بُرد آن کسی که بیشتر پیشَم نشست

تا زمانی که تو بنشستی نشستن واجب است

بعد زهرا خواهرت خیر النساء عالم است

پس کنیز خواهرت بودن به هر زن واجب است

سینه اش بیت المحبت خانه اش بیت البکاء

احترامش بر ملائک هم یقیناً واجب است

قسمتی از خاک زیر پات را برداشتم

هر سحر بوسیدن این خاک بر من واجب است

علی اکبر لطیفیان

شعر اربعین حسینی _ ابراهیم بازیار

کوچه به کوچه پشت نی از بس دویده ام

باور نمی کنم سر قبرت رسیده ام

مهمان خسته آمده از جا بلند شو

دیگر توان نمانده مرا قد خمیده ام

چشمی نمانده تا که تماشا کنم تو را

سویی نمانده بهر من ای نور دیده ام

شاید نمی شناسی مرا پیر تر شدم

من زینبم که داغ غمت را کشیده ام

لطفی کن و کنار خودت دفن کن مرا

دیگر حسین به جان خودت من بریده ام

اشعار اربعین امام حسین علیه السلام ـ حنیف منتظرقائم

این همه راه آمدم حالا بیا با من بگو

آن عبای کهنه و انگشتر دست تو کو؟

قتله گاهت را حسین با سنگ ها پر کرده اند

سخت پیدا می شود این تکه هایت ای سبو!

راستی اصلا حسین من تویی؟…حرفی بزن

یا اخا! دیگر ندارد چشم خواهر هیچ سو

این سرازیری تل را با سر و پا آمدم

دیدم آخر جان زینب، ماجرا را مو به مو

مُهر غربت خورده بر هر صفحه این چادرم

پا نهاده بر دلم با چکمه هایش آن عدو

او نشست و من نشستم، او کجا و من کجا!!

او به روی سینه و من هم هراسان روبرو

بوسه بر رگ های گردن میزنم، هرچند…آه

دردسر بوده برایت بوسه ام زیر گلو

کاش برخیزد ز جایش غیرتی سقای من

مانده بهر زینبت تنها همین یک آرزو

اشعار اربعین امام حسین علیه السلام ـ غلامرضا سازگار

مظهر صبر خدای حی داور زینبم!

یادگار حیدر و زهرای اطهر زینبم!

فتح کردی شام را سنگر به سنگر زینبم!

آمدی همچون علی از فتح خیبر زینبم!

گرچه آهی نیست از آه تو ظالم سوزتر

بازگشتی از همه سردارها پیروزتر

****

باغبان از بهر گل‌هایت گلاب آورده‌ام

بحر بحر از چشم گریان بر تو آب آورده‌ام

روی نیلی گیسوی از خون خضاب آورده‌ام

پرچم پیروزی از شـام خـراب آورده‌ام

آه دل را آتش فریـاد کـردم یـا حسین

شام ویران را حسین‌آباد کردم یا حسین

****

خواهرم در این سفر فریاد عاشورا شدی

یاس بـاغ وحی من نیلوفر صحرا شدی

با کبودی رخت مهرِ جهان‌آرا شدی

هر چه می‌بینم شبیهِ مادرم زهرا شدی

بارها جان دادی اما زنده‌تر گشتی بیا

دست بسته رفتی و پیروز برگشتی بیا

****

من خدا را آیت فتح و ظفر بودم حسین

با سرت تا شام ویران هم‌سفر بودم حسین

بر دل دشمن ز خنجر تیزتر بودم حسین

دختران بـی‌پناهت را سپـر بودم حسین

بس که آمد کعب نی از چار جانب بر تنم

گشت سر تا پا تنم نیلی‌تر از پیراهنم

****

زینبـم، پیـروز میـدان بـلا دیدم تو را

فـاتح روز نبـردِ ابتـلا دیـدم تـو را

لحظه لحظه قهرمان کربلا دیــدم تو را

خوانده‌ام قرآن و در طشت طلا دیدم تو را

تو نگه کردی و دشمن چوب می‌زد بر لبم

بـر نگاهِ درد خیزت گریـه کـردم زینبم

****

در کنار طشت چندین طایر افسرده بود

هم لب تو، هم دل مجروح من آزرده بود

کاش چوب آن ستمگر بر لب من خورده بود

کاش پای صوت قرآن تو زینب مرده بود

من که صبارم غمت برجان خریدم یا حسین

در کنـار طشت پیـراهن دریدم یا حسین

****

خواهرم آن شب که در ویرانه مهمانت شدم

بـا سـر ببْریـده‌ام شمـع شبستـانت شـدم

شستشو از گرد ره با اشک چشمانت شدم

چشم خود بستم، خجل از چشم گریانت شدم

دخترم پرپر زد و جان داد دیدم خواهرم

زد نفس تا از نفس افتاد دیدم خواهرم

****

یا اخا آن شب تو کردی با سر خود یاری‌ام

ورنه می‌شد سیل خون در دیده اشک جاری‌ام

مـاند چون بغض گلـو در سینه آه و زاری‌ام

کاش می‌مردم من آن شب زین امانت داری‌ام

دختر مظلومه‌ات با دست زینب دفن شد

حیف او هم مثل زهرا مادرت شب دفن شد

****

جان خواهر من سر نی سایه‌بانت می‌شدم

نیمـه‌های شب چـراغ کـاروانت می‌شدم

بـا اشـارت‌های چشمم، ساربانت می‌شدم

گه جلو، گه پشت سر، گه هم‌عنانت می‌شدم

یاد داری سنگ زد از بام، خصمم بر جبین

از فـراز نـی سـرم افتـاد بر روی زمین

****

یا اخا» خون ریخت از فرق تو و چشم ترم

تا سرت افتاد از نی، سوخت جان و پیکرم

من زدم بر سینه، سیلی زد به صورت، مادرم

کاش پیش سنگ آن ظالم سپر می‌شد سرم

قصه سنگ و جبین، بار دگر تکرار شد

راس تو افتاد از نی، چشم زینب تار شد

****

جان خواهر این مصائب در رضای دوست بود

گـر سـرم افتـاد از نـی، پیش پای دوست بود

بـر فـراز نـی مـرا حـال و هوای دوست بود

ایـن اسـارت، این شهادت، از برای دوست بود

تا در اطراف سر من طایر دل پر زند

شعله فریاد تو از نظم میثم» سر زند

  

از هجر تو طبیعت ما گریه می کند 

چشم تمام آینه ها گریه می کند 

  

چشم انتظار آمدنت شیر خواره‌ای است 

گهواره‌ای به کرب و بلا گریه می کند 

  

پای سه ساله‌ای که پر تاول آمده است 

دارد به اشک آه و دعا گریه می کند 

  

در علقمه به خاطر تو مشک پاره ای 

دارد کنار دست جدا گریه می کند 

  

گودال سرخ روز عطش نعره می کشد 

از روضه های خون خدا گریه می کند 

باز هم اربعین رسیده بیا

باز هم از تو بی خبر ماندم

عاشقانت زیارتت کردند

من ولی باز پشت در ماندم

 

روز و شب غبطه می خورم آقا

به کسانی که با تو مأنوسند

عاشق و بی قرار و بی تابند

دست و پای تو را که می بوسند

 

دیدن تو به من نمی آید

تو کجا و نگاه هر جایی

من اگر آنچه خواستی باشم

تو سراغم به خواب می آیی؟

 

نکند عاق کرده ای من را

نکند صبرتان سر آمده است

گر عتابم کنید حق دارید

هر گناهی ز من بر آمده است

 

خواستم تا ببینمت در خواب

به نگاهم اجازه داده نشد

خواستم تا به کربلا بروم

با رفیقان خود پیاده، نشد!

 

بین آن کاروان و جمعیت

چه کسی با تو هم قدم شده است؟

خوش به حال کسی که با گریه

با شما راهی حرم شده است

 

در حرم روضه خوان خودت هستی

روضه ی کاروان جان بر لب

بین روضه بلند می گویی:

به فدای تو عمه جان زینب.

 

تا رسیدند در دو راهی عشق

ساربان گفت که کجا برویم؟

پاسخی آمد از  حریم حسین

همه گفتند کربلا برویم

 

تا رسیدند لحظه ای ماندند

در سکوتی که چهره ها شد مات

زد به سینه غریب بی کفنم

باز شد بغض عمه سادات

 

به زمین خورد از سر محمل

تیر غمها به قلب بانو رفت

با ادب نیت زیارت کرد

سوی یارش به روی زانو رفت

 

خواست تا درد دل کند اما

مگر این گریه ها امان می داد

یک نگاهی به دور خود انداخت

سر خود را فقط تکان می داد

 

السلام علیک یا مظلوم

السلام علیک یا عطشان

السلام علیک یابن علی

السلام علیک یا عریان

 

ای برادر نمی برم از یاد

که چگونه به خاک افتادی

زیر گرمای آفتاب آن روز

با لب تشنه،خسته،جان دادی

 

ای برادر نرقته از نظرم

اکبرت را که ارباً اربا شد

بعد عباس میر لشکر تو

پای دشمن به خیمه ها وا شد

 

به خدا ای عزیز لب تشنه

داغ یک قطره آب کشته مرا

بین این گریه های اهل حرم

گریه های رباب کشته مرا

 

غرق گریه رباب می گوید

که دل پاره پاره را بردند

با سه شعبه به روی دست پدر

طفلک شیرخواره را بردند

 

پسرم با خیال تو هر شب

دست بر سینه می فشارم من

گرچه ماندم خجالتت آنروز

ولی امروز شیر دارم من

 

گریه را کم کنید دخترها

کمی آرام اصغرم خواب است

گل نارم علی علی لا لا

مادرت چهل شب است بی تاب است

شاعر : مجتبی شکریان همدانی

نخستین زائر اربعین چه کسی بود؟

رومه ایران نوشت: بسیاری از ما شنیده‌ایم، جابربن عبدالله انصاری صحابی رسول خدا(ص) که از مدینه به قصد زیارت قبر اباعبدالله الحسین(ع) و یاران فداکارش حرکت کرده بود، بیستم ماه صفر به کربلا رسید و اول کسی بود که امام(ع) را زیارت کرد. این روز مصادف با چهلمین روز واقعه عاشورا و شهادت اباعبدالله الحسین(ع) و اصحاب و نزدیکانش بود که دلیرانه تسلیم شهادت شدند.

 از جابر به‌عنوان کسی که سنت زیارت اربعین را تأسیس نموده یاد می‌شود، آگاهی‌ها از وی به همین حد محدود است، بلکه اغلب او را پیرمردی فرتوت و نابینا فرض کرده و از جایگاه رفیعش بی‌خبریم.

اما جابر بن عبدالله کیست و از چه موقعیت و منزلتی برخوردار است. جابر بن عبدالله انصاری از چهره‌های مشهور صحابه و درعرصه فقه و حدیث، تفسیر قرآن کریم و مهمتر از همه، سیره نگاری از شخصیت‌های حائز اهمیت بسیار است. تاریخ‌نگاری مسلمانان با ثبت سیره یعنی هر آنچه به پیامبر(ص) مربوط بوده بصورت حدیث آغاز شده است. از این‌رو دانش سیره و حدیث به هم گره خورده و از هم تفکیک‌ناپذیرند. تعیین افرادی که در عصر صحابه بازگوکننده اخبار سیره بودند بسی دشوار است، اما با رصد کردن روایات و تعیین راوی اصلی می‌توان حدس زد چه افرادی از صحابه و تابعین به این امر توجه و اهتمام بیشتری داشته‌اند.

به طور مثال در طبقه صحابه؛ عایشه، ابن عباس و جابر بن عبدالله انصاری را می‌توان گفت که از این دسته بودند، اما امتیازاتی که جابر دارد حاکی از پیشگامی و نقش مؤثر وی نسبت به سایر سیره‌گویان و سیره‌نویسان است. او با حضور فعال در حوادث دوران رسالت و توفیق تعلیم دانش در عرصه‌های مختلف از پنج امام معصوم(ع) به‌طور مستقیم، از جایگاه ممتازی برخوردار و علاوه بر صحابه، بر بسیاری از تابعین نیز تقدم دارد. او در بسیاری از غزوات و سرایا شرکت فعال داشته و گزارش‌ آنها را انعکاس داده است. رسول خدا(ص) در یکی از غزوات (ظاهراً مریسیع) برای جابر بیست و پنج بار طلب آمرزش نموده و درخواست کاغذ و قلم در آخرین لحظات عمر پیامبر(ص) به نقل از جابر گزارش شده است.

 پس از وفات پیامبر(ص) وی در کنار امیرالمؤمینن علی(ع) بود و ابن قدامه او را در شمار سلمان، مقداد، ابوذر و عمار و کسانی قرار داده است که پس از پیامبر(ص) به حقانیت علی(ع) معتقد بودند. در جنگ یرموک، قادسیه، دمشق و مصر نیز حضور داشت و مصریان حدود ده حدیث از او نقل کرده‌اند. زمانی که مصریان معترض در اطراف مدینه اردو زده بودند، عثمان، جابر را برای مذاکره با آنان فرستاد و پس از گفت‌وگو توانست به طور موقت صلح ایجاد کند.

شیخ طوسی او را در شمار اصحاب پیامبر(ص)، امیرالمؤمنین(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) نام برده است. همچنین کشّی روایات زیادی در مدح جابر آورده که نشان از جایگاه رفیع او دارد. از اخبار بر می‌آید که جابر مانند سلمان با رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع) مراوده بسیار نزدیک داشته است به طوری که رسول خدا(ص) او را نیز از اهل بیت(ع) شمرده و میزان دوستی و دشمنی با خدا قرار داده است و او را همراه خود به خانه حضرت فاطمه(س) می‌برد. جابر در جنگ های جمل، صفین و نهروان در کنار علی‌(ع) حضور داشت و از وی روایات زیادی در فضائل علی‌(ع) وارد شده است.

سیدالشهدا(ع) در روز عاشورا پس از بیان جایگاه خود نسبت به رسول خدا(ص) از آنان خواست چنانچه به سخنان او اطمینان ندارند از اصحابی چون جابر بن عبدالله انصاری بپرسند. در روایتی امام باقر(ع) وثاقت و شفاعت جابر را تأیید و ضمانت کرده است. امام صادق(ع) جابر را از خواص اهل بیت و از جمله هفت نفری شمرده که به آیه مودّت وفا کردند و پس از شهادت امام حسین(ع) بر اعتقاد به اهل بیت باقی ماندند. همچنین امام صادق(ع) دوستی کسانی چون جابر را واجب شمرده است.

روایات مختلف حکایت از جامعیت علمی او را در زمینه های فقه، تفسیر، تاریخ و کلام دارد تا آنجا که فقهای شیعه و سنی به احادیث و آرای فقهی او توجه و عنایت کامل داشته و به وفور بدان‌ها استناد کرده‌اند.

جابر را از طبقه نخست مفسران از اصحاب رسول‌الله(ص) نام برده‌اند و اهل سنت او را از مفسران بزرگ و از صحابه‌ای که پس از رحلت پیامبر(ص) به تفسیر اشتغال داشته‌ معرفی کرده‌اند.

جابر را یکی از پرگوینده‌ترین احادیث رسول خدا(ص) و حافظ سنن نبوی برشمرده‌اند. احادیث نقل شده از جانب او را 1540 حدیث شماره کرده‌اند. از خود او نقل است که می‌گوید: هفتاد حدیث به تنهایی از پیامبر(ص) شنیدم.»

گزارش‌های او درباره حوادث دوران رسالت جسته و گریخته نیست، بلکه همپای حوادث به سیره رسول خدا(ص) پرداخته و گزارش‌های مفصل و بلندی از وی نقل شده که نشان می ‏دهد جابر به این امر اشتغال کامل داشته است.

مقایسه گزارش‌های جابر با صحابه و در مرحله بعد تابعین بخوبی پیشگامی جابر و ممتاز بودن او را به‌عنوان راوی برتر سیره نبوی نشان می‌دهد. بنابراین در دو بخش سیره گویی و سیره‌نویسی از نظر قدمت و اعتبار کسی به رتبه جابر نمی‌رسد.

۲۴۱۲۴۱

سوره ای در قرآن که به سوره امام حسین(ع) مشهور است

براساس روایتی از امام صادق(ع)، هشتادمین سوره مبارکه قرآن که در جزء سی ام قرار دارد، سوره امام حسین(ع) نام دارد.

حجت الاسلام جواد محدثی» در کتاب فرهنگ عاشورا» در این باره نوشته است:

این سوره (سوره فجر)، در روایت امام صادق (ع) به سوره امام حسین (ع) مشهور است و توصیه شده که در نمازهای واجب و مستحب ، خوانده شود : اِقْرَؤُا سُورَةَ الفَجِرِ فی فَرائِضِکم وَ نَوافِلِکم ، فَاِنها سُورَةُ الحُسَین (ع) وَ ارْغَبُوا فیها » .(1)

و این نامگذاری ، جالب است ، چرا که قیام کربلای حسین (ع) ، خود انفجار فجری از ایمان و جهاد بود ، در ظلمت شب جور و شرک بنی امیه ، و همچنان که با فجر و آغاز روز ، حرکت و حیات مردم شروع می شود ، با خون حسین (ع) و یارانش در عاشورا ، اسلام جانی تازه گرفت و حیاتی مجدد یافت . »  در ذیل روایتی از امام صادق (ع) ، علت نامگذاری این سوره به سوره فجر ، این بیان شده که سیدالشهداء نفس مطمئنه و راضیه و مرضیه است و یارانش نیز اینگونه اند : فَهُوَ ذُوالنَفسِ المُطمَئِنةِ الراضِیةِ المَرضِیةِ وَ اَصحابُهُ مِن آلِمُحَمدٍ هُم الراضُونَ عَن اللهِ یومَ القِیامَةِ وَ هُوَ راضٍ عَنهُم » .(2)

والفجر » که سوگند خدای ازلی است

روشنگر حقی است که با آل علی است

این سوره به گفته امام صادق (ع) مشهور به سوره حسین بن علی » است.

پی نوشت ها:(1). سفینة البحار ، ج 2 ، ص 346 ، عوالم ( امام حسین ) ، ص 97 . (2). عوالم ( امام حسین ) ، ص 98 .

62303/

داشت این ناله جانسوز بهر صبح و مسا

تا ز مرگ تو سیه كرد فلك معجر من

شد جهان یكسره تاریك بچشم تر من

در بر خلق جهان عزت من گشت تمام

رفت تا سایه ات ای جان پدر از سرمن

كاش می بود كنون مادرم اما چه كنم

رفته پیش از تو از این دار فنا مادر من

ای فلك زود نهادی بدلم داغ پدر

كه نرفته است غم مادرم از خاطر من

عزتم ذلت و شادی و غم و اندوه مباد

اختری را برسد حادثه چون اختر من

اندر این امت بی رحم نهادی تو مرا

رفتی و هیچ نگفتی چه كند دختر من

غصب كردند فدك از من و مسند ز علی

نه ز من شرم نمودند و نه از شوهر من

مُلک وجود غرق در اندوه و در عزاست

      آغاز صبح غربت زهرا و مرتضاست

      قرآن عزا گرفته و عترت شده غریب

      شهر مدینه را به جگر، داغ مصطفاست

      خون گریه کن مدینه! کز این ماتم عظیم

      گر آسمان خراب شود بر سرت رواست

      گشتند انبیا همه چون فاطمه یتیم

      زیرا عزای قافله سالار انبیاست

      خلقت چه لایق است که صاحب عزا شود

      عالم عزا گرفته و صاحب عزا خداست

      اهل ولا، به هوش، که با رحلت نبی

      شهر مدینه یکسره آبستن بلاست

      قومی برای غصب خلافت شدند جمع

      یا لَلعَجَب! وصی پیمبر، علی، کجاست

      دار الولا محاصره، زهراست پشت در

      دود و شراره بر فلک از بیت کبریاست

      آتش زدن به خانه ی ریحانه ی رسول

      پاداش رنجهای شب و روز مصطفاست

      آزردن بتول پس از رحلت رسول

      باللَّه قسم شروع جنایات کربلاست

      از لحظه ای که غصب خلافت شد از علی

      تا حقّ آل محمد به زیر پاست

      هر روز راس شاه شهیدان به روی نِی

      هر شب صدای ناله ی زهرا به گوش ماست

      میثم»! قسم به میثمِ آزاده ی علی

      آزادگی ولایت سلطان اولیاست

کمال مومنی

کم گریه کن که گریه امانت بریده است

گویا که وقت رفتن بابا رسیده است

حق داری از غمش به سر و سینه می زنی

چون مثل او کسی به دو عالم ندیده است

در روز آخرش چه شده این چنین نبی

جز اهل بیت تو ز همه دل بریده است

بر روی سینه اش حسنین ناله می زنند

اشکش برای هر دو ز غم ها چکیده است

برگو که مرتضی چه شنیده کنار او

رنگش چنین ز طرح مسائل پریده است

این جا همه برای شما گریه می کنند

چون از سقیفه بوی جسارت وزیده است

این روزها به پشت در خانه ات مرو

گویا عدو که نقشه ی قتلت کشیده است

جان حسین و جان حسن جان مرتضی

کم گریه کن که گریه امانت بریده است 

کجاست فضه انیس همیشه زهرا؟

گمان شکسته عدو بار شیشه زهرا

بگو که امر نبی را خلاف ، یعنی چه؟

پس از غدیر خمش اختلاف یعنی چه؟

مگر نه چنگ به حبل المتین بباید زد

جدا نمودن آن با قلاف یعنی چه؟

به پیش اشک غرور شه جوانمردان

قریب یک به چهل در مصاف یعنی چه؟

امید دختر ژولیده مو ز مادر چیست؟

تورا به حق قنوتت نباف یعنی چه؟

کسی که دعوی الجار ثم دارش بود 

زاشک منزل خود شد معاف یعنی چه؟

کسی کجاست به سنگ صبوری اشکش 

نمک به زخم کبود است شوری اشکش

به سینه اش غم گهواره ی خیالی بود

همان که حالت تابوت او هلالی بود

شنو ز گفت و شنود خلیفه با قنفذ 

زمالیات معاف گشته ای که عالی بود

دمی که فاطمه غش کرد پای سجاده 

اذان مأذنه با لهجه ی بلالی بود

ز ناله ی شه دین وقت غسل شد معلوم

چرا همه غم زهرا(س) غم وبالی بود 

واستخوان گلوی علی(ع) همانی شد 

که بین سینه صدیقه جاش خالی بود

چه گفته ای ؟ چه بگویی ؟ کجا بدین سرعت؟

بس است اشک خدا هم در آمده <<تربت>>

داغی اگر نبود که گریان نمی شدیم

لطفی اگر نبود مسلمان نمی شدیم

یا ایّها الرّسول بدون دعای تو

از پیروان عترت و قرآن نمی شدیم

یا اینکه گوشه چشم اباالفضل تو نبود

ما از تبار حضرت سلمان نمی شدیم

بی حب خاندان تو در خانه ی کرم 

جایی نداشتیم و مهمان نمی شدیم

ما امت توأیم و علی هم کنار توست

آیینه ات نبود نمایان نمی شدیم

ما پای غربت نوه هایت نشسته ایم

ور نه شبیه نم نم باران نمی شدیم

هم ناله های امشب مولای امتیم 

ما سوگوار رحلت بابای امتیم

در جان مسلمین چو آذر گذاشتند

بر جان شیعیان دو برابر گذاشتند

آه از نهاد اهل ولایت بلند شد

بر سینه تا که داغ پیمبر گذاشتند

آقای من بزرگ قبیله ز داغ تو

بر روی خاک عرصه ی م گذاشتند

هستی گریست تا نوه هایت رسیده و

با گریه روی سینه ی تو سر گذاشتند

تو باغبان امتی و جای اجر تو

یک شاخه یاس را وسط در گذاشتند

با رفتنت مصیبت زهرا شروع شد

داغ پسر به سینه ی مادر گذاشتند

در کوچه ها غرور علی را کسی شکست

در کوچه بود فاطمه روی زمین نشست

مسعود اصلانی

ماتم گرفت حال و هوای مدینه را

      پوشید کعبه رخت عزای مدینه را

      خاکم به سر که دست اجل تیشه بر گرفت

      وز پا فکند نخل رسای مدینه را

      رُکن علی شکست ز فقدان مصطفی

      در برگرفت خاک، صفای مدینه را

      زین غم که در محاق نهان ماه یثرب است

      ابر عزا گرفت فضای مدینه را

      ای دل بیا چو شاخه حنانه ناله کن

      بنگر به ناله ارض و سمای مدینه را

      آدم گریست تا که ملائک به روی دست

      بردند سوی سدره هُمای مدینه را

      جسم نبی سه روز زمین ماند و آسمان

      سایه فکند کرب و بلای مدینه را

      بر بام بیت وحی برافراشت دست کفر

      از دود درب خانه لوای مدینه را

      دردا که جای تسلیت، از کین، عدو شکست

      آئینه رسول نمای مدینه را

      دردا که دشمنان جلوی چشم فاطمه

      بستند دست عقده گشای مدینه را

      تسکین شود مگر، دل زهرا در این عزا

     بسرود رستگار»، عزای مدینه را

ملک الموت مزن شعله به زخم جگرم

وای من گر تو مدارا نکنی با پدرم

صبر کن سیر ببینم رخ بابایم را

چه کنم سد نگاهم شده اشک بصرم

قسمت این بود که بالای سرش بنشینم

چشم بگشایم و جان دادن او را نگرم

وقت جان دادن خود گفت مقدر این است

دو مه و نیم دگر فاطمه را هم ببرم

ای پدر مادر مظلومه من یار تو بود

من پس از رفتن تو جان علی را سپرم

با تن خسته و بازوی کبود از مسجد

قول دادم که علی را به سوی خانه برم

دست از دامن حیدر نکشم یک لحظه

گر بریزند همه اهل مدینه به سرم

قسمتن این بود که بعد از تو بمانم بابا

تا که با دادن جان جان علی را بخرم

به فدای سر یک موی علی باد پدر

گر میان در و دیوار دهد جان پسرم

جگرت سوخت  به هربیت که گفتی(میثم)

اجر این سوختنت با احد دادگرم

حاج غلامرضا سازگار

دخترم گریه ی تو  پشت مرا می شکند

بیش از این گریه مکن قلب خدا می شکند

چه کنی بر دل خود آب شدی از گریه

بغض سر بسته از این حال و هوا می شکند

تا که نشکسته ای از غصه کمی راه برو

که قد و قامت تو زیر بلا می شکند

باز بوسیدم از این دست که زد شانه مرا

حیف یک روز کسی دست تو را می شکند

تو سیه پوش من و شهر به همدردی تو

حرمت شیر خدا را همه جا می شکند

کودکانت همه در پشت سرت می لرزند

که درِ خانه به یک ضربه ی پا می شکند

می دوی پشت علی تا که رهایش نکنی

ضربه ای می رسد و آینه را می شکند

بس که دنبال علی روی زمین می افتی

دل جدا، سینه جدا، دست جدا می شکند

سید هاشم وفایی :

از سوزِ تب توانی به پیکر نداشتی 

فکری به غیر فاطمه در سر نداشتی 

یادِ خدیجه می کنی و آه می کشی 

یعنی که تاب دوریِ همسر نداشتی 

بعد از غدیر و توطئه هایِ منافقین 

دلشوره جز غریبی حیدر نداشتی 

می خواستی سفارش حقِ علی کنی 

امّا چه فایده که تو یاور نداشتی 

عمری برای این که هدایت شوند خلق 

در سینه غیر یک دلِ مضطر نداشتی 

وقتی صدایِ فاطمه آمد که سوختم 

در عرش می شنیدی و باور نداشتی 

رفتی از این دیار وَ اِلّا به یک نفس 

تابِ صدایِ نالۀ دختر نداشتی 

مسمار داغ بود و لب از سینه بر نداشت 

آنجا مگر بهشت مُعطّر نداشتی 

پنجاه سالِ بعد مشخص شود چرا 

از روی سینه جسمِ حسین بر نداشتی 

وقتی عدو محاسن او را گرفته بود 

ز ره رسیدی عمّامه بر سر نداشتی 

زینب نیابتاً ز تو بوسید آن گلو 

زیرا که تابِ بوسه حنجر نداشتی 

 (قاسم نعمتی) 

داستان جان گداز تیرباران کردن جنازه ‏ی امام حسن(ع) در میان شیعه  معروف است و بسیاری از بزرگان آن را ذکر کرده اند. برای اولین بار ابن شهر آشوب مازندرانی به نقل ازکتاب ربیع الابرار زمخشری که از اهل سنت بوده، روایت کرده است.

وی می ‏نویسد:و رموا بالنبال جنازته حتی سل منها سبعون نبلا»؛[۱] جنازه ‏ی آن  حضرت را تیرباران کردند، تا جایی که هفتاد چوبه ‏ی تیر به تابوت آویخته شد. - البته ما در ربیع الابرار چاپ جدید آن را نیافتیم در حالی که در روض الجنان که خلاصه آن کتاب است این عبارت موجود می باشد، پس احتمالا در چاپ های بعدی آن را حذف کرده اند- این عبارت را ابن شهر آشوب به دنبال عبارتی که دیگران، از جمله شیخ مفید در باره وصیت آن حضرت ذکر کرده اند، آورده است، ولی خود مفید آن را ذکر نکرده است.

شیخ عبّاس قمی نیز از صاحب مناقب(ابن شهر آشوب) نقل می کند که: جنازه امام حسن(ع) را تیرباران کردند و هنگام دفن هفتاد چوبه تیر از آن بیرون آوردند.[۲] علامه مجلسی نیز به دنبال نقل کلام شیخ مفید آن را از قول ابن شهر آشوب بیان کرده، ولی در باره آن اظهار نظری نکرده است.[۳]

اکنون برای روشن شدن این موضوع به وصیت امام حسن(ع) مبنی بر دفن آن حضرت کنار رسول خدا(ص) که آن را اساس و بهانه این جسارت دانسته اند می پردازیم. 

در تاریخ نقل شده است، امام حسن مجتبی(ع) در وصیت خود به امام حسین(ع) فرمودند؛ جنازه مرا کنار قبر پیامبر دفن کنید؛ چون من سزاوارتر هستم از کسانی که بدون اجازه وارد شدند.، ولی اگر مشکلی پیش آمد، راضی به خون ریزی نیستم، بلکه جنازه مرا به بقیع ببرید و کنار مادر بزرگم(فاطمه بنت اسد) دفن نمایید.

این  مطلب در بیشتر منابع اهل سنت آمده است از آن جمله؛ الاستیعاب،[۴] انساب الاشراف،[۵] تاریخ یعقوبی،[۶] و ابن اعثم کوفی در الفتوح.[۷]  در کتب شیعه هم برای اولین بار در امالی شیخ طوسی، نقل شده است که آن حضرت به امام حسین(ع) در ضمن وصیت خود فرمود:.وَ أَنْ تَدْفِنَنِی‏ مَعَ جَدِّی رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) فَإِنِّی أَحَقُّ بِهِ وَ بِبَیتِهِ مِمَّنْ أُدْخِلَ بَیتَهُ بِغَیرِ إِذْنِهِ»؛[۸] مرا کنار جدم رسول خدا به خاک بسپارید؛ زیرا من به او خانه اش سزاوارترم از کسانی که بدون اجازه او وارد خانه اش شدند.

پس از شیخ طوسی دیگر کتب شیعه مثل بشارة المصطفی[۹] و . به نقل از وی آن را ذکر کرده اند، ولی در کتبی مثل ارشاد مفید بیانی از این قسمت از وصیت نیامده است و حتی در کافی از قول امام باقر(ع) نقل شده است که امام حسن(ع) وصیت کرده بود که فقط برای تجدید عهد با پیامبر اکرم(ص) جنازه اش را کنار مرقد پیامبر ببرند نه برای دفن، و در دنباله روایت کافی آمده است که امام حسین(ع) در جواب عائشه فرمود تو هتک حرمت خانه پیامبر کردی و پدرت و کسی را که پیامبر او را دوست نداشت آن جا وارد کردی و باید در پیشگاه خداوند جواب گو باشی . و بدان که برادرم به من امر کرده که برای تجدید عهد او را پیش رسول خدا ببرم و او آگاه تر از همه به کتاب خدا است که فرمود: لا تَدْخُلُوا بُیوتَ‏ النَّبِی إِلاَّ أَنْ یؤْذَنَ لَکُم»؛[۱۰] بدون اجازه وارد اطاق های پیامبر نشوید. ‏. و ای عائشه تو کنار پیامبر (برای دفن پدرت و عمر) صدای کلنگ را بلند کردی در صورتی که خداوند از بلند کردن صدا کنار پیامبر نهی کرده بود. . و اگر دفن جایز بود دفن می کردیم تا بدانی که چیزی نیستی . .[۱۱]

مجلسی در مرآة العقول،[۱۲] در بیان این روایت می فرماید: شاید این کلام بنابر مصلحت گفته شده باشد و بیان بدی کار دفن آن دو بدون اذن پیامبر را بیان نماید، و گرنه امام حسن(ع) در حال حیات پیامبر مأذون در دخول بود و بعد  از آن نیز. وی در تأیید کلام خود روایت امالی طوسی را که دلالت بر وصیت بر دفن می کرد، ذکر می کند.

همچنین در ارشاد مفید در بیان وصیت آن حضرت آمده است: هر گاه من از دنیا رفتم چشم مرا بپوشان، مرا غسل ده، کفن نما و بر تختخه ای (تابوتی) گذارده، کنار مزار جدم رسول خدا(ص) ببر، تا تجدید عهدى کنم. سپس مرا به سوی قبر جده‏ ام فاطمه بنت اسد(مادر امیرالمؤمنین) منتقل کن و در آن جا به خاک بسپار.

سپس آن حضرت فرمود: به زودى خواهى دید جمعى به این گمان که مى ‏خواهى مرا در کنار قبر جدم به خاک بسپاری، براى جلوگیرى گرد هم مى ‏آیند و مقابلتان می ایستند. اکنون به تو سفارش مى‏ کنم برای خدا سعى کن در پاى جنازه من، خونی ریخته نشود. .

مروان و سایر بنی امیه که جزو دار و دسته او بودند یقین کردند که مردم مشایعت کننده قصد دارند بدن مطهر را در کنار رسول خدا به خاک بسپارند؛ از این رو خود را مجهز به تجهیزات نبرد کردند و با اجتماع خود راه را بر کاروان عزادار بستند. همین که امام حسین بدن مبارک را به سوی مزار شریف پیامبر حرکت دادند تا تجدید عهدی با جدش رسول خدا کرده باشد؛ طرف مقابل (پیروان سقیفه) در قالب جماعتی در مقابلشان صف آرایی کردند و مانع آنها شدند. عائشه هم سوار بر قاطری به جمع آنها ملحق شد؛ در حالی که می گفت: ما را با شما چه کار؟! می خواهید کسی را وارد خانه من کنید که  من محبت و ارادتی نسبت به او ندارم؟

مروان نوکر معاویه که زمینه را برای عقده گشایی مناسب دید دهان باز کرد و گفت: عثمان در دورترین نقطه مدینه دفن شود و حسن در کنار پیامبر؟! چنین چیزی نشدنی است.

و بعد با جمله وَ أَنَا أَحْمِلُ السَّیْفَ» تشیع کنندگان را تهدید به جنگ و برخورد شدید کرد.

نزدیک بود فتنه ای به پا شود که ابن عباس جلو رفت و خطاب به مروان گفت: ارْجِعْ یَا مَرْوَانُ مِنْ حَیْثُ جِئْتَ » برگرد به همان جایی که بودی؛ ما قصد نداریم این بدن مطهر را در کنار رسول خدا به خاک بسپاریم؛ تنها قصدمان این است که با زیارت دادن این بدن مبارک، تجدید عهدی با رسول خدا شده باشد و بعد از آن به سمت بقیع رفته و او را بنابر وصیت حضرتش در کنار قبر مادربزرگش فاطمه [بنت اسد] به خاک می سپاریم.

مطمئن باش اگر وصیت کرده بود که بدن مطهرش را کنار رسول خدا دفن کنیم تو کوچک تر از آن بودی که بتوانی مانع ما شوی، و لکن آن حضرت به خدا و رسولش و نیز حرمت قبر شریفش بیش از دیگران عالم است و می دانست که نباید خرابى در آن پدید آید، چنانچه این کار را دیگران کردند و بدون اذن آن حضرت(ص) به خانه اش وارد شدند . .

و باز در ارشاد آمده است:

 ابن عباس پیش آمد و خطاب به عائشه گفت: این چه رسوائى است؟ عایشه! روزى بر استر و روزى بر شتر! (اشاره به جنگ جمل) می خواهى نور خدا را خاموش کنى و با دوستان خدا بجنگى؟ بازگرد! و از آنچه می ترسیدى خیالت راحت باشد که ما طبق وصیت، بدن مطهر را این جا دفن نمی کنیم خوشحال باش که تو به هدفت رسیدى، ولی خدا هر گاه که باشد انتقام اهل بیت عصمت را از دشمنان شان خواهد گرفت.

وَ قَالَ الْحُسَیْنُ وَ اللَّهِ لَوْ لَا عَهْدُ الْحَسَنِ إِلَیَّ بِحَقْنِ الدِّمَاءِ وَ أَنْ لَا أُهَرِیقَ فِی أَمْرِهِ مِحْجَمَةَ دَمٍ لَعَلِمْتُمْ کَیْفَ تَأْخُذُ سُیُوفُ اللَّهِ مِنْکُمْ مَأْخَذَهَا وَ قَدْ نَقَضْتُمُ الْعَهْدَ بَیْنَنَا وَ بَیْنَکُمْ وَ أَبْطَلْتُمْ مَا اشْتَرَطْنَا عَلَیْکُمْ لِأَنْفُسِنَا»؛ و امام حسین(ع) فرمود به خدا سوگند! اگر برادرم با من پیمان نبسته بود که خونی ریخته نشود، می دیدید که چگونه شمشیرها جان شما را می ستاند، شما همان روسیاهانی هستید که عهد میان ما و خودتان را شکستید و شرایط آن را باطل ساختید.

 آن گاه جنازه امام حسن مظلوم (ع) را به طرف بقیع برده و در کنار قبر جده ‏اش فاطمه بنت اسد به خاک سپردند.[۱۳]

این عبارت شیخ مفید بود که استاد این فن است، ولی در آن بحث از وصیت بر دفن نیامده بود، به هر جهت، امام حسین(ع) بنابر وصیت برادر، جنازه را به سمت بقیع برد و در آن جا دفن نمود. در این زمینه کتب اهل سنت مثل تاریخ ابن عساکر[۱۴] نیز این موضوع را بیان کرده اند، همچنین نقل شده است که هر دو طرف لباس جنگ پوشیده و میان آنان تیر اندازی شد.[۱۵]

نتیجه گیری:

اکنون با توجه به آنجه از این دو کتاب معتبر شیعه نقل کردیم در چند بند به نتیجه گیری و جواب از سؤال مربوط  می پردازیم:

۱. اصل وصیت آن حضرت مبنی بر دفن کنار پیامبر اکرم(ص)، دلیل محکمی ندارد، حتی بنابر روایت کافی شخص دیگری هم چنین قصدی را نداشته است، و کار ناصوابی محسوب می شده است.

۲. پس از آگاه شدن از عدم قصد، همان طور که خود امام مجتبی(ع) پیش بینی کرده بود بهانه ای بر چنین قصد شومی نبود، گرچه از بنی امیه و کینه های آنان هر آنچه بگوئی بر می آمد.

 ۳. عملی کردن چنین تهدیدی برای عائشه که در جنگ جمل بی آبرو شده بود، هم پیامد خوبی نداشت با توجه به آنچه مردم مدینه از امام مجتبی(ع)سراغ داشتند جوری که مروان با آن همه خباثت در تشیع جنازه شرکت کرد و از حلم و بزرگواری آن حضرت صحبت نمود.

۴. بنابر این، اصل تهدید مسلّم است، ولی عملی شدن آن قطعی نیست، و گرنه بنی هاشم هم آرام نمی نشستند و لا اقل در اشعار و یا صحبت های آنها بعدها، بیش از این بیان می شد.

۵. کشیدن تیر از تابوت قطعا ملازم با برخورد با جنازه و خونی شدن کفن نیست، چون چه بسا به چوبه تابوت برخورد کرده و به جنازه شریف نرسیده باشد؛ لذا ذکری از تعویض کفن در تاریخ نیامده است.

۶. در منابع اهل سنت راجع به تیراندازی غیر از آنچه ابن شهر آشوب از زمخشری نقل کرده و الآن در کتاب او نیافتیم چیزی بیان نشده است. بله وصیت به دفن را بسیاری از آنها نقل نموده بودند.

 

منبع: اسلام کوئست

--------------------------------------------

پی نوشت:

.[۱] ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، ج ۴، ص ۴۴، علامه، قم، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.

[۲]. محدث قمّی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج ۱، ص ۴۴۰، هجرت، قم، چاپ یازدهم، بی تا.

[۳]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۱۵۷، مؤسسة الطبع و النشر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.

[۴]. ابن عبد البر ،یوسف بن عبد الله، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، ج ۱، ص ۳۹۱، دار الجیل، بیروت، ۱۴۱۲ق.

[۵]. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج ۳ ص ۵۵، دار الفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق.

[۶]. یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب‏، تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۲۲۵، دار صادر، بیروت، چاپ اول، بی  تا.

[۷]. ابن اعثم کوفی، محمد بن علی،  الفتوح، ج ۴، ص ۳۱۹، دار الاضواء، بیروت، ۱۴۱۱ق.

[۸]. شیخ طوسی، الأمالی، ص ۱۶۰، مجلس ششم، دار الثقافة، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.

[۹]. طبری آملی، عماد الدین محمد، بشارة المصطفی لشیعة المرتضی، ص ۲۷۲، المکتبة الحیدریة، نجف، چاپ دوم، ۱۳۸۳ق.

[۱۰]. احزاب ،۵۳.

[۱۱]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ی، محمد، ج ۱، ص ۳۰۰- ۳۰۲، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.

[۱۲]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: رسولی، سید هاشم، ج ۳، ص ۳۱۴،  دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.

[۱۳]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ۲،ص ۱۶، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. فَإِذَا قَضَیْتُ فَغَمِّضْنِی وَ غَسِّلْنِی وَ کَفِّنِّی وَ احْمِلْنِی عَلَى سَرِیرِی إِلَى قَبْرِ جَدِّی رَسُولِ اللَّهِ ص لِأُجَدِّدَ بِهِ عَهْداً ثُمَّ رُدَّنِی إِلَى قَبْرِ جَدَّتِی فَاطِمَةَ بِنْتِ أَسَدٍ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَیْهَا فَادْفِنِّی هُنَاکَ فَلَمَّا تَوَجَّهَ بِهِ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ إِلَى قَبْرِ جَدِّهِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِیُجَدِّدَ بِهِ عَهْداً أَقْبَلُوا إِلَیْهِمْ فِی جَمْعِهِمْ وَ لَحِقَتْهُمْ عَائِشَةُ عَلَى بَغْلٍ وَ هِیَ تَقُولُ مَا لِی وَ لَکُمْ تُرِیدُونَ أَنْ تُدْخِلُوا بَیْتِی مَنْ لَا أُحِبُّ.».

[۱۴].ابن عساکر، ابو القاسم علی بن حسن بن هبة الله، تاریخ ابن عساکر، ج ۱۳، ص ۲۹، دار الفکر، بیروت.

[۱۵]. همان.

محمد رستگار، 

      ماتم گرفت حال و هوای مدینه را

      پوشید کعبه رخت عزای مدینه را

      خاکم به سر که دست اجل تیشه بر گرفت

      وز پا فکند نخل رسای مدینه را

      رُکن علی شکست ز فقدان مصطفی

      در برگرفت خاک، صفای مدینه را

      زین غم که در محاق نهان ماه یثرب است

      ابر عزا گرفت فضای مدینه را

      ای دل بیا چو شاخه حنانه ناله کن

      بنگر به ناله ارض و سمای مدینه را

      آدم گریست تا که ملائک به روی دست

      بردند سوی سدره هُمای مدینه را

      جسم نبی سه روز زمین ماند و آسمان

      سایه فکند کرب و بلای مدینه را

      بر بام بیت وحی برافراشت دست کفر

      از دود درب خانه لوای مدینه را

      دردا که جای تسلیت، از کین، عدو شکست

      آئینه رسول نمای مدینه را

      دردا که دشمنان جلوی چشم فاطمه

      بستند دست عقده گشای مدینه را

      تسکین شود مگر، دل زهرا در این عزا

     بسرود رستگار»، عزای مدینه را

آقای من بزرگ قبیله ز داغ تو 

بر روی خاک عرصه ی م گذاشتند 

هستی گریست تا نوه هایت رسیده و 

با گریه روی سینه ی تو سر گذاشتند 

تو باغبان امتی و جای اجر تو 

یک شاخه یاس را وسط در گذاشتند 

با رفتنت مصیبت زهرا شروع شد 

داغ پسر به سینه ی مادر گذاشتند 

در کوچه ها غرور علی را کسی شکست 

در کوچه بود فاطمه روی زمین نشست 

 (مسعود اصلانی) 

در ماتم فراق پدر گریه می کنم 

همراه شمس و نجم و قمر گریه می کنم 

شب ها و روزها ز غمش مویه می کنم 

تا آخرین توان بصر گریه می کنم 

خواب شبانه از سر زهرا پریده است 

مانند شمع تا به سحر گریه می کنم 

داغی عظیم دیده ام ای مردمان شهر 

با لحن جانگدازی اگر گریه می کنم 

پیغمبر طوایف اهل بکاء شدم 

قدر تمام اشک بشر گریه می کنم 

خشکد اگر که چشمه ی اشکم دوباره من 

با دیده های سرخ جگر گریه می کنم 

(وحید قاسمی) 

ای امت رسول، قیامت به پا کنید 

لبریز، جام دیده ز اشک عزا کنید 

در ماتم پیمبر و تنهایی علی 

باید برای حضرت زهرا دعا کنید 

داغ پیغمبر است و بلایی‌ست بس عظیم 

حیدر غــریب گشتـه و زهـرا شده یتیم 

*** 

ختم رسل به سوی جنان می‌کند سفر 

جان جهانیان ز جهان می‌کند سفر 

ریزید خون ز دیده که در آخر صفر 

کز پیکر وجود، روان می‌کند سفر 

دریای اشک، ملک خداوند سرمد است 

بــاور کنیــد روز عــزای محمّد است 

*** 

جان جهان ز پیکر هستی جدا شده 

خاموش، شمع محفل نورالهدی شده 

ملک خداست غرق در اندوه و اضطراب 

واویلتا عزای رسول خدا شده 

عالم ز دود فتنه سیه‌پوش می‌شود 

حقّ علـی و آل، فـراموش می‌شود 

*** 

باور کنید قامت حیدر خمیده است 

رنگ از عذار حضرت زهرا پریده است 

باور کنید بغض حسن مانده در گلو 

خونِ ‌دل حسین به صورت چکیده است 

خورشید، رنگ باخته و روز، چون شب است 

یک کربلا غـم است که در قلب زینب است 

*** 

سوگ رسول یا که غم بی‌نهایت است 

یا نقشۀ شکستن رکن هدایت است 

تیغ سقیفه گشته حمایل به دست خصم 

او را هوای حمله به بیت ولایت است 

امت پس از نبـی ره طغیان گرفته‌اند 

با دست فتنه دامن شیطان گرفته‌اند 

*** 

پیغمبری که دست دو عالم به دامنش 

با آن که آب غسل نخشکیده بر تنش 

آزرد باغ لاله‌اش از نیش خارها 

دیدند حمله‌های خزان را به گلشنش 

اجر رسالتش چه قَدَر ظالمانه بود 

بـر دست دخترش اثر تازیانه بود 

  

*** 

مردم درِ سرای علی را نمی‌زنند 

جز با لگد به بیت ولا پا نمی‌زنند 

سلمان کجاست؟ بوذر و عمار کو؟ چرا 

اینان سری به حجره زهرا نمی‌زنند 

دیگر مدینه داده ز کف شور و حال را 

کس نشنـود صــدای اذان بــلال را 

*** 

ای آسمان بگرد و دل از غصه چاک کن 

خود را نهان چو جسم پیمبر به خاک کن 

دستی برون ز خاک کن ای ختم انبیا 

اشک غم حسین و حسن را تو پاک کن 

بی‌تو جهـان دچـار بلایی عظیم شد 

بردار سر ز خاک! که زینب یتیم شد 

*** 

افتاده پشت سر همه آیات ذوالجلال 

قرآن چو حرمت نبوی گشته پایمال 

اجر نبی به کشتن زهرا ادا شود 

زهرا زند به پشت درِ خانه بال‌بال 

حامی دین و یار ولی کیست؟ فاطمه 

اول شهیـد راه علـی کیست؟ فاطمه 

*** 

یارب! به اشک چشم علی، خون فاطمه 

آن فاطمه که عرش خدا راست قائمه 

بیش از هزارسال، شب و روز و ماه و سال 

دارد به این دعا همه شب شیعه زمزمه 

با تیغ مهدی‌اش دل ما را صفا بده 

بـر سینـه شکستـه زهـرا شفا بده 

*** 

اسلام، سرشکسته اعدا نمی‌شود 

مهر علی برون ز دل ما نمی‌شود 

درمان زخم سینه مجروح اهل‌بیت 

جز با ظهور مهدی زهرا نمی‌شود 

میثم» هماره باشدش این ذکر بر زبان 

عجّــل علـی ظهـورک یا صاحب‌امان 

 (غلامرضا سازگار) 

قرآن کریم در آیات خود، رسول خدا (ص) را سراج منیر (چراغ  فروزان) در مسیر رستگاری خواند و او را رحمتی برای جهانیان، و الگو و اسوه چگونه زیستن معرفی کرد. 

همچنین یاد آورشد که آخرین فرستاده الهی اگرچه متصل به نیروی وحی الهی است، انسانی است که در نیاز به خوراک و پوشاک، ازدواج، بیماری و پیری مانند دیگر افراد بشر است و  اینک نیز زمان آن رسیده که چون سایر انسانها دعوت حق را لبیک گوید.

آن حضرت در آخرین حج خود، هنگام رمی جمرات فرمود: "مناسک خود را از من فرا گیرید، شاید بعد از امسال دیگر به حج نیایم و هرگز مرا دیگر در این جایگاه نخواهید دید."

رسول اکرم (ص) در روزهای آخر زندگی خود بیمار شد. درحال بیماری به مسجد رفت و پس از انجام نماز صبح فرمود:

"ای مردم! آتش فتنه‌ها شعله ور گردیده و فتنه‌ها همچون پاره های امواج تاریک شب روی آورده است. من در روز رستاخیز پیشاپیش شما هستم و شما در حوض کوثر بر من در می آئید. آگاه باشید که من درباره ثقلین ( کتاب خدا و اهل بیتم ) از شما می پرسم، پس بنگرید چگونه پس از من درباره آن دو رفتار می‌کنید، زیرا که خدای لطیف و خبیر مرا آگاه ساخته که آن دو از هم جدا نمی‌شوند تا مرا دیدار کنند. آگاه باشید که من آن دو را در میان شما به جای نهادم. بر ایشان پیشی نگیرید که از هم پاشیده و پراکنده خواهید شد و درباره آنان کوتاهی نکنید که به هلاکت می رسید."

آنگاه پیامبر (ص) با زحمت به سوی خانه اش به راه افتاد.

مردم با چشمانی اشک آلود آخرین فرستاده الهی را بدرقه می‌کردند، اما او در حال بیماری نیز اطرافیان خود را درباره رسیدگی به مردم و توجه به حقوق آنها سفارش می‌کرد.

سپس به حاضران فرمود: "برادر و دوستم را بخواهید به اینجا بیاید."

ام سلمه» همسر پیامبر (ص) گفت: "علی را بگویید بیاید، زیرا منظور پیامبر جز او کس دیگری نیست."

هنگامی که علی آمد، پیامبر به او اشاره کرد که نزدیک شود. آنگاه علی (ع) را در آغوش گرفت و مدتی طولانی با او راز گفت تا آنکه از حال رفت و بیهوش شد.

با مشاهده این وضع، نواده‌های پیامبر (ص) حسن و حسین (ع) به شدت گریستند و خود را روی بدن رسول خدا (ص) افکندند. علی (ع) خواست آن دو را از پیامبر (ص) جدا کند. پیامبر (ص) به هوش آمد و فرمود: "علی جان آن دو را واگذار تا ببویم و آنها نیز مرا ببویند، آن دو از من بهره گیرند و من از آنها بهره گیرم."

مسجد النبی

سرانجام  رسول خدا صلی الله علیه و آله به دیار حق شتافت. رسول خدا در حالى جان سپرد که سر در دامن على بن ابى طالب (ع) داشت.

على علیه السلام، رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله را به اطرافیان خبر داد. رحلت پیامبر اکرم (ص) برای حکومت اسلامی و امت اسلام حادثه‏ ای گران و جانسوز بود. به تعبیر علی (ع)، این امر چندان سخت بود که گویی در و دیوار خانه فریاد می‏ زد.

وی فرمود: "پدر و مادرم فدایت ای پیامبر خدا، با مرگ تو رشته‏ ای پاره شد که در مرگ دیگران چنین قطع نشد و آن نبوت و فرود آمدن پیام و اخبار آسمانی بود. مصیبت تو دیگر مصیبت دیدگان را تسلی دهنده است. از طرفی این یک مصیبت همگانی است که عموم مردم به خاطر تو عزادارند. اگر نبود که امر به صبر و شکیبایی فرموده‏ ای و از بی‏تابی نهی نموده ‏ای، آنقدر گریه می‏ کردم که اشک هایم تمام شود. و این درد جانکاه همیشه در من می‏ ماند و حزن و اندوهم دائمی می‏ شد. که همه اینها در مصیبت تو کم و ناچیز است."

پیامبر بزرگوار اسلام توانسته بود در مدت کمی علاوه بر ایجاد الفت و اخوت و صفا و صمیمیت ‏بین مردم، حکومتی عدل گستر و نظامی قانونمند را پی ریزی کند که مردم خصوصاً طبقه عامه از آن بهره‏ مند باشند. 

علی (ع) در این باره فرمود:

"حال به نعمت‌های بزرگ الهی که به هنگامه بعثت پیامبر اسلام (ص) بر آنان فرو ریخت، بنگرید که چگونه اطاعت آنان را به دین خود پیوند داد و با دعوتش آنها را به وحدت رساند. چگونه نعمت‌‏های الهی بال‌های کرامت‏ خود را بر آنان گستراند و جویبارهای آسایش و رفاه برایشان روان ساخت و تمام برکات آیین حق، آنها را در بر گرفت. در میان نعمت‏ها غرق شدند و در خرمی زندگانی شادمان. امور اجتماعی آنان در سایه حکومت اسلام استوار شد، در پرتو عزتی پایدار، آرام یافتند و به حکومتی پایدار رسیدند. آنگاه آنان حاکم و زمامدار جهان شدند و سلاطین روی زمین گردیدند و فرمانروای کسانی شدند که در گذشته حاکم بودند و ."

اقدامات حضرت محمد، پراهمیت‌ترین موفقیت‌های تاریخ بشری

اقدامات حضرت محمد (ص) در ۲۳ سال پیامبری خویش، به عنوان پر اهمیت‌ترین موفقیت‌های تاریخ بشری، به‌شمار می‌آید.

ایشان جامعه جدیدی را شکل داد، عربستان را در یک ساختار ی اجتماعی مبتنی بر قرآن متحد کرد و امپراتوری از ایمان در قلب و ذهن معتقدان خود ایجاد کرد. این پیروان، پیام او را به دورترین نقاط دنیا منتقل کردند. بنابراین می‌توان ادعا کرد که تاثیر حضرت محمد (ص) در تاریخ به اندازه هر چیزی که در صفحات تاریخ انسانی ثبت شده است، عمیق و موثر بود.

ویژگی مهمّ تمدّنی که پیامبر آن را بنیان نهاد، اصل مدارا و نرمی بود که آن را به جای تعصّب‌های قومی و دینی دنیای آن روز، در جهان مطرح ساخت. رسول خدا با ارائه راه میانه و اعتدال در روش و منش، موجب گسترش دانش‌ها، فنون و صنایع بشری شد.

اقدام‌های پیامبر (ص) در زمینه تاسیس جامعه‌ای متمدّن با دولتی متمرکز و سازمان‌ها و نهادهای ی، حقوقی و قضایی با قوانین روشن و راهگشا، به تغییر ساختارهای جامعه جاهلی انجامید و پایه‌های تمدّنی اصیل، خلاّق و فراگیری را بنیان نهاد، به نحوی که جوامع اسلامی و انسانی، از دستاوردهای مادّی و معنوی آن هنوز هم بهره‌مند می‌گردند.

ویل دورانت» مورخ و نویسنده آمریکایی در کتاب تاریخ تمدن می‌نویسد:

"محمد از قبایل بت پرست و پراکنده در صحرا امتی واحد به وجود آورد. برتر و بالاتر از دین یهود و دین مسیح و دین قدیم عربستان، آیینی ساده و دینی روشن و نیرومند با معنویاتی که اساس آن شجاعت قومی بود پدید آورد، که در طی یک نسل در یک صد معرکه نظامی پیروز شد و در مدت یک قرن یک امپراتوری عظیم و پهناور به وجود آورد و در روزگار ما نیروی مهمی است که بر یک نیمه جهان نفوذ دارد."

پیرسیمون لاپلاس» منجم و ریاضی­دان معروف فرانسوی نیز معتقد است:

"گرچه ما به ادیان آسمانی عقیده نداریم، ولی آیین حضرت محمد و تعالیم او دو نمونه اجتماعی برای زندگی بشریت است. بنابراین اعتراف می­‌کنیم که ظهور دین او و احکام خردمندانه‌­اش بزرگ و با ارزش است و به همین جهت از پذیرش تعالیم حضرت محمد بی ­نیاز نیستیم."

توحید، نخستین پیام همه پیامبران الهی

اینک، اگرچه رسول گرامی اسلام در میان ما نیست، اما پیام او همان پیام توحید است که جهان را روشن و زیبا می‌کند. این نخستین پیام همه پیامبران الهی بوده است. یعنی تکیه نکردن به هیچ قدرتی جز قدرت و عظمت خدا؛ و نپذیرفتن بی ‏عدالتی و ستم.

خداوند  در آیه ۲۵ سوره انبیاء می‌فرماید: "پیش از تو هیچ پیامبری نفرستادیم، مگر آن که به وی وحی کردیم که معبودی جز من نیست، پس تنها مرا پرستش کنید."

آن هنگام که پیامبراکرم (ص) با جامعه ای فرو رفته در جهل، تندی، خشونت ورزی و فقدان حلم روبرو شد، علی(ع) از ایشان پرسید: "راه و رسم و سنت شما در تغییر دادن مردم جامعه جاهل چیست؟ پیامبر(ص) فرمود: محبت، بنیاد و اساس روش و سنت من است."

امروز نیز جهان ما نیازمند اخلاق و مهرورزی برای ایجاد جامعه‌ای عاری از خشونت و افراطی‌گری است. این نیاز با بهره گیری از تعالیم و آموزه‌های پیامبر اسلام امکان‌پذیر است. پیامبری که وجودش پر رحمت، سراسر محبت، صبور، بزرگوار و بخشنده بود و با همین خلق و خو در دلهای میلیونها انسان نفوذ یافت.

مصیبت اسیری نزد امام زمان (عج)

مرحوم حاج ملا سلطانعلی، روضه خوان تبریزی که از جمله عبّاد و زهّاد بوده می گوید: در عالم رویا مشرف به محضر امام زمان (عج) شدم، عرض کردم، مولای من ! آنچه در زیارت ناحیه ی مقدسه ذکر شده که می فرماید: فلا ندبنّک صباحاً و مساءً و لا بکینّ علیک بدل الدموع دماً . صحیح است؟

فرمودند: بلی عرض کردم: آن مصیبتی که به جای اشک، خون گریه می کنید کدام است؟ آن مصیبت علی اکبر (علیه السّلام) است؟ فرمودند: نه، اگر علی اکبر (علیه السّلام) زنده بود، در این مصیبت او هم خون گریه می کرد. گفتم: آیا مصیبت حضرت عباس (علیه السّلام) است؟ فرمودند: نه، بلکه اگر حضرت عباس (علیه السّلام) هم در حیات بود، او هم در این مصیبت خون گریه می کرد. گفتم: البته مصیبت سیدالشهدا است؟ فرمودند: نه، حضرت سیدالشهدا هم اگر در حیات بود، در این مصیبت خون گریه می کرد. پرسیدم: پس این کدام مصیبت است؟

فرمودند: آن مصیبت اسیری زینب (سلام الله علیها) است.

شیفتگان حضرت مهدی، ج 2 ص144

 

**************

 

بنا‌بر گفته بزرگان، حضرت ولی‌عصر (ارواحنافداه) نسبت به سه مصیبت حضرت سیدالشهداء حساسیت بیشتری دارند که تمسک و توسل به وجود مبارک سالار شهیدان (علیه‌السلام) از این طریق می‌تواند راهگشای ارتباط ویژه‌ای بین ما و آن یگانه دوران گردد:

۱) مصیبت عمة بزرگوارشان، حضرت زینب کبری (سلام‌الله‌علیها).

۲) مصیبت عموی وفادارشان، حضرت اباالفضل‌العباس (علیه‌السلام).

۳) مصیت عموی شش ماهه، حضرت علی‌اصغر (علیه‌السلام).

حاج ملاسلطانعلی، روضه خوان تبریزی که از جملة عبّاد و زهاد بوده است، می‌گوید: در عالم خواب به محضر والای امام زمان علیه السلام مشرف شدم و عرض کردم: مولانا! آیا آنچه در زیارت ناحیة مقدسه با این عبارت ذکر شده، درست است که می‌فرماید: فَلَاَنْدُبَنَّکَ صَباحاً وَ مَساءً وَ لَاَبْکِیَّنَ عَلَیْکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً (پس صبح و شب بر شما ندبه کرده و به جای اشک خون می‌گریم) صحیح است؟

فرمودند: بلی. عرض کردم:‌ آن مصیبتی که در آن به جای اشک خون گریه می‌کنید کدام است؟ آیا مصیبت علی اکبر علیه السلام است؟ فرمود: نه، اگر علی اکبر زنده بود، او نیز در این مصیبت خون گریه می‌کرد. گفتم: آیا مصیبت حضرت عباس علیه السلام است؟ فرمودند: نه، اگر حضرت عباس هم در حیات می‌بود، ‌او هم در این مصیبت خون می‌گریست.

گفتم: البته مصیبت حضرت سیدالشهدا علیه السلام است؟! فرمودند: نه، حضرت سیدالشهدا هم اگر زنده می‌بود، در این مصیبت خون گریه می‌کرد. پرسیدم پس آن مصیبت کدام است؟ فرمود: آن مصیبت اسیری عمه ام زینب سلام الله علیها است؛

احمد ‌قاضی زاهدی، شیفتگان حضرت مهدی، ‌ج ۲، ص ۱۴۴ ـ ۱۴۵٫

حضرت مهدی(عج):

به شیعیان و دوستان ما بگویید که خدا را به حقّ عمّه ام حضرت زینب(س) قسم دهند که فرج را نزدیک گرداند.” شیفتگان حضرت مهدی(ع)، ج ۱، ص ۲۵۱٫

خدایا به حق سوز دل حضرت زینب کبری(س) در فرج آقامون صاحب امان(عج) تعجیل بفرما!

 

 

**********

حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف اهتمام بسیار به عزاداری و گریه برای مصائب امام حسین علیه السلام داشته است، تا آنجا که دو زیارت ناحیه ( زیارت امام حسین علیه السلام و زیارت شهدای کربلا) از ناحیه مقدسه آن بزرگوار نقل شده که در هر دو، فرازهائی بسیار از ذکر مصائب جانسوز امام حسین علیه السلام ذکر شده است.

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف » در فرازی از زیارت ناحیه امام حسین علیه السلام عرض می کند وَلَأَبکِیَنَّ بَدَلَ الدُّموعِ دَماً؛ برای مصائب تو، به جای اشک ها، خون گریه می کنم.» شایان توجه این که طبق بعضی از روایات، هنگامی که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف  در کنار کعبه ظهور کند، و مردم جهان را مورد خطاب قرار می دهد، در همین خطابه ی جهانی و حساس یادی از امام حسین علیه السلام نموده و ذکری از مصیبت آن حضرت می نماید. و آن روایت چنین نقل شده:

هنگامی که حضرت قائم بین حجرالاسود و مقام ابراهیم ظهور می کند، صدای خود را به پنج ندای زیر بلند کرده می فرماید:

أَلا یا أهْلَ الْعالَمِ اَنَا الامامُ القائمُ الثانی عَشَرَ

أَلا یا أهْلَ الْعالَمِ اَنَا الصّمْضامُ المُنْتَقِم

أَلا یا أهْلَ الْعالَمِ اَنَّ جَدّیَ الْحُسَیْن قَتَلوهُ عَطْشاناً

أَلا یا أهْلَ الْعالَمِ اَنَّ جَدّیَ الْحُسَیْن طَرَحوهُ عُریاناً

أَلا یا أهْلَ الْعالَمِ اَنَّ جَدّیَ الْحُسَیْن سَحَقوهُ عُدواناً:

ای مردم جهان! من امام قائم هستم، ای مردم جهان من شمشیر بران انتقام گیرنده هستم.

ای مردم جهان! جدم حسین علیه السلام  را بعد از کشته شدن بر زمین انداختند.

ای مردم جهان! پیکر جدم حسین علیه السلام را پس از کشته شدن، از روی دشمنی، پامال سم اسبان و ستوران قرار دادند.»

چنان که ملاحظه می کنید امام قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف» در این فرازها از سه مصیبت جانسوز امام حسین علیه السلام یاد کرده است که عبارتند از: تشنگی او، و انداختن بدن او، و پایمال نمودن پیکر نازنین او.

قابل ذکر است که واژه (سحق) در فارسی به معنی له کردن می آید.

 

 

**********

امام زمان (عج) روضه ی وداع می خواند!

جناب آقای کافی به نقل از مقدس اردبیلی می فرمود:

مرحوم مقدس اردبیلی می فرمود: با طلاب پیاده به کربلا می رفتیم. در بین راه یک آقای طلبه ای بود که گاهی برایمان روضه می خواند و امام حسین علیه السلام یک نمکی در حنجره اش گذاشته بود. آمدم کربلا. زیارت اربعین بود. از بس زائر آمده بود و شلوغ بود گفتم: داخل حرم نروم و مزاحم زوار نشوم.طلبه ها را دور خود جمع کردم و گوشه ی صحن آماده ی خواندن زیارت شدیم,یک وقت گفتم: آن طلبه ای که در راه برای ما روضه می خواند کجاست؟ گفتند: نمی دانیم بین این جمعیت کجا رفت؟ ناگهان دیدم یک مرد عربی مردم را کنار می زند و به طرف من می آید. صدا زد: ملا محمد مقدس اردبیلی! می خواهی چه بکنی؟ گفتم: می خواهم زیارت اربعین بخوانم. فرمود:

بلندتر بخوان تا من هم گوش کنم. زیارت را  بلندترخواندم. یکی دوجا توجه ام را به نکاتی ادبی داد. وقتی زیارت تمام شد به طلبه ها گفتم: آن طلبه پیدا نشد؟ گفتند: نمی دانیم کجا رفته است؟ یک وقت آن مرد عرب به من فرمود: مقدس اردبیلی! چه می خواهی؟ جریان طلبه روضه خوان را برایشان نقل کردم و گفتم خواستم بیاید برایمان روضه بخواند.

مرد عرب فرمود: مقدس اردبیلی! می خواهی من برایت روضه بخوانم؟ گفتم: آری. آیا به روضه خواندن واردی؟ فرمود: آری. ناگهان آن شخص رویش را به طرف ضریح امام حسین علیه السلام کرد و از همان طرز نگاه کردن ما را منقلب کرد. یک وقت صدا زد: یا اباعبدالله! نه من و نه این مقدس اردبیلی و نه این طلبه ها هیچ کدام یادمان نمی رود آن ساعتی را که می خواستی از خواهرت زینب (سلام الله علیها) جدا شوی! ناگاه دیدم کسی نیست و فهمیدم آن مرد عرب, مهدی زهرا(سلام الله علیها) بوده است.

 

 

*********

گریه امام زمان(ع) در مصیبت حضرت ابوالفضل(ع)

جناب حجت‏ الاسلام آقاى قاضى زاهدى گلپایگانى مى ‏فرماید: من در تهران از جناب آقاى حاج محمد على فشندى که یکى از اخیار تهران است، شنیدم که مى‏ گفت: من از اول جوانى مقیّد بودم که تا ممکن است گناه نکنم و آن‏ قدر به حج بروم تا به محضر مولایم حضرت بقیةاللَّه، روحى فداه، مشرف گردم. لذا سالها به همین آرزو به مکه معظمه مشرف مى‏ شدم.

در یکى از این سالها که عهده‏ دار پذیرایى جمعى از حجاج هم بودم، شب هشتم ماه ذیحجه با جمیع وسائل به صحراى عرفات رفتم تا بتوانم قبل از آنکه حجاج به عرفات بیایند، براى زوارى که با من بودند جاى بهترى تهیه کنم. تقریباً عصر روز هفتم بارها را پیاده کردم و در یکى از آن چادرهایى که براى ما مهیا شده بود، مستقر شدم. ضمناً متوجه شدم که غیر از من هنوز کسى به عرفات نیامده است. در آن هنگام یکى از شرطه‏ هایى که براى محافظت چادرها در آنجا بود، نزد من آمد و گفت: تو چرا امشب این همه وسائل را به اینجا آورده ‏اى؟ مگر نمى ‏دانى ممکن است سارقان در این بیابان بیایند و وسائلت را ببرند؟ به هر حال حالا که آمده ‏اى، باید تا صبح بیدار بمانى و خودت از اموالت محافظت بکنى. گفتم: مانعى ندارد، بیدار مى‏ مانم و خودم از اموالم محافظت مى ‏کنم.

آن شب در آنجا مشغول عبادت و مناجات با خدا بودم و تا صبح بیدار ماندم تا آن‏که نیمه‏ هاى شب دیدم سید بزرگوارى که شال سبز به سر دارد، به در خیمه من آمدند و مرا به اسم صدا زدند و فرمودند: حاج محمدعلى، سلام علیکم. من جواب سلام را دادم و از جا برخاستم. ایشان وارد خیمه شدند و پس از چند لحظه جمعى از جوانها که تازه مو بر صورتشان روییده بود، مانند خدمتگزار به محضرش رسیدند. من ابتدا مقدارى از آنها ترسیدم، ولى پس از چند جمله که با آن آقا حرف زدم، محبت او در دلم جاى گرفت و به آنها اعتماد کردم. جوانها بیرون خیمه ایستاده بودند ولى آن سید داخل خیمه تشریف آورده بود. ایشان به من رو کرد و فرمود: حاج محمد على! خوشا به حالت! خوشا به حالت! گفتم: چرا؟

فرمودند: شبى در بیابان عرفات بیتوته کرده‏ اى که جدم حضرت سیدالشهداء اباعبداللَّه‏ الحسین(ع) هم در اینجا بیتوته کرده بود. من گفتم: در این شب چه باید پبکنیم؟ فرمودند: دو رکعت نماز مى ‏خوانیم، در این نماز پس از حمد، یازده مرتبه قل ‏هواللَّه بخوان.

لذا بلند شدیم و این عمل را همراه با آن آقا انجام دادیم. پس از نماز آن آقا یک دعایى خواندند که من از نظر مضامین مانند آن دعا را نشنیده بودم. حال خوشى داشتند و اشک از دیدگانشان جارى بود. من سعى کردم که آن دعا را حفظ کنم ولى آقا فرمودند: این دعا مخصوص امام معصوم است و تو هم آن را فراموش خواهى کرد. سپس به آن آقا گفتم: ببینید آیا توحیدم خوب است؟ فرمود: بگو. من هم به آیات آفاقیه و انفسیه بر وجود خدا استدلال کردم و گفتم: من معتقدم که با این دلایل، خدایى هست. فرمودند: براى تو همین مقدار از خداشناسى کافى است. سپس اعتقادم را به مسئله ولایت براى آن آقا عرض کردم. فرمودند: اعتقاد خوبى دارى. بعد از آن سؤال کردم که: به نظر شما الآن حضرت امام زمان(ع) در کجا هستند. حضرت فرمودند: الان امام زمان در خیمه است.

سؤال کردم: روز عرفه، که مى ‏گویند حضرت ولی‏عصر(ع) در عرفات هستند، در کجاى عرفات مى ‏باشند؟ فرمود: حدود جبل ‏الرحمة. گفتم: اگر کسى آنجا برود آن حضرت را مى ‏بیند؟ فرمود: بله، او را مى ‏بیند ولى نمى ‏شناسد.

گفتم: آیا فردا شب که شب عرفه است، حضرت ولی‏عصر(ع) به خیمه ‏هاى حجاج تشریف مى ‏آورند و به آنها توجهى دارند؟ فرمود: به خیمه شما مى‏آید؛ زیرا شما فردا شب به عمویم حضرت ابوالفضل(ع) متوسل مى ‏شوید.

در این موقع، آقا به من فرمودند: حاجّ محمدعلى، چاى دارى؟ ناگهان متذکر شدم که من همه چیز آورده‏ ام ولى چاى نیاورده‏ ام. عرض کردم: آقا اتفاقاً چاى نیاورده‏ ام و چقدر خوب شد که شما تذکر دادید؛ زیرا فردا مى ‏روم و براى مسافرین چاى تهیه مى‏کنم.

آقا فرمودند: حالا چاى با من. از خیمه بیرون رفتند و مقدارى که به صورت ظاهر چاى بود، ولى وقتى دم کردیم، به قدرى معطر و شیرین بود که من یقین کردم، آن چاى از چای هاى دنیا نیست، آوردند و به من دادند. من از آن چاى دم کردم و خوردم. بعد فرمودند: غذایى دارى، بخوریم؟ گفتم: بلى نان و پنیر هست. فرمودند: من پنیر نمى ‏خورم. گفتم: ماست هم هست. فرمودند: بیاور، من مقدارى نان و ماست خدمتشان گذاشتم و ایشان از نان و ماست میل فرمودند

.

سپس به من فرمودند: حاج محمدعلى، به تو صد ریال (سعودى) مى ‏دهم، تو براى پدر من یک عمره به‏ جا بیاور. عرض کردم: اسم پدر شما چیست؟ فرمودند: اسم پدرم سید حسن» است. گفتم: اسم خودتان چیست؟ فرمودند: سید مهدى. من پول را گرفتم و در این موقع، آقا از جا برخاستند که بروند. من بغل باز کردم و ایشان را به عنوان معانقه در بغل گرفتم. وقتى خواستم صورتشان را ببوسم، دیدم خال سیاه بسیار زیبایى روى گونه راستشان قرار گرفته است. لبهایم را روى آن خال گذاشتم و صورتشان را بوسیدم.

پس از چند لحظه که ایشان از من جدا شدند، من در بیابان عرفات هر چه این طرف و آن طرف را نگاه کردم کسى را ندیدم! یک مرتبه متوجه شدم که ایشان حضرت بقیةاللَّه، ارواحنافداه، بوده‏اند، به‏خصوص که اسم مرا مى ‏دانستند و فارسى حرف مى ‏زدند! نامشان مهدى(ع) بود و پسر امام حسن عسکرى(ع) بودند.

بالاخره نشستم و زارزار گریه کردم. شرطه‏ ها فکر مى ‏کردند که من خوابم برده است و سارقان اثاثیه مرا برده‏ اند، دور من جمع شدند، اما من به آنها گفتم: شب است و مشغول مناجات بودم و گریه‏ ام شدید شد.

فرداى آن روز که اهل کاروان به عرفات آمدند، من براى روحانى کاروان قضیه را نقل کردم، او هم براى اهل کاروان جریان را شرح داد و در میان آنها شورى پیدا شد.

اول غروب شب عرفه، نماز مغرب و عشا را خواندیم. بعد از نماز با آن‏که من به آنها نگفته بودم که آقا فرموده‏ اند: فردا شب من به خیمه شما مى ‏آیم؛ زیرا شما به عمویم حضرت عباس(ع) متوسل مى‏ شوید» خود به خود روحانى کاروان روضه حضرت ابوالفضل(ع) را خواند و شورى برپا شد و اهل کاروان حال خوبى پیدا کرده بودند، ولى من دائماً منتظر مقدم مقدس حضرت بقیةاللَّه، روحى و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء، بودم.

بالاخره نزدیک بود روضه تمام شود که کاسه صبرم لبریز شد. از میان مجلس برخاستم و از خیمه بیرون آمدم، ناگهان دیدم حضرت ولی‏عصر(ع) بیرون خیمه ایستاده‏ اند و به روضه گوش میدهند و گریه مى ‏کنند، خواستم داد بزنم و به مردم اعلام کنم که آقا اینجاست، ولى ایشان با دست اشاره کردند که چیزى نگو و در زبان من تصرف فرمودند و من نتوانستم چیزى بگویم. من این طرف در خیمه ایستاده بودم و حضرت بقیةاللَّه، روحى ‏فداه، آن طرف خیمه ایستاده بودند و بر مصائب حضرت ابوالفضل(ع) گریه مى‏کردیم و من قدرت نداشتم که حتى یک قدم به طرف حضرت ولی‏عصر(ع) حرکت کنم. بالاخره وقتى روضه تمام شد، حضرت هم تشریف بردند.

اشعار شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام  ـــ حسن لطفی

یاسی به رنگ سبز ز گلخانه می رود

یا رب خدایِ درد ز کاشانه می رود

پیچیده بین چادر ِ خاکی ِ مادرش

بر دست ها، غریبه ای از خانه می رود

اینجا هزار تیر به تشییع اش آمده

تا کس نگوید از چه غریبانه می رود

خون میچکد به دوش اباالفضل از کفن

گویی دوباره فاطمه بر شانه می رود

فریاد خواهری پی تابوت می رسد

مادر ندارد این که غریبانه می رود

شعر مرثیه امام حسن مجتبی (ع) _ محمود ژولیده

ای مادری ترین پسر فاطمه ، حسن!

ای مجتبی ترین ثمر فاطمه ، حسن !

آن مقتدا که هیچ کَسَش اقتدا نکرد

با اینکه هست تاج سر فاطمه ، حسن!

وقتی که در مدینه غریبش گذاشتند

یعنی شکست بال و پر فاطمه ، حسن!

حتی صدای تو به سپاهت نمی رسید

یعنی شکسته شد کمر فاطمه ، حسن!

روزی که مادر تو به کوچه ز پا فتاد

چشم تو دید درد سر فاطمه ، حسن!

در ناله ها و نافله های شبش کسی

چون تو ندید چشم تر فاطمه ، حسن!

در بین اهل بیت ، خدایی خودت بگو

مثل تو کیست خونجگر فاطمه ، حسن!

چون تو کسی که چادر خاکی ندیده است

ای قامتت عصا به بر فاطمه ، حسن!

سیلی به پیش چشم تو بر مادرت زدند

دیوار بود و زخم سر فاطمه ، حسن!

زهرا اگر که شد سپر مرتضی علی

آری تویی ، تویی سپرِ فاطمه ، حسن!

الحق که از حسین تو هستی غریب تر

این غربت است ، در نظر فاطمه ، حسن!

یک یار هم کنار تو روز وفا نماند

در غربتی تو هم اثر فاطمه ، حسن!

یک عمر خونِ دل ز گلویت به تشت ریخت

ای پاره پارۀ جگر فاطمه ، حسن!

 

از بارِ داغش پشتِ پیغمبر شکسته

تنهاترین سردارِ بی لشگر شکسته

سجاده اش بر غربتِ او گریه کرده

پایِ غریبی اش دلِ منبر شکسته

بخشید آنکَس را که زد نیزه به ساقَش

او دستگیری می کند از هر شکسته

تا زهر را نوشید،فرمود:آه مادر!

راحت شد این آئینه یِ یکسر شکسته

بُغضِ چهل سالِ مرا این زهر بشکست

اما غرورم را کسی دیگر شکسته

یک کوچه ی باریك و دو دیوارِ سنگی

یک راه بُن بست و دو برگ و بر شکسته

فهمید فرزندِ بزرگم، ناسزا گفت

می خواست من باشم ولیکن سر شکسته

گفتم که با رویم بگیرم ضربه اش را

رفتم نبینم حُرمَتِ مادر شکسته

اول مرا زد بعد از آن هم مادرم را

من میزدم بال و پَر و او پر شکسته

 

*یکی از خصلت های خوبه شیعه،غیرت داشتن رو ناموسشِ،هر چند یک مشت نامردِ بی حیا، می خوان مارو از حجاب و بحث غیرت جدا کنند،نمی تونند،چون ما نونِ حلال خوردیم.این بیت مالِ ما بچه غیرتی هاست.*

 

از رویِ چادر، پایِ خود را برنمیداشت

پایی که قبل از این جسارت،دَر شکسته

در زیر پاها گوشواره خوردتر شد

خندید وقتی دید نیلوفر شکسته

خون ه از تیزیِ سنگی بر زمین ریخت

فهمیدم از دیوارِ کوچه،سر شکسته

لایوم کَ یومَک  حسینم گریه کم کن

تنها نه من،از گریه ات خواهر شکسته

می بینمت م بر شیبِ گودال

در لا به لایِ نیزه و خنجر شکسته

ای کاش می شد تا نبینم ساربان هم

انگشت را دنبال انگشتر شکسته

#شاعر_حسن_لطفی

 

*یک نفر سوال کرد:آقاجان!یا امام حسن!محاسنِ شما خیلی سفید شده.چه حکمتی داره؟داداشِ شما هم تقریباً هم سن و سالِ شماست،یکی دو سه سال کوچیکترِ؟ امام حسن فرمود:هر کسی غیر از من بود،این جریان کوچه رو می دید،اونم مثل من پیر میشد.آخه مادرش فرموده بود:حسن جان! تا من زنده ام به بابات چیزی نگی،قربونت برم.

 

بی بی حضرت زهرا سلام الله علیها از مَدبَخ وارد حُجره شدن،دید پیغمبرِ اکرم گوشه ی حجره نشستن،دو تا آقازاده حسن و حسین با هم دارن بازی میکنند،به قول و نقلی دارن کُشتی میگیرن.بی بی نگاه کرد به لب های مبارکِ پیغمبر دید داره یه ذکری میگه.خوب دقت کرد دید پیغمبر زیر لب دارن میگن:ای جانم حسن!.بی بی ناراحت شد فرمود:بابا! قربونتون برم،حسینم کوچیکترِ،چرا اسمِ حسینم رو نمی برید؟فرمود:نگاه کردم به تمام آسمانها،دیدم همه ی آسمان ها دارن میگن:جانم حسین! دیدم حسنم غریبِ.گفتم: من بگم:حسن!.

 

تا زهر رو نوشید به اون زنِ نانجیبش فرمود: برو حسینم بیاد میکشه تو رو.یه جایی هم دیدن بدن امام حسن به تابوت با تیر دوخته شده بود،اینقدر تیر به بدن امام حسن زدن.

 

 اما رفقا من اینجا میخوام یه حرفی بزنم.اون زمانی که ابی عبدالله کنار بدن امام حسن فرمود:غارت زده به اونی نمیگن که پول و ثروتی از دست داده باشه.غارت زده به من میگن که داداشی مثلِ حسن رو دارم از دست میدم.چشمای امام مجتبی هی باز و بسته میشد،آروم نفس می کشید،فرمود:داداش! امروز کنار من تو هستی،زینبم هست،عباسم هست،بچه هام هستن.هر چند کوچیکن، اما حسینم! "لایوم کیومک یا اباعبدالله" برای اون روزی گریه هات رو نگه دار،که بابام وعده داده،مادرم میدونه،جدم رسول خدا میدونه.کدام روز؟.*

 

آمدم ای شاه پناهم بده

خط امانی ز گناهم بده

ای حرمت ملجأ در ماندگان

دور مران از در و ، راهم بده

ای گل بی خار گلستان عشق

قرب مکانی چو گیاهم بده

لایق وصل تو که من نیستم

اِذن به یک لحظه نگاهم بده

ای که حَریمت به مَثَل کهرباست

شوق وسبک خیزی کاهم بده

تاکه ز عشق تو گدازم چو شمع

گرمی جان سوز به آهم بده

لشگرشیطان به کمین من است

بی کسم ای، شاه پناهم بده

از صف مژگان نگهی کن به من

با نظری ، یار و سپاهم بده

در شب اول که به قبرم نهند

نور بدان شام سیاهم بده

ای که عطا بخش همه عالمی

جمله ی حاجات مرا هم بده

من کیستم؟ گدای تو یا ثامن الحجج‏ 

شرمنده‏ی عطای تو یا ثامن الحجج‏ 

بالله نمی‏روم بر بیگانگان به عجز 

تا هستم آشنای تو یا ثامن الحجج‏ 

از کار من گره نگشاید کسی مگر 

دست گره گشای تو یا ثامن الحجج‏ 

تا آخرین نفس نکشم دست التجا 

از دامن ولای تو یا ثامن الحجج‏ 

خواهم ز بخت همت و از حق سعادتی‏ 

تا سر نهم به پای تو یا ثامن الحجج‏ 

دارالشفاست کوی تو و خود تویی طبیب‏ 

درد من و دوای تو یا ثامن الحجج‏ 

هستی چو پاره‏ی تن پیغمبر خدا 

جان جهان فدای تو یا ثامن الحجج‏ 

چون می‏شود که دیده‏ی من هم برد نصیب‏ 

از دیدن لقای تو یا ثامن الحجج‏ 

سوزد همیشه لاله صفت قلب دوستان‏ 

از داغ ابتلای تو یا ثامن الحجج‏ 

هم ناله با جوان دل افسرده‏ات جواد 

گردیم در عزای تو یا ثامن الحجج‏ 

سید رضا موید 

مسافری که اجل گشت همسفرش

سفر رسیده به پایان در آخر صفرش

هنوز آید از آن حجره غریب به گوش

صدای ناله آهسته پسر پسرش

چه خوب اجر رسالت به مصطفی دادند

که پاره جگرش، پاره پاره شد جگرش

اگر چه کار گذشته، اجل شتاب مکن

جواد آمده از ره به دیدن پدرش

ز اشک‌ها‌ی جوادالائمه پیدا بود

که شسته دست دگر از جهان محتضرش

پسر به صورت بابا نهاد صورت خویش

پدر گرفت به زحمت سرشک از بصرش

غلامرضا سازگار

اشعار امام رضا(ع) – امیر حسین حیدری

 

گردیده ام گدای تو یا ایها الرئوف

دست من و عطای تو یا ایها الرئوف

 

صد مرده زنده می شود از لطف دائمت

در صحن با صفای تو یا ایها الرئوف

 

غم های بی حساب مرا زود می برد

نام گره گشای تو یا ایها الرئوف

 

پر شد همیشه کیسه رزقم کریم وار

با لطف دست های تو یا ایها الرئوف

 

نذر تو کرده اند، مرا مادر و پدر

تا جان دهم به پای تو یا ایها الرئوف

 

یک عمر خورده ایم، می ناب جای آب

در کاسه ی طلای تو یا ایها الرئوف

 

اصلاً بعید نیست که کرببلا روم

امسال با دعای تو یا ایها الرئوف

اشعار شهادت حضرت امام رضا(ع) – وحید قاسمی

 

مانند مادرت شده ای قد خمیده ای

آقا چرا عبا به سر خود کشیده ای 

 

 با درد کهنه ای به نظر راه می روی

 مانند مادرت چقدر راه می روی

 

 خونِ جگر به سینه به اجبار می دهی

 راهی نرفته! تکیه به دیوار می دهی

 

داغ غریبی تو، نمک بر جگر زند

 خواهر نداشتی که برایت به سر زند

 

 این جا مدینه نیست، چرا دل خوری شما

 در کوچه های طوس زمین می خوری چرا

 

 با یاعلی» به زانوی خسته توان بده

 خاک لباس های خودت را تکان بده

 

 مقداری از عبای شما پاره شد، ولی…

 نیزه نزد کسی به تو از کینه ی علی

 

 این جا کسی به پیرهن تو نظر نداشت

 فکر و خیال گندم ری را به سر نداشت

 

اشعار شهادت حضرت امام رضا(ع) – حبیب باقر زاده

 

آقایمان آمد عبا روی سرش بود 

رنگ کبودی برتمام پیکرش بود

 

درکوچه یاد ماجرای کوچه افتاد

یافاطمه یافاطمه ذکرلبش بود

 

دستی به پهلو دست دیگر روی دیوار

پهلو گرفتن یادگار مادرش بود

 

او در میان حجره‌ای دربسته اما

صدها فرشته در کنار بسترش بود

 

او دست و پا می‌زد ولی با کام عطشان

گویا که دیگر لحظه‌های آخرش بود

 

اما تمام فکر و ذهنش کربلا بود

یادغریبی‌های جد بی سرش بود

 

مردم گریز کربلایم اینچنین است

آمد جواد و لحظه ی آخربرش بود

 

اما به دشت کربلا جور دگر شد

اربابمان بالای نعش اکبرش بود

 

بایدجوانان بنی هاشم بیایند

تا این بدن را بر در خیمه رسانند

 

انگور می دهند که قربانی ات کنند

لازم نکرده دعوت مهمانی ات کنند

صدها رواق در جگرت زهر باز کرد

می خواستند آینه بندانی ات کنند

هر شب تو بر غریبی خود گریه می کنی

مردم اگر چه سجدهی سلطانی ات کنند

تو نو به نو برای خودت گریه می کنی

در صحن کهنه گرچه چراغانی ات کنند

وقتی خدا غریبی ما را نگاه کرد

فرمود تا حسین خراسانی ات کنند

زن های طوس مثل ن بنی اسد

جمعند تا عزای پریشانی ات کنند

معصومه را به همرهی خود کشانده ای

تا قبله گاه زینب ایرانی ات کنند

محمد سهرابی

خداوند در قران کریم می فرماید:(قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی)؛ پیامبر بگو : من از شما اجری برای رسالت نمی خواهم ،غیر از مودت و دوستی اهل بیتم . مردم! محبت به اهل بیتم را فراموش نکنیدعرض میکنم :ای رسول خدا!نبودی ببینی اهل مدینه مودت را چگونه معنا کردند.

شد تو را مزد رسالت با ذو القربی مودت

بی تو چون گویم که امت باذوالقربی چه کرده؟

دخترت را دست جمعی میزدند اهل سقیفه

یک نفر انجا نگفت اخر مگر زهرا چه کرده؟

دیدن این صحنه ها در کودکی بعد از پیمبر

با دل پاک حسین و زینب کبری چه کرده؟

بادل مهدی امید شیعه در عالم خدایا

قصه ی قبر نهان مادرش زهرا چه کرده؟ 

نبی در بستر و زهرا كنارش

عزیز قلب او شد بی قرارش

بگوید دخترم كمتر نوا كن

برای رفتن بابا دعا كن

شب رحلت پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله و شب یتیمی جهان اسلام است. امشب همه ی جهان اسلام عزادار و در واقع مصیبت دیده اند . از همه بیشتر ، بر تنها یادگارش زهرای مرضیه سلام الله علیها سخت بود. بر امیرالمؤمنین علیه السلام و بر نوادگان پیغمبر علیهم السلام ، حسن و حسین علیهما السلام و زینب كبری سلام الله علیها و ام كلثوم سلام الله علیها سخت بود. چون یك اُنس عجیبی بین پیغمبر صلی الله علیه و آله و فاطمه ی زهرا سلام الله علیها بود. فاطمه ی زهرا پنج سال داشت كه مادرش را از دست داد. فاطمه برای پیغمبر هم دختری كرد و هم مادری. پیامبر اكرم خطاب به فاطمه می فرمود:اُم ابیها؛ تو مادر من هستی. یك روز شخصی در كنار مسجدالحرام شكمبه ای روی پیغمبر انداخت، بدن و لباس آن حضرت قدری كثیف شد،پیامبر منزل آمدند{ پیغمبر خیلی رئوف بود،خیلی صبور بود،خیلی مهربان بود،همه ی آنها را با این جرم هایشان بخشید} فاطمه ی زهرا همین كه این وضع را مشاهده كرد بلافاصله پدر را تطهیر كرد،لباسی برای او آورد. پیغمبر لباسش را عوض كرد و فرمود:انت اُمّ ابیها؛ تو مادر پدرت هستی. پیامبر این تعبیر را چند جا به كار برده است. روزی كه پیغمبر مدینه بود و فاطمه را نمی دید به او خیلی سخت می گذشت، حتماً باید زهرا را می دید. پدر و دختر خیلی ارتباط شان با هم صمیمی بود؛خانه شان نزدیك هم بود حتی بعد از ازدواج،رفت و آمد می كردند. اما این دو سه روزی كه پیغمبر حالش خوب نبود دیگر فاطمه خانه ی خودش نرفت،خانه ی پیامبر ماند. نوشته اند همین كه پیامبر حالش بد می شد و رنگش تغییر می كرد؛ زهرا گریه می كرد و می فرمود: وَاكَرْباهُ لِكَرْبِكَ یا اَبَتاهْ؛( آه وفغان ازرنج ومصیبت تو ای پدرجان) 1 همین كه پیغمبر متأثر می شد، اشك فاطمه جاری می گشت. خیلی این پدر و دختر صمیمی بودند. با این ارتباط وسیعی كه با هم داشتند. فاطمه امشب و فردا از بالای سر بابا تكان نخورد، نشسته بود و صورت بابا را نگاه می كرد{ یا بقیة الله، ان شاءالله یك شب ِ بیست و هشتم، مدینه ی منوّره عرض ارادت كنیم} فاطمه ی زهرا،امیر المؤمنین،امام حسن و حسین علیهم السلام همگی دور پیغمبر بودند. در نهج البلاغه آمده است:امیرالمؤمنین فرمود: لَقَد قُبِضَ رسولُ اللهِ و اَنَّ رأسَهُ علی صَدری؛2 پیامبر در حالی جان دادن كه سرش روی سینه ی من بود. در حالی جان داد كه سرش را به سینه چسبانده بودم، در این حالت از دنیا رفت.پیغمبر در خانه غسل داده شد،كفن شد،ولی تشییع نشد،در همان خانه ی خودش به خاك سپرده شد.اَنس بن مالك می گوید: وقتی پیغمبر را به خاك سپردیم،سنگ لحد را چیدیم و قبر را پوشاندیم، من از حجره بیرون آمدم،دیدم یك خانم كنار دیوار ایستاده و گریه می كند. از صدای گریه اش فهمیدم فاطمه است. شب بود،تاریك بود،جلو آمد،عرض كرد:اَنَس پیغمبر را به خاك سپردید؟ عرض كردم بله خانم. فرمود:چه طور طاقت آوردید جسم پیغمبر را زیر خاك كنید؟! چه طور گُل مرا زیر گِل قرار دادید؟ چطور خاك بر بدنش فشاندید؟3 اتاق را خلوت كردیم، فاطمه وارد اتاق شد، فرمود: بابا بلند شو، دخترت تنها مانده است.

صُبَّتْ عَلَیَّ مصائِبُ لَو اَنَّها

صُبَّتْ عَلَی الاَیّام صِرْنَ لَیالِیا4

بابا، روز ِ فاطمه شب شد. بابا،خوشی فاطمه تمام شد.بابا،احترام فاطمه پایان پذیرفت.بابا بلند شو ببین آماده شده اند به خانه ی دخترت حمله كنند.بابا بلند شو ببین دخترت تنها مانده.یا فاطمة اهراء طاقت نیاوردی بر بدن بابا خاك بریزند.شما را احترام كردند. وارد اتاق شدی كنار قبر پیامبر اشك ریختی.اما نبودی ببینی چگونه جلوی چشم قاسم بن الحسن،جنازه ی بابا را تیر باران كردند! به خدا امام حسن غریب است.امام غریب زیست و غریب مُرد.امروز هم قبرش زائر ندارد.یا فاطمةاهرا،جلوی چشم صغیرهایش بدن را تیر باران كردند. فاطمه جان،طاقت نیاوردی خاك بر بدن بابا بریزند. شما هم یك دختری و دختر اباعبدالله هم یك دختر است. وارد قتلگاه شد،دید بابا سر در بدن ندارد،بدن قطعه قطعه،خودش را روی بدن بابا انداخت. خانم شما را كنار قبر بابا آزاد گذاشتند كه اشك بریزید،گریه كنید،اما دختر اباعبدالله را با تازیانه از بدن بابا جدا كردند!

1-مستدرك ج2،ص451،بحارالانوارج22،ص458،منتهی الآمال،ص148

2-نهج البلاغه،خطبه197،غررالحكم،ص120،ح2103

3-سوگنامه آل محمد،ص23

4-بحارالانوار،ج79،ص106؛مناقب ج1،ص242؛مسكن الفؤاد،ص112

منبع كتاب مقتل" روضه های  استاد رفیعی " ص15-13

چه کسانی در تدفین پیغمبر (ص) حاضر بودند؟

پرسش

آیا این حقیقت دارد که در زمان تدفین پیغمبر (ص) به غیر از خانواده ایشان یعنی‌ حضرت فاطمه (ص) و حضرت علی‌ (ص) کس دیگری وجود نداشته و اشخاصی‌ مثل ابوبکر، عثمان و عمر مشغول تعیین جانشین بوده‌اند؟

پاسخ اجمالی

در منابع تاریخی و حدیثی اهل سنت جریان تجهیز و تدفین پیامبر گرامی اسلام اینگونه گزارش شده است که علىّ بن ابى طالب (ع) و فضل بن عبّاس و اسامه ابن زید بدن پیامبر (ص) را غسل دادند. اول کسى که بر رسول خدا (ص) نماز گزارد، عبّاس بن عبد المطلّب و بنى هاشم بودند و پس آن گاه مهاجران و پس آن گاه انصار و پس آن گاه دیگر مردم که گروه گروه نماز مى‏گزاردند. بعد از گذشت سه روز امام علی به همراه فضل و اسامة در قبر آن حضرت وارد شدند و بدن مطهر آن حضرت را به خاک سپردند. بر اساس این گزارشات، اگرچه ابوبکر و عمر هم چون سایر مسلمانان بر بدن پیامبر اکرم (ص) نماز خواندند، اما در مراسم تدفین نبی مکرم اسلام حضور نداشتند.

پاسخ تفصیلی

در منابع تاریخی و حدیثی اهل سنت جریان تجهیز و تدفین پیامبر گرامی اسلام اینگونه گزارش شده است:

"وکیع بن جرّاح و عبد الله بن نمیر از اسماعیل بن ابو خالد از عامر نقل مى‏کنند که مى‏گفته است پیامبر (ص) را علىّ بن ابى طالب (ع) و فضل بن عبّاس و اسامه ابن زید غسل دادند.  علىّ (ع) عهده دار غسل بود و مى‏گفت : پدر و مادرم فداى تو باد که در مرگ و زندگى پاک و پاکیزه‏اى." فضل و اسامة پرده را نگه ‏داشته بودند.

همین مطلب را یعقوب بن ابراهیم بن سعد از پدرش از صالح بن کیسان از ابن شهاب نقل مى‏کند و نیز عارم بن فضل از حمّاد بن زید، از معمر، از زهرىّ نقل کرده اند.[1]

محمد بن عمر [واقدى‏] از ابن ابو سبرة، از عبّاس بن عبد الله بن معبد، از پدرش، از عبد الله بن عبّاس نقل مى‏کند که مى‏گفته است اول کسى که بر رسول خدا (ص) نماز گزارد، عبّاس بن عبد المطلّب و بنى هاشم بودند و پس آن گاه مهاجران و پس آن گاه انصار و پس آن گاه دیگر مردم که گروه گروه نماز مى‏گزاردند. و چون نماز مردان به پایان آمد پسر بچگان نماز گزاردند و پس آن گاه زنها.[2]

وکیع بن جرّاح و عبد الله بن نمیر، از اسماعیل بن ابو خالد، از عامر نقل مى‏کنند که مى‏گفته است على (ع) و فضل و اسامة در گور رسول خدا رفتند. عامر گوید: مرحب یا ابن ابو مرحب برایم نقل کرد که عبد الرحمن بن عوف را نیز با خود در گور بردند. وکیع در حدیث خود از قول شعبىّ گوید خویشاوندان میّت عهده دار این کارند.

وکیع بن جرّاح و فضل بن دکین از شریک، از جابر، از عامر نقل مى‏کند که مى‏گفته است چهار تن از براى دفن پیامبر (ص) در گور رفتند. فضل در حدیث خود گوید کسى که آن چهار تن را دیده بود، از براى من نقل کرد.

فضل بن دکین از سفیان ثورىّ، از اسماعیل، از عامر نقل مى‏کند که مى‏گفته است مرحب یا ابن ابو مرحب مى‏گفت گوییا هم اکنون آن چهار تن را در مرقد پیامبر (ص) مى‏بینم و یکى از ایشان عبد الرحمن بن عوف بود.[3]

بنا براین گرچه ابوبکر و عمر هم چون سایر مسلمانان بر بدن پیامبر اکرم (ص) نماز خواندند اما در غسل و تجهیز آن حضرت دخالتی نداشتند و در مراسم دفن آن حضرت حاضر نبودند؛ زیرا اگر حضور می داشتند قطعاً وارد شدن در قبر پیامبر و دفن آن حضرت را مایه افتخار و مباهات خود دانسته و چنین سعادت بزرگی را از دست نمی دادند.

[1]. الطبقات‏الکبرى/ترجمه،ج‏2،ص:262.

[2] .همان ،ص 272.

[3].الطبقات‏الکبرى/ترجمه،ج‏2،ص:281

امام حسن عسكری (ع) در سال 232هجری در مدینه چشم به جهان گشود. مادر والا گهرش سوسن یا سلیل زنی لایق و صاحب فضیلت و در پرورش فرزند نهایت مراقبت را داشت، تا حجت حق را آن چنان كه شایسته است پرورش دهد.

این زن پرهیزگار در سفری كه امام عسكری (ع) به سامرا كرد همراه امام بود و در سامرا از دنیا رحلت كرد. كنیه آن حضرت ابامحمد بود.

صورت و سیرت امام حسن عسكری (ع)

امام یازدهم صورتی گندمگون و بدنی در حد اعتدال داشت. ابروهای سیاه كمانی، چشمانی درشت و پیشانی گشاده داشت. دندانها درشت و بسیار سفید بود. خالی بر گونه راست داشت.

امام حسن عسكری (ع) بیانی شیرین و جذاب و شخصیتی الهی باشكوه و وقار و مفسری بی نظیر برای قرآن مجید بود. راه مستقیم عترت و شیوه صحیح تفسیر قرآن را به مردم و به ویژه برای اصحاب بزرگوارش - در ایام عمر كوتاه خود - روشن كرد.

دوران امامت 

به طور كلی دوران عمر 29ساله امام حسن عسكری (ع) به سه دوره تقسیم می گردد:

دوره اول 13سال است كه زندگی آن حضرت در مدینه گذشت. 

دوره دوم 10سال در سامرا قبل از امامت. 

دوره سوم نزدیك 6 سال امامت آن حضرت می باشد.

دوره امامت حضرت عسكری (ع) با قدرت ظاهری بنی عباس رو در روی بود. خلفایی كه به تقلید هارون در نشان دادن نیروی خود بلندپروازیهایی داشتند.

امام حسن عسكری (ع) از شش سال دوران اقامتش، سه سال را در زندان گذرانید. زندانبان آن حضرت صالح بن وصیف دو غلام ستمكار را بر امام گماشته بود، تا بتواند آن حضرت را - به وسیله آن دو غلام - آزار بیشتری دهد، اما آن دو غلام كه خود از نزدیك ناظر حال و حركات امام بودند تحت تأثیر آن امام بزرگوار قرار گرفته به صلاح و خوش رفتاری گراییده بودند.

وقتی از این غلامان جویای حال امام شدند، می گفتند این زندانی روزها روزه دار است و شبها تا بامداد به عبادت و راز و نیاز با معبود خود سرگرم است و با كسی سخن نمی گوید.

عبیدالله خاقان وزیر معتمد عباسی با همه غروری كه داشت وقتی با حضرت عسكری ملاقات می كرد به احترام آن حضرت برمی خاست، و آن حضرت را بر مسند خود می نشانید. پیوسته می گفت: در سامره كسی را مانند آن حضرت ندیده ام، وی 

زاهدترین و داناترین مردم روزگار است.

پسر عبیدالله خاقان می گفت: من پیوسته احوال آن حضرت را از مردم می پرسیدم. مردم را نسبت به او متواضع می یافتم. می دیدم همه مردم به بزرگواریش معترفند و دوستدار او می باشند.

با آنكه امام (ع) جز با خواص شیعیان خود رفت و آمد نمی فرمودند، دستگاه خلافت عباسی برای حفظ آرامش خلافت خود بیشتر اوقات، آن حضرت را زندانی و ممنوع از معاشرت داشت.

از جمله مسائل روزگار امام حسن عسكری (ع) یكی نیز این بود كه از طرف خلافت وقت، اموال و اوقات شیعه، به دست كسانی سپرده می شد كه دشمن آل محمد (ص) و جریانهای شیعی بودند، تا بدین گونه بنیه مالی نهضت تقویت نشود.چنانكه نوشته اند كه احمد بن عبیدالله بن خاقان از جانب خلفا، والی اوقاف و صدقات بود در قم، و او نسبت به اهل بیت رسالت، نهایت مرتبه عداوت را داشت.

نیز اصحاب امام حسن عسكری، متفرق بودند و امكان تمركز برای آنان نبود، كسانی چون ابوعلی احمد بن اسحاق اشعری در قم و ابوسهل اسماعیل نوبختی در بغداد می زیستند، فشار و مراقبتی كه دستگاه خلافت عباسی، پس از شهادت حضرت رضا (ع) معمول داشت، چنان دامن گسترده بود كه جناح مقابل را با سخت ترین نوع درگیری واداشته بود. این جناح نیز طبق ایمان به حق و دعوت به اصول عدالت كلی، این همه سختی را تحمل می كرد، و لحظه ای از حراست (و نگهبانی) موضع غفلت نمی كرد.

اینكه حضرت هادی (ع) و حضرت امام حسن عسكری (ع) هم از سوی دستگاه خلافت تحت مراقبت شدید و ممنوع از ملاقات با مردم بودند و هم امامان بزرگوار ما - جز با یاران خاص و كسانی كه برای حل مشكلات زندگی مادی و دینی خود به آنها مراجعه می نمودند - كمتر معاشرت می كردند به جهت آن بود كه دوران غیبت حضرت مهدی (ع) نزدیك بود، و مردم می بایست كم كم بدان خو گیرند، و جهت ی و حل مشكلات خود را از اصحاب خاص كه پرچمداران مرزهای مذهبی بودند بخواهند، و پیش آمدن دوران غیبت در نظر آنان عجیب نیاید.

باری، امام حسن عسكری (ع) بیش از 29سال عمر نكرد ولی در مدت شش سال امامت و ریاست اسلامی، آثار مهمی از تفسیر قرآن و نشر احكام و بیان مسائل فقهی و جهت دادن به حركت انقلابی شیعیانی كه از راههای دور برای كسب فیض به محضر امام (ع) می رسیدند بر جای گذاشت.

در زمان امام یازدهم تعلیمات عالیه قرآنی و نشر احكام الهی و مناظرات كلامی جنبش علمی خاصی را تجدید كرد، و فرهنگ شیعی - كه تا آن زمان شناخته شده بود - در رشته های دیگر نیز مانند فلسفه و كلام باعث ظهور مردان بزرگی چون یعقوب بن اسحاق كندی ، كه خود معاصر امام حسن عسكری بود و تحت تعلیمات آن امام، گردید.

در قدرت علمی امام (ع) - كه از سرچشمه زلال ولایت و اهل بیت عصمت مایه گرفته بود - نكته ها گفته اند. از جمله: همین یعقوب بن اسحاق كندی فیلسوف بزرگ عرب كه دانشمند معروف ایرانی ابونصر فارابی شاگرد مكتب وی بوده است، در مناظره با آن حضرت درمانده گشت و كتابی را كه بر رد قرآن نوشته بود سوزانید و بعدها از دوستداران و در صف پیروان آن حضرت درآمد.

شهادت امام حسن عسكری (ع)

شهادت آن حضرت را روز جمعه هشتم ماه ربیع الاول سال 260هجری نوشته اند.

در كیفیت وفات آن امام بزرگوار آمده است: فرزند عبیدالله بن خاقان گوید: روزی برای پدرم (كه وزیر معتمد عباسی بود) خبر آوردند كه ابن الرضا - یعنی حضرت امام حسن عسكری - رنجور شده، پدرم به سرعت تمام نزد خلیفه رفت و خبر را به خلیفه داد. خلیفه پنج نفر از معتمدان و مخصوصان خود را با او همراه كرد.

یكی از ایشان نحریر خادم بود كه از محرمان خاص خلیفه بود، امر كرد ایشان را كه پیوسته ملازم خانه آن حضرت باشند، و بر احوال آن حضرت مطلع گردند. و طبیبی را مقرر كرد كه هر بامداد و پسین نزد آن حضرت برود، و از احوال او آگاه شود. بعد از دو روز برای پدرم خبر آوردند كه مرض آن حضرت سخت شده است، و ضعف بر او مستولی گردیده. پس بامداد سوار شد، نزد آن حضرت رفت و اطبا را - كه عموما اطبای مسیحی و یهودی در آن زمان بودند - امر كرد كه از خدمت آن حضرت دور نشوند و قاضی القضات (داور داوران) را طلبید و گفت ده نفر از علمای مشهور را حاضر گردان كه پیوسته نزد آن حضرت باشند.

و این كارها را برای آن می كردند كه آن زهری كه به آن حضرت داده بودند بر مردم معلوم نشود و نزد مردم ظاهر سازند كه آن حضرت به مرگ خود از دنیا رفته، پیوسته ایشان ملازم خانه آن حضرت بودند تا آنكه بعد از گذشت چند روز از ماه ربیع الاول سال 260 ه. ق آن امام مظلوم در سن 29سالگی از دار فانی به سرای باقی رحلت نمود.

بعد از آن خلیفه متوجه تفحص و تجسس فرزند حضرت شد، زیرا شنیده بود كه فرزند آن حضرت بر عالم مستولی خواهد شد، و اهل باطل را منقرض خواهد كرد. تا دو سال تفحص احوال او می كردند 

این جستجوها و پژوهشها نتیجه هراسی بود كه معتصم عباسی و خلفای قبل و بعد از او - از طریق روایات مورد اعتمادی كه به حضرت رسول الله (ص) می پیوست، شنیده بودند كه از نرگس خاتون و حضرت امام حسن عسكری فرزندی پاك گهر ملقب به مهدی آخر امان - همنام با رسول اكرم (ص) ولادت خواهد یافت و تخت ستمگران را واژگون و به سلطه و سلطنت آنها خاتمه خواهد داد. بدین جهت به بهانه های مختلف در خانه حضرت عسكری (ع) رفت و آمد بسیار می كردند، و جستجو می نمودند تا از آن فرزند گرامی اثری بیابند و او را نابود سازند.

به راستی داستان نمرود و فرعون در ظهور حضرت ابراهیم (ع) و حضرت موسی (ع) تكرار می شد. حتی قابله هایی را گماشته بودند كه در این كار مهم پی جویی كنند. اما خداوند متعال - چنانكه در فصل بعد خواهید خواند - حجت خود را از گزند دشمنان و آسیب زمان حفظ كرد، و همچنان نگاهداری خواهد كرد تا مأموریت الهی خود را انجام دهد.

باری، علت شهادت آن حضرت را سمی می دانند كه معتمد عباسی در غذا به آن حضرت خورانید و بعد، از كردار زشت خود پشیمان شد. بناچار اطبای مسیحی و یهودی كه در آن زمان كار طبابت را در بغداد و سامره به عهده داشتند، به ویژه در مأموریتهایی كه توطئه قتل امام بزرگواری مانند امام حسن عسكری (ع) در میان بود، برای معالجه فرستاد. البته از این دلسوزیهای ظاهری هدف دیگری داشت، و آن خشنود ساختن مردم و غافل نگهداشتن آنها از حقیقت ماجرا بود.

بعد از آگاه شدن شیعیان از خبر درگذشت جانگداز حضرت امام حسن عسكری (ع) شهر سامره را غبار غم گرفت، و از هر سوی صدای ناله و گریه برخاست. مردم آماده سوگواری و تشییع جنازه آن حضرت شدند.

ماجرای جانشین بر حق امام عسكری (ع)

ابوالادیان می گوید: من خدمت حضرت امام حسن عسكری (ع) می كردم. نامه های آن حضرت را به شهرها می بردم. در مرض موت، روزی من را طلب فرمود و چند نامه ای نوشت به مدائن تا آنها را برسانم. سپس امام فرمود: پس از پانزده روز باز داخل سامره خواهی شد و صدای گریه و شیون از خانه من خواهی شنید، و در آن موقع مشغول غسل دادن من خواهند بود.

ابوالادیان به امام عرض می كند: ای سید من، هرگاه این واقعه دردناك روی دهد، امامت با كیست؟ 

فرمود: هر كه جواب نامه من را از تو طلب كند.

ابوالادیان می گوید: دوباره پرسیدم علامت دیگری به من بفرما. 

امام فرمود: هركه بر من نماز گزارد. 

ابوالادیان می گوید: باز هم علامت دیگری بگو تا بدانم. 

امام می گوید: هر كه بگوید كه در همیان چه چیز است او امام شماست. 

ابوالادیان می گوید: مهابت و شكوه امام باعث شد كه نتوانم چیز دیگری بپرسم. رفتم و نامه ها را رساندم و پس از پانزده روز برگشتم. وقتی به در خانه امام رسیدم صدای شیون و گریه از خانه امام بلند بود. داخل خانه امام، جعفر كذاب برادر امام حسن عسكری را دیدم كه نشسته، و شیعیان به او تسلیت می دهند و به امامت او تهنیت می گویند. من از این بابت بسیار تعجب كردم پیش رفتم و تعزیت و تهنیت گفتم. اما او جوابی نداد و هیچ سؤالی نكرد. 

چون بدن مظهر امام را كفن كرده و آماده نماز گزاردن بود، خادمی آمد و جعفر كذاب را دعوت كرد كه بر برادر خود نماز بخواند. چون جعفر به نماز ایستاد، طفلی گندمگون و پیچیده موی، گشاده دندانی مانند پاره ماه بیرون آمد و ردای جعفر را كشید و گفت: ای عمو پس بایست كه من به نماز سزاوارترم.

رنگ جعفر دگرگون شد. عقب ایستاد. سپس آن طفل پیش آمد و بر پدر نماز گزارد و آن جناب را در پهلوی امام علی النقی علیه السلام دفن كرد. سپس رو به من آورد و فرمود: جواب نامه ها را كه با تو است تسلیم كن. من جواب نامه را به آن كودك دادم. پس حاجزوشا» از جعفر پرسید: این كودك كه بود، جعفر گفت: به خدا قسم من او را نمی شناسم و هرگز او را ندیده ام.

در این موقع، عده ای از شیعیان از شهر قم رسیدند، چون از وفات امام (ع) با خبر شدند، مردم به جعفر اشاره كردند. چند تن از آن مردم نزد جعفر رفتند و از او پرسیدند: بگو كه نامه هایی كه داریم از چه جماعتی است و مالها چه مقدار است؟ جعفر گفت: ببینید مردم از من علم غیب می خواهند! در آن حال خادمی از جانب حضرت صاحب الامر ظاهر شد و از قول امام گفت: ای مردم قم با شما نامه هایی است از فلان و فلان و همیانی (كیسه ای) كه در آن هزار اشرفی است كه در آن ده اشرفی است با روكش طلا.

شیعیانی كه از قم آمده بودند گفتند: هر كس تو را فرستاده است امام زمان است این نامه ها و همیان را به او تسلیم كن.

جعفر كذاب نزد معتمد خلیفه آمد و جریان واقعه را نقل كرد. معتمد گفت: بروید و در خانه امام حسن عسكری (ع) جستجو كنید و كودك را پیدا كنید. رفتند و از كودك اثری نیافتند. ناچار صیقل» كنیز حضرت امام عسكری (ع) را گرفتند و مدتها تحت نظر داشتند به تصور اینكه او حامله است. ولی هرچه بیشتر جستند كمتر یافتند.

خداوند آن كودك مبارك قدم را حفظ كرد و تا زمان ما نیز در كنف حمایت حق است و به ظاهر از نظرها پنهان می باشد. درود خدای بزرگ بر او باد.

شعر روضه از زبان مولا در وداع با حضرت زهرا سلام الله علیها

ای کوثر علی چِقَدَر زود می روی

بال و پر علی چقدر زود می روی

بعد از نبی دلم به تو خوش بود فاطمه

هم سنگر علی چقدر زود می روی

ای تکیه گاه زندگی حیدر غریب

ای لشکر علی چقدر زود می روی

شرمنده ی تو هستم و پهلوی زخمی ات

ای یاور علی چقدر زود می روی

دردت به سینه بود و به حیدر نگفتیش

غم پرور علی چقدر زود می روی

نه سال از علی تو بدی دیده ای مگر

ای همسر علی چقدر زود می روی

بد جور زندگی علی را به هم زدند

ای دلبر علی چقدر زود می روی

خیری که نیست بعد تو در زندگی من

ای کوثر علی چقدر زود می روی

وحید محمدی

کی گفته است صورت زهرا کبود شد

سیلی که خورد صورت مولا کبود شد

خورشید را به خاطر تکّه زمین زدند

از بهر خاک مادرم، آیا کبود شد

سائل مگر رسیده است که پشت در آمده است

این چه کرامتی است که یکجا کبود شد

از مرتضی گرفت کسی آفتاب را

از آن به بعد بود که دنیا کبود شد

سنگینی غلاف وَ شمشیر بین آن

یا بازویش شکسته شد و یا کبود شد

باور نمی کنیم که دستی بلند شد

باور نمی کنیم که . اما کبود شد

رنگ کبود شاخصه ی برگ یاس شد

از آن زمان که مادر گلها کبود شد

تا کربلا ادامه ی این ضربه می رود

پس روزگار زینب کبری کبود شد

بیت علی بهشت معلای عالم است

حوریه در بهشت معلا کبود شد

جواد حیدری

که سحر دیدنم سرت آمد

من نمی دیدمت به ویرانه

بوی راس معطرت آمد

قاری در خرابه مهمانم

موقع ختم کوثرت آمد

سیل دردی که آمده سویم

بیشتر سمت خواهرت آمد

مثل عمه برادر من هم

سر نی در برابرت آمد

من خودم را به آینه دیدم

در بیابان که مادرت آمد

زودتر ز من به شهر شام

زیور آلات دخترت آمد

خوب شد خواب بودم ای بابا

تا نبینم چه بر سرت آمد

تا نبینم که تیر و نیزه و سنگ

مثل باران به پیکرت آمد

ولی از این سر تو معلوم است

چه بلایی به حنجرت آمد

 رضا رسول زاده

خضاب زخم شدى با حناى نیزه شکسته

پر است سینه ات از رد پاى نیزه شکسته

رسیده ام که دوباره سرم به سینه گذارم 

گم است پیکر تو لا به لاى نیزه شکسته

کسى ندیده که شاهى به روى خاک بیافتد 

میان گودى خون با رداى نیزه شکسته

نه عادلانه نبود این محبت پدرانه 

تمام سهم لبت شد براى نیزه شکسته

نشست بر قفس سینه ات همان ته گودال 

بلند شد ز تنت با عصاى نیزه شکسته

خراب شد همه ى خاطرات کودکى من 

گرفته جاى مرا بوسه هاى نیزه شکسته

فقط شنیده چو من نیزه هاى دور و بر تو 

وصیت لب تشنه فداى نیزه شکسته

مرا به چشم کنیزى نگاه مى کند این شمر 

و کاش بر دل من بود جاى نیزه شکسته

احمد شاکری

راوی کرب و بلا دارد روایت می کند

از جدایی سر و تن ها حکایت می کند

شد سکینه معنی اش آرامش قلب حسین

بشنو از دریا زمانی که شکایت می کند

چون روایت می کند از کربلا یک روضه اش

تا همیشه مجلس مارا کفایت می کند

راوی کرب و بلا با روضه های مستند

تازه در روز قیامت او قیامت می کند

نام زیبایش برای بردن قلب حسین

با رقیه با علی اصغر رقابت می کند

تا رقیه می رسد محو سکینه می شود

هرچه می گوید حسین عباس اطاعت می کند

آه اَیْنَ عمِّیَ الْعباس او هم نکته ای ست

که خیال بچه‌ها را آه راحت می کند

شمر یک بیماری سخت است که در قافله

به تمام مردها دارد سرایت می کند

درتمام راه هم بر ضرب و شتم بچه‌ها

شمر فرمان می دهد خولی اطاعت می کند

مهدی رحیمی

ماهی که یادگار ز پنج آفتاب بود

بر چهره اش ز عصمت و عفت نقاب بود

پیوسته داشت جلوه در او صبر فاطمه

آیینۀ تمام نمای رباب بود

نامش که بود آمنه مادر سکینه خواند

کآرام بخش جان و دل مام و باب بود

پیوند بست عشق حسین و رباب را

یعنی سکینه حاصل این عشق ناب بود

این دختر حسین به میدان کربلا

با دختر بزرگ علی هم رکاب بود

در کربلا حماسۀ اشک و پیام داشت

گلواژۀ قیام و گل انقلاب بود

او را اگر حسین به همراه برده است

نِی حُسن اتفاق که یک انتخاب بود

در پاسخ عطش زدۀ نوگلان عشق

آب ار نداشت دامن او پر گلاب بود

لب های خشک و تشنۀ او را به هر سوال

یک مدّ آه، فاصله، وقت جواب بود

می کرد ناله اش جگر سنگ را کباب

از بس دلش ز آتش غم ها کباب بود

دشمن اگر چه معجر او برده است باز

در پردۀ جلال خدا در حجاب بود

از یاد قتله گاه و شهیدان سر جدا

نقش ضمیر او شب و روز التهاب بود

در یاد داشت آن شب و روزی که از عطش

طوفان خیمه زمزمۀ آب آب بود

در یاد داشت آن شب و روزی که اصغرش

از آب و شیر مانده و در پیچ و تاب بود

در یاد داشت آن که رخ شیرخواره را

آهسته بوسه می زد و او گرم خواب بود

در یاد داشت آن که به مقتل دوید و دید

خورشید پاره پاره به روی تراب بود

آن ناز پروریدۀ دامان افتخار

کی جای او خرابه ی شام خراب بود

در آفتابِ گرمِ بیابانِ راه شام

سرهای روی نیزه سرش را سحاب بود

موید

زندگینامه حضرت سکینه

زندگینامه حضرت سکینه

در مورد تاریخ ولادت این بانوی بزرگوار سخنی به میان نیامده است منتهی با برخی قرائن مورخین حدود سال 50 ق. را هنگام تولد ایشان می دادند. به عنوان نمونه امام حسین(ع) خطاب به وی فرمود: تو بهترین بانوانی!» لذا در می یابیم که وی در کربلا بانویی رشیده بوده و بین ده تا سیزده سال، سن داشته است.

درباره نام اصلی ایشان نیز میان تاریخ نویسان اختلاف نظر است. آمنه، امیمه و امینه از جمله نامهایی است که گفته اند و برخی گزارشها نشان می دهد که این امر در همان دوره نیز مورد اختلاف بوده است، اما آنچه همه بر آن اتفاق دارند این است که سکینه» لقبی بوده که به حضرت(س) داده شده است . برخی گفته اند این لقب را مادرش رباب برای او برگزید.

او فرزند امام حسین (علیه السلام) و رباب است .

بر اساس روایات او صاحب روشى پاكیزه و اندیشه اى كامل در زندگی، و در زیبایى و ادب و كرامت و سخاومتندى داراى منزلتى بزرگ بود.

علامه مجلسى در باره كمك او به مستمندان روایت كرده است، هنگامى كه على بن الحسین (علیهما السلام) قصد حج كرده بود، خواهرش سكینه هزار درهم به ایشان داد تا به حومه حره برده و میان مساكین توزیع كند.

سكینه در حادثه كربلا همراه پدرش امام حسین (علیه السلام) حضور داشت و شاهد شهادت ایشان بوده و پیكرش را در آغوش كشیده است .

ایشان با اسرا و سرهاى شهیدان به كوفه و سپس به شام برده شد و بعد با برادرش امام زین العابدین (علیه السلام)به مدینه بازگشت . و روایت شده هنگامى كه ن اهل بیت بر یزید وارد شدند او به رباب گفت: اى ام سكینه تویى كه حسین درباره تو و دخترت گفت: به جانت قسم خانه اى كه در آن سكینه و رباب هستند دوست مى دارم؟ او پاسخ داده آرى.

از اشعار بر مى آید كه امام (علیه السلام) سكینه را بسیار دوست میداشت .

سکینه و عبدالله که در کتب مقاتل از آن به نام علی اصغر(ع) یاد می شود هر دو از رباب بودند.

رباب بانویی باشخصیت و بزرگوار بود. درباره شخصیت این بانو و جایگاهی که در نگاه امام حسین(ع) داشت همین بس که آن حضرت(ع) علاقه و احترام خویش به رباب و نیز سکینه دختر او را این گونه بیان می کند: به جان تو سوگند من خانه ای را دوست دارم که در آن سکینه و رباب باشند. آن دو را دوست دارم و همه مالم را برای آنان بذل می کنم و هیچ ملامتگری نیز حق سرزنش مرا ندارد.

رباب که در کربلا نیز حضور داشت و پس از شهادت حسین(ع) با کس دیگری ازدواج نکرد و گفته اند حتی زیر سقف نیز جای نگرفت تا آنکه پس از یک سال، غم جانکاه این مصیبت، او را از پای در آورد و در مدینه درگذشت.

حضرت سکینه در دامان این پدر و مادر رشد کرد و در این محیط معنوی در کنار عمه بزرگوار خود زینب و برادر عزیزش امام سجاد(علیهما السلام) به درجات عالی رسید. این محیط مساعد در شکل گیری شخصیت انسانی و اجتماعی و الهی او تأثیری دیگر داشت. او شاهد ماجراهای غمبار کربلا بود و به قراری که سید بن طاوس نوشته است سکینه پس از شهادت پدرش و احتمالاً در غروب عاشورا جسد پاره پاره پدر را در بغل گرفت .

شخصیت علمی و اخلاقی

حضرت سکینه(س) طبعی لطیف داشت و یکی از خصوصیات بارز ایشان تسلط به ادبیات و اشعار عرب بوده است و خود نیز اشعار فصیح و بلیغی می سرود. خبرگی او به شعر تا آنجا بود که شعرا سروده های خویش را برای داوری نزد او می آوردند تا قضاوت کند که کدام یک برتر است و به قضاوت او نیز رضایت می دادند.

در مورد عبادت و مقام معنوی حضرت سکینه(س) امام حسین(ع) فرمود: و اما سکینه فغالب علیها الاستغراق مع الله فلا تصلح لرجل» اما سکینه آن چیزی که بر او غلبه دارد اشتغال کامل با خداوند است، لذا مناسب هیچ مردی نیست.

این بانوی عفیف هنگامی اسرا را به شام آوردند به یکی از صحابه پیامبر(ص) به نام سهل بن سعد ساعدی» که حضور داشت، فرمود: به این کسی که این سر بریده را بر نیزه دارد بگو که سر را جلوتر از ما ببرد تا مردم مشغول نگاه به آن سر شوند و به حرم رسول خدا(ص) نگاه نکنند. دختر امام حسین(ع) از شجاعتی قابل تحسین برخوردار بود. وی در برابر ظالمان سکوت نمی کرد و به انجام تکالیف الهی همت می گمارد. او از هیاهوی تبلیغاتی هراسی به دل راه نمی داد و با صلابت فاطمی دشمن را خوار و رسوا می نمود، با دلیل و منطق سخن می گفت و حقانیت خویش را به اثبات می رساند. وی وقتی سر بریده فرزند زهرا (س) را مقابل یزید مشاهده کرد که او با جسارت بدان هتاکی می کند و شعر پیروزی می سراید، فریاد برآورد و گفت:به خدا، سخت دل تر از یزید ندیدم و کافر و مشرکی بدتر و جفاکارتر از او نیست. از ایشان در کتب روایی شیعه احادیثی نقل شده است و ایشان را به عنوان راوی حدیث نام برده اند.

به عنوان نمونه زمانی که دشمن، او و دیگر ن را به قتلگاه برد تا از کنار کشتگان عبور دهد، او ناگهان بر پیکر خونین پدر افتاد و او را به آغوش گرفت و طوری گریست که دوست و دشمن گریان شدند. عمر بن سعد فرمان داد با زور و تهدید دختر امام حسین(ع) را از بدن پدر جدا نموده و همراه بقیه مصیبت دیدگان به اسارت برند.

حضرت سکینه می گوید: وقتی پیکر پدرم را در آغوش گرفتم، از حلقوم بریده اش این ندا را شنیدم که می گفت:

شیعتی ما ان شربتم ماء عذب فاذکرونی

او سمعتم بغریب او شهید فاندبونی »

شیعیان من! هر زمان که آب گوارایی نوشیدید، مرا به یاد آورید و اگر سرگذشت غریب و شهیدی را شنیدید، بر من بگریید!

خانم سکینه(س) در خانه امام سجاد(ع) زندگی می کرد؛ خانه ای که صاحب آن برای گریه بر سیدالشهدا» روز و شب نمی شناخت. زمانی که از امام می خواستند کمتر بگرید تا چشمانش آسیب نبیند، می فرمود: چگونه نگریم در حالی که دیدم خواهران و عمه هایم در عصر عاشورا از این خیمه به آن خیمه می دوند؟! در چنین فضایی بود که او آموخت چگونه بایستی راه و پیام امام حسین(ع) را تبلیغ کند

ازدواج

ازدواج این بانوی بزرگوار نیز در تاریخ مبهم است، اما آنچه از نظر برخی پژوهشگران شیعه مورد پذیرش است ازدواج سکینه(س) با پسر عمویش عبدالله بن حسن(ع) است. البته ازدواج با مصعب بن زبیر نیز در نگاه خانم بنت الشاطی از نظر شیعه پذیرفته شده است و نه بیش از آن.

وفات حضرات سکینه

تاریخ وفات حضرت(س) را سال 117 هجری نوشته اند. ابن خلکان تاریخ دقیق آن را پنجشنبه 5 ربیع الاول این سال نوشته است. بدین ترتیب سکینه(س) هنگام وفات حدود 67 تا 70 سال سن داشته است. وفات او در مدینه و در زمان حکومت هشام بن عبدالملک در حالی که خالد بن عبدالملک حاکم مدینه بود اتفاق افتاد. قبر او را در ناحیه زاهر که در مسیر عمره قرار دارد شمرده اند. درگذشت سکینه(س) در زمان امامت حضرت صادق(ع) اتفاق افتاده است.

¤منابع: مجله کوثر، بهار 1384، ش61 و پیام زن، خرداد 1378، ش87صبح صادق، ش.438، ص6

محسن بن علیّ علیهماالسّلام

 

قِسمَت نبـود تـا کـه برایم پسر شوی

بر شانه های شاخه ی طوبا ثمر شوی

می خواست در خیال خودش کم بیاوری

شاید که تو سقوط کنی منکَسَر شوی

دنیا نیامـدی بـه گمـانم کـه عاقبت

سرتا به پا به همره او شعله ور شوی

شاید کـه در اِزای خودت بین ضربه ها

ضربی به جان پذیری و او را سپر شوی

تـا کشـته ی فتـاده» بـه دامـان فـاطمـه

تا صید دست و پا زده» ی پشت در شوی

ای کـاش می شکست همـانجا ورای در

پایی که خواست با لگدش مختصر شوی

یک بـار میخ خونی و یک بـار هم زمین

دادند مژده ات که از این کشته تر شوی

حضرت محسن بن علی(ع)-شهادت

قرار بود که مثل حسن پسر باشی

عصای دست من و پیری پدر باشی

تو دیدی و حسنم دید رنج مادر را

خدا کند ز برادر صبورتر باشی

ببخش مادر خود را که با خود آوردت

بنا نبود که آن روز پشت در باشی

هنوز زیر کِسا جای خالیت پیداست

قرار بود و نشد آخرین نفر باشی

قرار بود بمانی شتاب جایز نیست

بنا نبود مسافر که رهگذر باشی

نشد بیایی و مثل برادران خودت

گهی به نیزه و گهگاه خون جگر باشی

تمام هستی من می رود اگر بروی

ولی اگر تو بمانی ولی اگر باشی.

و یا تمامی این ها فقط مقدّمه ایست

که اتفاق غزل های شعله ور باشی

و اولین بشوی قبل از آن که عاشورا

شهید کوچک و شش ماهۀ پدر باشی

نخورده شیرِ مرا! شیرها حلالت باد

که میخ حادثه را خواستی سپر باشی

یوسف رحیمی

حضرت محسن بن علی(ع)-شهادت

معصوم ترین صبح سپیدی محسن

آن روز کبود را ندیدی محسن

در راه علی حق بزرگی داری

الحق که تو اولین شهیدی محسن

*

با ضرب در سوخته ماهم را کشت

در آتش و خون نور نگاهم را کشت

فریاد بزن بأیّ ذنبٍ قُتل»

ای وای که طفل بی گناهم را کشت

*

در کوچه به پا کرد دوباره ‌م

دلسوخته، یاس پرپر

آن روز اگر ‌مجال صحبت می‌داشت

می گفت چنان فاطمه: حیدر حیدر

*

ای مونس داغ های من محسن جان

ای یاور با وفای من ‌محسن جان

با سرخی خون من و تو حق برپاست

قربانی کربلای من ‌محسن جان

×××

امام صادق علیه السلام در باره آیه وَ إِذَا المَوؤُدَةُ سُئِلَت بِأَی ذَنبٍ قُتِلَت‏؛ روز قیامت از كسى كه بخاك سپرده شده سؤال می شود به چه جرمى كشته شده است؟» فرمود: اى مفضل به خدا قسم این موؤده» و به خاك سپرده شده، محسن فرزند حضرت فاطمه علیها السلام است.

مهدى موعود، ترجمه جلد 13 بحار، ص: 1

سالروز آغاز امامت امام زمان (عج)

نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر علیه السلام است، بلكه آغاز دوره ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمار می آید. در سال روز نهم ربیع الاول كه یادمان آغاز امامت ولی عصر علیه السلام است.

تصمیم گرفتیم در چند سطر كوتاه به رخ دادهایی كه پس از شهادت امام حسن عسكری علیه السلام در سامرا روی داد، اشاره كنیم.

روز جمعه، هشتم ربیع الاول سال 260 هـ.ق، امام حسن عسكری علیه السلام پس از این كه نماز صبح را خواندند، بر اثر زهری كه هشت روز قبل معتمد به ایشان خورانده بود، به شهادت رسید. این حادثه در شرایطی روی داد كه امام یازدهم افزون بر این كه مانند پدران خود زمینه را برای غیبت آماده كرده بود، شب پیش از شهادتشان، دور از چشم مأموران خلیفه، نامه های بسیاری به شهرهای شیعه نشین فرستادند. خبر شهادت امام در سراسر شهر سامرا پیچید و مردم به احترام او عزاداری كردند. به گفته مورخان، در روز شهادت امام علیه السلام، سامرا به صحرای قیامت تبدیل شده بود.

 بر اساس گفته شیخ صدوق، خود امام زمان علیه السلام با كنار زدن عمویش جعفر كه قصد نمازگزاردن داشت، بر بدن پدر بزرگوارش نماز خواند.

حكومت عباسی از مدت ها پیش بر اساس سخن رسول الله صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام مبنی بر این كه مهدی فرزند امام حسن عسكری علیه السلام است، امام یازدهم را زیر نظر داشت و مراقب بود تا فرزندی از ایشان نماند، ولی امام یازدهم با پنهان نگه داشتن خبر ولادت فرزندش این نقشه را باطل كرده بود. پس از شهادت امام علیه السلام كم كم خبر فرزندی به نام مهدی علیه السلام پخش شد و تلاش چند باره خلیفه عباسی برای یافتن امام مهدی علیه السلام به نتیجه نرسید.

عثمان بن سعید، نائب اول امام علیه السلام بود و با آغاز غیبت ولی عصر علیه السلام نامه های حضرت را به شیعیان می رساند. از همین زمان بود كه شیعیان برای نخستین بار طعم غیبت را چشیدند. آغاز غیبت صغرا مصادف با آغاز امامت حضرت مهدی علیه السلام بود تا مردم آرام آرام با مفهوم تلخ و دردناك غیبت آشنا شده، بتوانند تا آن زمان كه به اشتباه خود پی می‌برند و به وظایف خود در برابر امامان آگاه می‌شوند، همچنان دیندار بمانند.

در دوران غیبت صغرا چهار نایب خاص،امر وساطت میان امام علیه السلام و شیعیان را به عهده داشته و چنان‌كه خواهیم دید، همه آنها معروف و سرشناس بوده‌اند. آنان احكام دین را از وجود اقدس امام زمان علیه السلام گرفته و در اختیار شیعیان می‌گذاشتند. سؤالات [كتبی و شفاهی] ایشان را به حضور امام زمان علیه السلام برده و سپس پاسخ را به شیعیان می‌رسانیدند و همچنین، وجوه شرعی شیعیان را با وكالتی، كه از امام داشتند، می‌گرفتند [و به حضرت تحویل می‌دادند یا با اجازة ایشان مصرف می‌كردند] آنان جمعی بودند كه امام حسن عسكری علیه السلام در زمان حیات خود عدالتشان را تأیید فرمود و همه را به عنوان امین امام زمان علیه السلام معرفی كرد و بعد از خود، ناظر املاك و متصدی كارهای خویش گردانید، و آنها را با نام و نسب به مردم معرفی نمود.اینها، همه دارای عقل، امانت، وثاقت، دِرایت، فهم و عظمت بودند.

پاسخ چند سوال امامت كودك

مسأله خلافت و امامت در اسلام، تنها بر اساس لیاقت و شایستگی افراد بوده و سن و سال هیچ تأثیری نداشته است. پیامبر اكرم صلی ‏الله‏ علیه ‏و‏آله در سال سوم هجرت بعد از دعوت خویشان خود به اسلام، علی علیه‏السلام را كه نوجوانی پیش نبود به خلافت و وصایت منصوب كرد و به قوم خود دستور داد كه از او اطاعت كنند. همچنین در واقعه مباهله با نصارای نجران، آن حضرت امام حسن و امام حسین علیه‏السلام را در حالی كه كودك بودند به همراه خویش برد. شیخ مفید در این‏باره می‏نویسد: پیامبر همراه حسنین در حالی كه طفل بودند با نصارا مباهله كرد. بعد از آن، این امر هیچگاه سابقه نداشت. این وقایع و شواهد بسیار دیگر تاریخی، دلایلی است كه امامت حضرت ولی عصر علیه السلام را در سن كودكی تأیید می‏كند.

مى زند آتش به قلبم سوز داغ عسکرى

گیرد امشب اشک من هر دم سراغ عسکرى

شد به سن کودکى فرزند دلبندش یتیم

گشت دُرّ اشک مهدى چلچراغ عسکرى

در دل صحراى غم ها و به دشت سرخ عشق

لاله سان شد قلب ما خونین ز داغ عسکرى

بس که اندوه فراوان دید از جور خسان

شد لبالب از مى غم ها ایاغ عسکرى

با گلاب اشک و با سوز درون گوید سخن

حافظى» آن بلبل خوش خوان باغ عسکرى

شد عزای باب مظلومت بیا یابن الحسن

جان به قربان تو ای صاحب عزا یابن الحسن

عسگری مسموم شد از زهر بیداد و ستم

کز غمش سوزد دل اهل ولا یا بن الحسن

در عزای عسگری آید ی اهل دل

صد فغان همراه با شور ونوا یابن الحسن

آب شد شمع وجودش زاتش زهر ستم

خاک غم بر سر کنم زین ماجرا یابن الحسن

در جوانی رفت از دنیا امام عسگری

شد کویر دل از این غم شعله زا یابن الحسن

این مصیبت را زسوز سینه و با اشک وآه

تسلیت گوئیم امشب بر شما یابن الحسن

گاه از هجران جانسوز تو سوزم همچو شمع

گاه از فقدان آن نور هدی یابن الحسن

دست رد بر سینه ام امشب مزن زیرا که من

با محبان تو هستم آشنا یابن الحسن

عسکرى از دارفانى دیده بسته

گرد ماتم بر رخ مهدى نشسته

اى حسن جان ، اى حسن جان ، اى حسن جان

گشته سامرا دوباره وداى غم

بر پدر صاحب زمان بگرفته ماتم

اى حسن جان ، اى حسن جان ، اى حسن جان

عازم جنت شده با قلب سوزان

نزد زهرا و پیمبر گشته مهمان

اى حسن جان ، اى حسن جان ، اى حسن جان

او بدست معتصم گردیده مسموم

قلب پاک انورش را کرده مغموم

اى حسن جان ، اى حسن جان ، اى حسن جان

شستشو داده پسر جسم لطیفش

شد به سامرا مکان قبر شریفش

اى حسن جان ، اى حسن جان ، اى حسن جان

 تا جان نرفته از تن او زودتر بیا 

از پشت ابرای قمر فاطمی درآی‏ 

تا شب به در رود چون فروغ سحر بیا 

هم صاحب امانی و هم صاحب عزا

 بهر نماز بر تن پاک پدر بیا 

افتاد جام آب ز بس دست لرزه داشت‏ 

در پیکرش نمانده توانی دیگر بیا 

در احتضار باشد و چشم انتظار تست

‏ بازست این دو پنجره بر ره ز در بیا 

بی‌‏اشک مردم از پی تشییع آمدند

 خاکی نمانده شیعه چه ریزی در به سر بیا 

صاحب عزا به ختم حضورش مسلم است

‏ مردم تمام منتظر ای منتظر بیا 

با ره جگر شده‏ ست و جگر پاره‏ جز تو نیست

 ای پاره جگر بر پاره جگر بیا 

از نو خزان نمودند گار حیدری را 

ای خاتم امامت‏ مهدی سرت سلامت

‏ در سامره بپا شد غوغای روز م 

ابن‏الرضا فدا شد در راه دین داور

 ای خاتم امامت‏ مهدی سرت سلامت‏ 

باغ جنان سراسر شد بزم نوحه خوانی

‏ کشتند عسکری را در موسم جوانی

‏ ای خاتم امامت‏ مهدی سرت سلامت‏ 

یابن الحسن ز جا خیزرخت سیه به ‏برکن‏ 

جاری سرشک دیده در ماتم پدرکن‏ 

ای خاتم امامت‏ مهدی سرت سلامت‏

قالَ الاِْمامُ الْعَسْكَری(علیه السلام):

1- پرهیز از جدال و شوخی

لا تُمارِ فَیَذْهَبَ بَهاؤُكَ وَ لا تُمازِحْ فَیُجْتَرَأَ عَلَیْكَ.»:

جدال مكن كه ارزشت میرود و شوخی مكن كه بر تو دلیر شوند.

(تحف العقول ص 486)

2- تواضع در نشستن

مَنْ رَضِیَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ الَْمجْلِسِ لَمْ یَزَلِ اللّهُ وَ مَلائِكَتُهُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ حَتّی یَقُومَ.»:

هر كه به پایین نشستن در مجلس خشنود باشد، پیوسته خدا و فرشته ها بر او رحمت فرستند تا برخیزد.

3- هلاكت در ریاست و افشاگری

دَعْ مَنْ ذَهَبَ یَمینًا وَ شِمالاً، فَإِنَّ الرّاعِیَ یَجْمَعُ غَنَمَهُ جَمْعَها بِأَهْوَنِ سَعْی وَ إِیّاكَ وَ الاِْذاعَةَ وَ طَلَبَ الرِّیاسَةِ، فَإِنَّهُما یَدْعُوانِ إِلَی الْهَلَكَةِ.»:

آن كه را به راست و چپ رود واگذار! به راستی چوپان، گوسفندانش را به كمتر تلاشی گِرد آوَرَد. مبادا اسرار را فاش كرده و سخن پراكنی كنی و در پیریاست باشی، زیرا این دو، آدمی را به هلاكت میكشانند.

4- گناهی كه بخشوده نشود

مِنَ الذُّنُوبِ الَّتی لا تُغْفَرُ : لَیْتَنی لا أُؤاخَذُ إِلاّ بِهذا. ثُمَّ قالَ: أَلاِْشْراكُ فِی النّاسِ أَخْفی مِنْ دَبیبِ الَّنمْلِ عَلَی الْمَسْحِ الاَْسْوَدِ فِی اللَّیْلَةِ الْمُظْلِمَةِ.»:

از جمله گنـاهانی كـه آمرزیده نشود ایـن است كه [آدمی ] بگوید: ای كاش مرا به غیر از این گناه مؤاخذه نكنند. سپس فرمود: شرك در میان مردم از جنبش مورچه بر روپوش سیاه در شب تار نهانتر است.

5- نزدیكتر به اسم اعظم

بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ أَقْرَبُ إِلَی اسْمِ اللّهِ الاَْعْظَمِ مِنْ سَوادِ الْعَیْنِ إِلی بَیاضِها.»:

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» به اسم اعظم خدا، از سیاهی چشم به سفیدیاش نزدیكتر است.

6- دوستی نیكان و دشمنی بدان

حُبُّ الاَْبْرارِ لِلاَْبْرارِ ثَوابٌ لِلاَْبْرارِ، وَ حُبُّ الْفُجّارِ لِلاَْبْرارِ فَضیلَةٌ لِلاَْبْرارِ، وَ بُغْضُ الْفُجّارِ لِلاَْبْرارِ زَیْنٌ لِلاَْبْرارِ، وَ بُغْضُ الاَْبْرارِ لِلْفُجّارِ خِزْیٌ عَلَی الْفُجّارِ.»:

دوستی نیكان به نیكان، ثوابست برای نیكان. و دوستی بدان به نیكان، فضیلت است برای نیكان. و دشمنی بدان با نیكان، زینت است برای نیكان. و دشمنی نیكان با بدان، رسوایی است برای بدان.

7- سلام نشانه تواضع

مِنَ التَّواضُعِ أَلسَّلامُ عَلی كُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ، وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الَْمجْلِسِ.»:

از جمله تواضع و فروتنی، سلام كردن بر هر كسی است كه بر او میگذری، و نشستن در پایین مجلس است.

8- خنده بیجا

مِنَ الْجَهْلِ أَلضِّحْكُ مِنْ غَیْرِ عَجَب.»:

خنده بیجا از نادانی است.

9- همسایه بد

مِنَ الْفَواقِرِ الَّتی تَقْصِمُ الظَّهْرَ جارٌ إِنْ رَأی حَسَنَةً أَطْفَأَها وَ إِنْ رَأی سَیِّئَةً أَفْشاها.»:

از بلاهای كمرشكن، همسایه ای است كه اگر كردار خوبی را بیند نهانش سازد و اگر كردار بدی را بیند آشكارش نماید.

10- پندی گویا و جامع

أُوصیكُمْ بِتَقْوَی اللّهِ وَ الْوَرَعِ فی دینِكُمْ وَالاِْجْتَهادِ لِلّهِ وَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَ أَداءِ الأَمانَةِ إِلی مَنِ ائْتَمَنَكُمْ مِنْ بَرٍّ أَوْ فاجِر وَ طُولُ السُّجُودِ وَ حُسْنِ الْجَوارِ. فَبِهذا جاءَ مُحَمَّدٌ(صلی الله علیه وآله وسلم) صَلُّوا فی عَشائِرِهِمْ وَ اشْهَدُوا جَنائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذا وَرَعَ فی دینِهِ وَ صَدَقَ فی حَدیثِهِ وَ أَدَّی الاَْمانَةَ وَ حَسَّنَ خُلْقَهُ مَعَ النّاسِ قیلَ: هذا شیعِیٌ فَیَسُرُّنی ذلِكَ. إِتَّقُوا اللّهَ وَ كُونُوا زَیْنًا وَ لا تَكُونُوا شَیْنًا، جُرُّوا إِلَیْنا كُلَّ مَوَدَّة وَ ادْفَعُوا عَنّا كُلَّ قَبیح، فَإِنَّهُ ما قیلَ فینا مِنْ حَسَن فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِنْ سُوء فَما نَحْنُ كَذلِكَ.»:

لَناحَقٌّ فی كِتابِ اللّهِ وَ قَرابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللّهِ وَ تَطْهیرٌ مِنَ اللّهِ لا یَدَّعیهِ أَحَدٌ غَیْرُنا إِلاّ كَذّابٌ. أَكْثِرُوا ذِكْرَ اللّهِ وَ ذِكْرَ الْمَوْتِ وَ تِلاوَةَ الْقُرانِ وَ الصَّلاةَ عَلَی النَّبِیِّ(صلی الله علیه وآله وسلم)فَإِنَّ الصَّلاةَ عَلی رَسُولِ اللّهِ عَشْرُ حَسَنات، إِحْفَظُواما وَصَّیْتُكُمْ بِهِ وَ أَسْتَوْدِعُكُمُ اللّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْكُمْ السَّلامَ.»:

شما را به تقوای الهی و پارسایی در دینتان و تلاش برای خدا و راستگویی و امانتداری درباره كسی كه شما را امین دانسته ـ نیكوكار باشد یا بدكار ـ و طول سجود و حُسنِ همسایگی سفارش میكنم. محمّد(صلی الله علیه وآله وسلم)برای همین آمده است. در میان جماعت های آنان نماز بخوانید و بر سر جنازه آنها حاضر شوید و مریضانشان را عیادت كنید. و حقوقشان را ادا نمایید، زیرا هر یك از شما چون در دینش پارسا و در سخنش راستگو و امانتدار و خوش اخلاق با مردم باشد، گفته میشود: این یك شیعه است، و این كارهاست كه مرا خوشحال میسازد. تقوای الهی داشته باشید، مایه زینت باشید نه زشتی، تمام دوستی خود را به سوی ما بكشانید و همه زشتی را از ما بگردانید، زیرا هر خوبی كه درباره ما گفته شود ما اهل آنیم و هر بدی درباره ما گفته شود ما از آن به دوریم. در كتاب خدا برای ما حقّی و قرابتی از پیامبر خداست و خداوند ما را پاك شمرده، احدی جز ما مدّعی این مقام نیست، مگر آن كه دروغ میگوید. زیاد به یاد خدا باشید و زیاد یاد مرگ كنید و زیاد قرآن را تلاوت نمایید و زیاد بر پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) سلام و تحیّت بفرستید. زیرا صلوات بر پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) ده حسنه دارد. آنچه را به شما گفتم حفظ كنید و شما را به خدا میسپارم، و سلام بر شما. (بحارالانوار-جلد75-صحفه372باب29)

11- اندیشه در كار خدا

لَیْسَتِ الْعِبادَةُ كَثْرَةَ الصِّیامِ وَ الصَّلوةِ وَ إِنَّما الْعِبادَةُ كَثْرَةُ التَّفَكُّرِ فی أَمْرِ اللّهِ.»:

عبادت كردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلكه [حقیقتِ] عبادت، زیاد در كار خدا اندیشیدن است.

(تحف العقول، ص448)

12- پلیدی خشم

أَلْغَضَبُ مِفْتاحُ كُلِّ شَرٍّ.»:

خشم و غضب، كلید هر گونه شرّ و بدی است.

13- ویژگی های شیعیان

شیعَتُنا الْفِئَـةُ النّاجِیَةُ وَالْفِرْقَةُ اّاكِیَةُ صارُوا لَنا رادِئًا وَصَوْنًا وَ عَلَی الظَّلَمَةِ أَلَبًّا وَ عَوْنًا سَیَفْجُرُ لَهُمْ یَنابیعُ الْحَیَوانِ بَعْدَ لَظْیِ مُجْتَمَعِ النِّیرانِ أَمامَ الرَّوْضَةِ.»:

پیروان ما، گروه های نجات یابنده و فرقه های پاكی هستند كه حافظان [آیین] مایند، و ایشان در مقابل ستمكاران، سپر و كمككار ما [هستند]. به زودی چشمه های حیات [منجیِ بشریّت] بعد از گدازه توده های آتش! پیش از ظهور برای آنان خواهد جوشید.

14- ناآرامی كینه توز 

أَقَلُّ النّاسِ راحَةً أَلْحُقُودُ.»:

كینه توز ، ناآرامترینِ مردمان است.

15- پارساترین مردم

أَوْرَعُ النّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ، أَعْبَدُ النّاسِ مَنْ أَقامَ عَلَی الْفَرائِضِ أَزْهَدُ النّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرامَ، أَشَدُّ النّاسِ اجْتَهادًا مَنْ تَرَكَ الذُّنُوبَ.»:

پارساترین مردم كسی است كه در هنگام شبهه توقّف كند. عابدترین مردم كسی است كه واجبات را انجام دهد. زاهدترین مردم كسی است كه حرام را ترك نماید. كوشننده ترین مردم كسی است كه گناهان را رها سازد.

(تحف العقول ، ص 489)

16- وجود مؤمن

أَلْمُؤْمِنُ بَرَكَةٌ عَلَی الْمُؤْمِنِ وَ حُجَّةٌ عَلَی الْكافِرِ.»:

مؤمن برای مؤمن ،بركت و بر كافر، اتمام حجّت است.

(تحف العقول، ص489)

17- محصول اعمال

إِنَّكُمْ فی آجال مَنْقُوصَة وَ أَیّام مَعْدُودَة وَ الْمَوْتُ یَأْتی بَغْتَةً، مَنْ یَزْرَعْ خَیْرًا یَحْصِدُ غِبْطَةً وَ مَنْ یَزْرَعْ شَرًّا یَحْصِدُ نِدامَةً، لِكُلِّ زارِع ما زَرَعَ لا یُسْبَقُ بَطیءٌ بِحَظِّهِ، وَ لا یُدْرِكُ حَریصٌ ما لَمْ یُقَدَّرُ لَهُ، مَنْ أُعْطِیَ خَیْرًا فَاللّهُ أَعْطاهُ، وَ مَنْ وُقِیَ شَرًّا فَاللّهُ وَقاهُ.»:

شما عمر كاهنده و روزهای برشمرده ای دارید، و مرگ به ناگهان میآید، هر كس تخم خیری بكارد به خوشی بِدْرَوَد، و هر كس تخم شرّی بكارد به پشیمانی بِدْرَوَد. هر كه هر چه بكارد همان برای اوست. كُندكار را بهره از دست نرود و آزمند آنچه را مقدرّش نیست در نیابد، هر كه به خیری رسد خدایش داده، و هر كه از شرّی رهد خدایش رهانده.

- شناخت احمق و حكیم

قَلْبُ الأَحْمَقِ فی فَمِهِ وَ فَمُ الْحَكیمِ فی قَلْبِهِ.»:

قلب احمق در دهان او و دهان حكیم در قلب اوست.

19- تلاش برای رزق مقدّر

لا یَشْغَلْكَ رِزْقٌ مَضْمُونٌ عَنْ عَمَل مَفْرُوض.»:

رزق و روزیِ ضمانت شده، تو را از كار واجب باز ندارد.

20- عزّتِ حقگرایی

ما تَرَكَ الْحَقَّ عَزیزٌ إِلاّ ذَلَّ، وَلا أَخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إِلاّ عَزَّ.»:

هیچ عزیزی حقّ را رها نكند، مگر آن كه ذلیل گردد و هیچ ذلیلی به حقّ نیاویزد، مگر آن كه عزیز شود.

21- دوست نادان

صَدیقُ الْجاهِلِ تَعَبٌ.»:

دوست نادان، مایه رنج است.

22- بهترین خصلت

خَصْلَتانِ لَیْسَ فَوْقَهُما شَیْءٌ: أَلاِْیمانُ بِاللّهِ وَ نَفْعُ الاِْخْوانِ.»:

دو خصلت است كه بهتر و بالاتر از آنها چیزی نیست:ایمان به خدا و سود رساندن به برادران.

23- نتیجه جسارت بر پدر

جُرْأَةُ الْوَلَدِ عَلی والِدِهِ فی صِغَرِهِ تَدْعُوا إِلَی الْعُقُوقِ فی كِبَرِهِ.»:

جرأت و دلیری فرزند بر پدرش در كوچكی، سبب عاقّ و نیتی پدر در بزرگی میشود.

24- بهتر از حیات و بدتر از مرگ

خَیْرٌ مِنَ الْحَیاةِ ما إِذا فَقَدْتَهُ أَبْغَضْتَ الْحَیاةَ وَ شَرُّ مِنَ الْمَوْتِ ما إِذا نَزَلَ بِكَ أَحْبَبْتَ الْمَوْتَ.»:

بهتر از زندگی چیزی است كه چون از دستش دهی، از زندگی بدت آید، و بدتر از مرگ چیزی است كه چون به سرت آید مرگ را دوست بداری.

25- وابستگی و خواری

ما أَقْبَحَ بِالْمُؤْمِنِ أَنْ تَكُونَ لَهُ رَغْبَةٌ تُذِلُّهُ.»:

چه زشت است برای مؤمن، دلبستگی به چیزی كه او را خوار دارد.

26- نعمت بلا

ما مِنْ بَلِیَّة إِلاّ وَ لِلّهِ فیها نِعْمَةٌ تُحیطُ بِها.»:

هیچ بلایی نیست، مگر این كه در آن از طرف خدا نعمتی است.

27- اكرام بدون افراط

لا تُكْرِمِ الرَّجُلَ بِما یَشُقُّ عَلَیْهِ.»:

هیچ كس را طوری اكرام مكن كه بر او سخت گذرد.

28- ارزش پند پنهان

مَنْ وَعَظَ أَخاهُ سِرًّا فَقَدْ زانَهُ، وَ مَنْ وَعَظَهُ عَلانِیَةً فَقَدْ شانَهُ.»:

هر كه در نهان، برادر خود را پند دهد او را آراسته، و هر كه آشكارا برادرش را پند دهد او را كاسته.

29- تواضع و فروتنی

أَلتَّواضُعُ نِعْمَةٌ لا یُحْسَدُ عَلَیْها.»:

تواضع و فروتنی، نعمتی است كه بر آن حسد نبرند.

(تحف العقول، ص489)

30- سختی تربیت نادان

رِیاضَةُ الْجاهِلِ وَ رَدُّ المُعْتادِ عَنْ عادَتِهِ كَالْمُعْجِزِ.»:

پرورش دادن نادان و ترك دادن معتاد از عادتش، مانند معجزه است.

31- شادی بیجا

لَیْسَ مِنَ الأَدَبِ إِظْهارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الَْمحْزُونِ.»:

اظهار شادی نزد غمدیده، از بیادبی است.

(تحف العقول، ص489)

32- جمال ظاهر و باطن

حُسْنُ الصُّورَةِ جَمالُ ظاهر، وَ حُسْنُ الْعَقْلِ جَمالُ باطِن.»:

صورت نیكو، زیبایی ظاهری است،و عقل نیكو، زیبایی باطنی است.

33- كلید تمام گناهان

جُعِلَتِ الْخَبائِثُ فی بَیْت وَ جُعِلَ مِفْتاحُهُ الْكَذِبَ.»:

تمام پلیدی ها در خانه ای قرار داده شده و كلید آن دروغگویی است.

(بحار الانوار، ج78، ص377)

34- چشم پوشی از لغزش و یادآوری احسان

خَیْرُ إِخْوانِكَ مَنْ نَسِیَ ذَنْبَكَ وَ ذَكَرَ إِحْسانَكَ إِلَیْهِ.»:

بهترین برادران تو كسی است كه خطایت را نادیده گیرد و احسانت را یادآور شود.

35- مدح نالایق

مَنْ مَدَحَ غَیْرَالمُسْتَحِقِّ فَقَدْ قامَ مَقامَ المُتَّهَمِ.»:

هر كه نالایقی را ثنا گوید، خود در موضعِ اتّهام قرار گیرد.

36- راه دوست یابی

مَنْ كانَ الْورَعُ سَجِیَّتَهُ، وَ الْكَرَمُ طَبیعَتَهُ، وَ الْحِلْمُ خُلَّتَهُ كَثُرَ صَدیقُهُ.»:

كسی كه پارسایی خوی او، و بخشندگی طبیعت او، و بردباری خصلت او باشد دوستانش بسیار شوند.

37- انس با خدا

مَنْ آنـَسَ بِاللّهِ إِسْتَوْحَشَ مِنَ النّاسِ.»:

كسی كه با خدا مأنوس باشد، از مردم گریزان گردد.

(مسند الامام العسكری، ص287)

نكته: شاید برخی از خوانندگان برایشان سؤال (شبهه) پیش بیاید كه چه طورممكنه كسی باایمان باشه وازمردم گریزان ، اگراین طوربود پیامبر باید مردم گریزترین آدم روی زمین می شد.

این سؤال به طور تفصیل توسط علامه محمودی در كتاب نهج السعادة فی مستدرك نهج البلاغة »پاسخ داده شده است. وی در ذیل روایت امام عسكری علیه السلام كه فرمودند منْ آنـَسَ بِاللّهِ إِسْتَوْحَشَ مِنَ النّاسِ.»:كسی كه با خدا مأنوس باشد، از مردم گریزان گردد. می گوید: بحث انزوا و دوری و وحشت از مردم، ناظر به مجالس باطل، صرف اوقات در لهو و لعب، غفلت، جهالت و غیبت و كارهای حرام دیگر است . ایشان كلامی از ابن میثم بحرانی شارح نهج البلاغه در این باره می آورد كه سودمند است. نهج السعادة فی مستدرك نهج البلاغة ج 8 ص 107

38- خرابی مناره ها و كاخ ها

إِذا قامَ الْقائِمُ أَمَرَ بِهَدْمِ الْمَنائِرِ وَ الْمَقاصیرِ الَّتی فِی الْمَساجِدِ.»:

هنگامی كه قائم(علیه السلام) قیام كند، دستور به خرابی مناره ها و كاخ های مساجد دهد.

39- نماز شب، سیر شبانه

إِنَّ الْوُصُولَ إِلَی اللّهِ عَزَّوَجَلَّ سَفَرٌ لا یُدْرَكُ إِلاّ بِامْتِطاءِ اللَّیْلِ.»:

وصول به خداوند عزّوجلّ، سفری است كه جز با عبادت در شب حاصل نگردد.

(مسند الامام العسكری، ص290)

 

40- ادبی بسنده

كَفاكَ أَدَبًا تَجَنُّبُكَ ما تَكْرَهُ مِنْ غَیْرِكَ.»:

در مقام ادب برای تو همین بس كه آنچه برای دیگران نمیپسندی، خود، از آن دوری كنی.

(مسند الامام العسكری، ص288)

 

 

منبع: كتاب شریف تحف العقول ، ابن شعبه حران، ناشر: جامعه مدرسین ص 486

همچنین كتاب بحارالانوار نیز موجود است

 

السلام علیک یا حسن بن علی ایها العسکری (ع)

شد عزای باب مظلومت بیا یابن الحسن

جان به قربان تو ای صاحب عزا یابن الحسن

عسگری مسموم شد از زهر بیداد و ستم

کز غمش سوزد دل اهل ولا یا بن الحسن

در عزای عسگری آید ی اهل دل

صد فغان همراه با شور ونوا یابن الحسن

آب شد شمع وجودش زاتش زهر ستم

خاک غم بر سر کنم زین ماجرا یابن الحسن

در جوانی رفت از دنیا امام عسگری

شد کویر دل از این غم شعله زا یابن الحسن

این مصیبت را زسوز سینه و با اشک وآه

تسلیت گوئیم امشب بر شما یابن الحسن

گاه از هجران جانسوز تو سوزم همچو شمع

گاه از فقدان آن نور هدی یابن الحسن

دست رد بر سینه ام امشب مزن زیرا که من

با محبان تو هستم آشنا یابن الحسن

پسر زِ غصّه فقط ناله از جگر می زد

کنارِ حُجره به سر از غمِ پدر می زد

پسر به یادِ بدن لرزه ی پدر گریان

پدر زِ زهر روی خاک بال و پر می زد

برای غربتِ مسمومِ سامرا جا داشت

هزار چاک به پیراهنش اگر می زد

گَهی به حالِ پریشان خاک سر می ریخت

گَهی به سینه ی سوزان به روی سر می زد

شبیهِ دخترِ ویران نشین به شهرِ شام

که سر به خشت زِ دیدارِ طشت زر می زد

شبیهِ طفلِ یتیمی که بر سر و صورت

زمانِ بر سرِ نی دیدنِ پدر می زد

رضا رسول زاده

علی انسانی

چشم پدر به راه بود ای پسر بیا 

تا جان نرفته از تن او زودتر بیا 

از پشت ابرای قمر فاطمی درآی‏ 

تا شب به در رود چون فروغ سحر بیا 

هم صاحب امانی و هم صاحب عزا 

بهر نماز بر تن پاک پدر بیا 

افتاد جام آب ز بس دست لرزه داشت‏ 

در پیکرش نمانده توانی دیگر بیا 

در احتضار باشد و چشم انتظار تست‏ 

بازست این دو پنجره بر ره ز در بیا 

بی‌‏اشک مردم از پی تشییع آمدند 

خاکی نمانده شیعه چه ریزی در به سر بیا 

صاحب عزا به ختم حضورش مسلم است‏ 

مردم تمام منتظر ای منتظر بیا 

با ره جگر شده‏ ست و جگر پاره‏ 

جز تو نیست ای پاره جگر بر پاره جگر بیا

اشعار شهاد ت امام حسن عسکری علیه السلام ـ جوادپرچمی

تو ضعف می کنی پسرت گریه می کند

مهدی رسیده و به برت گریه می کند

خاکی شده است موی سرت گریه می کند

این ظرف آب بر جگرت گریه می کند

بر روی دامن پسرت دست و پا مزن

اینگونه چنگ بر روی این خاک ها مزن

آقا سلام بر تو و دریای تشنه ات

این کاسه می خورد روی لب های تشنه ات

یاد حسین می دمد از نای تشنه ات

دادی سلام بر لب بابای تشنه ات

خونابه گرچه از دهنت ریخته شده

آلاله روی پیرهنت ریخته شده

شکرخدا که لعل لبت خیزران نخورد

شکرخدا که روی گلویت سنان نخورد

چکمه به روی پیکر تو بی امان نخورد

سر نیزه ای نیامد و روی دهان نخورد

شکرخدا که تو کفنی داشتی حسن

بر جسم خویش پیرهنی داشتی حسن

اشعار شهاد ت امام حسن عسکری علیه السلام ـ امیر حسین الفت

امروز با تمام توان گریه می کنیم

همراه با امام زمان گریه می کنیم

در پشت دسته های عزا سوی سامرا

در لا به لای ان گریه می کنیم

شاید نماز ظهر رسیدیم در حرم

آن لحظه با صدای اذان گریه می کنیم

آقا اگر به مرقدشان راهمان دهند

در روضه ی مبارکشان گریه می کنیم

در غصه اسارت مردی که سال ها

از او نبوده نام و نشان گریه می کنیم

بر لحظه ای که آب طلب کرد آن امام

ما نیز یاد تشنه لبان گریه می کنیم

هم در گریز روضه ی موسی بن جعفریم

هم یاد آن شکنجه گران گریه می کنیم

هم در مسیر کوفه و هم در مسیر شام

با روضه های عمه شان گریه می کنیم

خیلی به پیش چشم من این صحنه آشناست

وقتی نشسته ایم چنان گریه می کنیم

شب های جمعه نیز همین گونه کربلا

ما پا به پای مادرمان گریه می کنیم

اذن دعا دهید که پایان روضه است

تا انتهای مجلستان گریه می کنیم

در ذکر یا حَمیدُ بِحَقِ مُحَمَّد»یم

تا می رسیم آخر آن گریه می کنیم

اشعار شهاد ت امام حسن عسکری علیه السلام ـ وحید محمدی

مادرت نیست ولیکن پسرت هست هنوز

جای شکر است که مهدی به سرت هست هنوز

نفست تنگ شده کنج قفس افتادی

باز خوب است که این بال و پرت هست هنوز

با حضور پسر مثل گلت آقا جان

مرهمی بر جگر پر شررت هست هنوز

گرچه جان دادنتان سخت شده امّا باز

خوب شد کاسه ی آبی به برت هست هنوز

زود باشد پسرت داغ یتیمی بیند

وقت تا وقت عروج و سفرت هست هنوز

لب تو خشک و دو چشمان تو تر آقا جان

گوییا ظهر عطش در نظرت هست هنوز

ای کریمی که فقیران همه مهمان تو اند

دست خالی گدایان به درت هست هنوز

حضرت ام المومنین خدیجه (س) -مدح

فخر من نزد عرب این بود دختر داشتم

آیت من بود و در گهواره کوثر داشتم

هر چه عالم فخر دارد نزد من یک ارزن است

من زنی هستم که در خانه پیمبر داشتم

روزهایم شب نمی‌شد چشم او تا باز بود

سایه‌ی خورشید را همواره بر سر داشتم

عاشق این مرد بودن معجزه لازم نداشت

چشم‌هایش را از اول نیز باور داشتم

راه‌های آسمان را از زبان همسرم

مثل آواز پر جبریل از بر داشتم

آیه‌ها تکرار او بودند و عمری بر لبم

با طنین نام او قند مکرر داشتم

چشم بر من دوخت در شعب ابی‌طالب گریست

ناگهان یک آسمان در خود کبوتر داشتم

جان خود را بر سر این عشق دادم عاقبت

هدیه می‌دادم اگر صد جان دیگر داشتم

دهم ربیع الاول مصادف با سالروز ازدواج رسول خدا حضرت محمدبن عبدالله(ص) و حضرت خدیجه(س) است. درست 25 بهار از عمر گرانبها و پربرکت پیامبر می‌گذشت که با بانوی چهل ساله‌ای به نام خدیجه» که برترین بانوی روزگار خویش بود، پیمان زندگی مشترک را امضاء کرد و فصل جدیدی در زندگی‌اش آغاز شد.

در این گزارش با مروری کوتاه به جریان ازدواج آن دو بزرگوار که "پدر و مادر امت اسلامی" هستند سعی می‌کنیم بیشتر به ویژگی‌های این پیوند مقدس اشاره کنیم که می‌تواند برای جوانان جامعه امروز در انتخاب درست همسفران و همسران خود و ملاک قراردادن آنچه که زندگی را لذت بخش و سعادتمند قرار می‌دهد کمک و راهنمایی کند.

نگاهی به پیوند محمد امین و خدیجه کبری

ازدواج پیامبر با خدیجه» شباهتی به ازدواج‌های شناخته شده نداشت، بلکه در نوع خود بی نظیر و دارای ویژگی‌هایی بود، چراکه این پیوند مبارک و مقدس نه ثمره زودگذر و دوستی بی پایه و اساس بود و نه برخاسته از انگیزه‌های مادی یا دیگر امور و اغراض و اهداف رایج که در ازدواج چهره‌های مشهور و سرشناس دنیا وجود دارد. و نیز هدف‌های ی نیز در امضاء و تشکیل این زندگی مشترک و ساختار آن، نقشی نداشت.

همه چیز از آن سفر اقتصادی شروع شد که حضرت محمد(ص) همسفر کاروان تجاری خدیجه(س) شد هرچند فاصله زیادی میان سطح زندگی پیامبر و ثروتمندترین بانوی عرب بود، اما آن بانوی خردمند شنیده بود و خوب می‌دانست که آینده درخشان و بسیار امیدبخشی در انتظار پیامبر است. بر این اساس بود که بانوی پرشرافت حجاز، برنامه پیوند با پیامبر را تهیه کرد و خود با قداست و هوشمندی ویژه‌اش سخن را در مورد آن مطلب با پیامبر آغاز کرد و از آن حضرت تقاضا نمود که گام به پیش نهد و از راه پدرش خویلد» یا عمویش از او خواستگاری نماید، اما پیامبر با وجود پیشگامی بهترین و ثروتمندترین بانوی جهان عرب برای پیوند با او، بهتر می‌دید که با بانویی که از نظر اقتصادی و مادی با او هماهنگ باشد زندگی مشترک را آغاز کند و به همین دلیل هم از خدیجه» پوزش خواست و به او پاسخ مثبت نداد.

اما از آنجایی که خدیجه» بانویی خردمند، دوراندیش، آگاه و بافضیلت بود در برابر دلیل پاسخ منفی پیامبر به ازدواج با او گفت: آیا کسی که تصمیم گرفته است خویشتن را به پیامبر ببخشد و جان ناقابل را فدای او کند، برای او مشکل است که ثروت و دارایی خویش را نیز بر او ببخشد و هر آنچه دارد همه را نثار قدم دوست کند؟»

و با این دیدگاه بود که از پیامبر تقاضا نمود تا عموهای خویش را به خانه پدرش "خویلد" گسیل دارد و بطور رسمی از او خواستگاری کند.

عموهای پیامبر پس از شنیدن این خبر شادی بخش که در نوع خود بی نظیر بود، شگفت زده شدند و عمه‌های آن حضرت نیز با شنیدن خبر این پیشنهاد از سوی بانوی حجاز، در بهت و حیرت فرورفتند، چرا که براستی هم، رخداد شگرفی بود!! آنها به اقامتگاه بانوی حجاز شتافتند و او را از پدرش خویلد» یا عمویش، برای پیامبر خواستگاری کردند. وقتی موضوع مهریه پیش آمد که باید مهریه‌ای درخور مقام و موقعیت بانوی بزرگ حجاز از سوی پیامبر تقدیم گردد. در این لحظات بود که دگرباره بانوی حجاز به کار جالب و شگرفی دست زد و با هدیه نمودن چهار هزار دینار به پیامبر، از آن گرانمایه جهان هستی تقاضا کرد که آن را به عنوان مهریه به پدرش خویلد» بپردازد، گرچه در یک روایت آمده است که جناب ابوطالب» مهریه را با سرفرازی و شادمانی از اموال خویش تقدیم داشت و پیمان زندگی مشترک به امضاء رسید.

این پیوند مبارک به بهترین صورت تحقق پذیرفت و پیامبر به تقاضای خدیجه» به اقامتگاه او گام نهاد. از آن لحظات بیادماندنی بود که دیگر خدیجه» همواره احساس می‌نمود که نیکبختی در کامل‌ترین شکل ممکن به او روی آورده و خورشید خوشبختی‌اش طلوع نموده است، چرا که او به بزرگترین آرزوی خویش یعنی ازدواج با پیامبر رسیده بود.

بانوی بزرگ حجاز در این زندگی مشترک پسرانی بدنیا آورد که همگی آنان در کودکی از دنیا رفتند و دخترانی به نام‌های زینب» و ام کلثوم» و رقیه» و فاطمه» به او و پیامبر ارزانی شد که کوچکترین، اما برترین و پرشکوه‌ترین آنان فاطمه (س) بود.

خصوصیات پیامبر اکرم (ص)

جوانمرد مکّه دارای ویژگی‌های خاصّی بود که توجّه خدیجه را به خود جلب نمود، دارای تقوی، معنویت، پاکدامنی، عفت، امانت داری، حسن خلق، راستگویی و صداقت بود که باعث علاقمندی خدیجه شد. وجود این همه فضایل و مکارم اخلاقی و رفتاری در پیامبر(ص) بود که ثروتمندترین زن قریش آمادگی خود را برای ازدواج با ایشان اعلام کرد. علّت پیش قدم شدن حضرت خدیجه در ازدواج با پیامبر، وجود آن همه فضیلت اخلاقی، کرامت، شرافت، اصالت خانوادگی و در وجود مقدس پیامبر بود.

فضایل خدیجه در قرآن و روایات

ایمان و فداکاری خدیجه

خدیجه زنی با فضلیت و دارای کمالات علمی و معنوی بود و در اثر معاشرت با پسر عمویش که عالمی دانا و دانشمند بود و به رسالت پیامبر خدا در آینده ایمان داشت، می‌دانست که رسول خدا به پیامبری خواهد رسید.

خدیجه از علمای دیگر یهود و نصاری نیز سخنانی در تأیید نبوت پیامبر شنیده بود و از همه مهم‌تر در سفر بازرگانی آن حضرت به سرزمین شام از طریق غلامش میسره» که همراه کاروان بود، اطلاعات زیادی از کرامات و معجزات آن بزرگوار شنیده و بر عشق و ایمانش افزوده بود. لذا با ورقه بن نوفل راز دل گشود و خواهان وصلت با پیامبر شد.

همه این‌ها حاکی از ایمان خدیجه به رسالت پیامبر بود که سال‌ها قبل از بعثت آن حضرت اتفاق افتاده، لذا پس از مبعوث شدن به رسالت الهی نخستین شخصی که به وی ایمان آورد خدیجه بود.

خدیجه از نظر ایمان و عقیده به جایی رسیده بود که پیامبر و ملائکه او را دوست داشتند و بر ایمان او مباهات می‌کردند و او را افضل ن پیامبر و جزء برترین ن عالم و جهان معرفی می‌نمودند!

خدیجه زنی است که پیامبر خدا در حق او می‌گوید: ای خدیجه! خداوند متعال هر روز به وجود تو چندین بار به ملائکه‌اش مباهات می‌کند.

آری! خدیجه زنی بود که در اثر ایمان و فداکاری به جایی رسید که خداوند به او سلام رساند. او نه تنها این همه ناملایمات را تحمل کرد، بلکه تمام تلخی‌ های ی و اجتماعی آن روز را که قلب نازنین پیامبر خدا (ص) را مجروح می‌ساخت ترمیم نمود، و وی را در ادامه سیر الهی‌اش یاری داد، و مایه آرامش شوهر گشت!

مقام اولین بانوی مسلمان در قرآن

حضرت خدیجه نخستین ام‌المؤمنین است که در قرآن مجید مورد توجه بوده و به طور شخصی نیز در سوره ضحی» آیه هشتم به نام و اوصاف او اشاره گردیده است. حضرت خدیجه پس از ازدواج با پیامبر همه اموالش را قبل از اسلام و بعد از آن در اختیار پیامبر گذاشت تا آن حضرت هرگونه که خواست آن اموال را در راه خدا به مصرف برساند.

ویژگی‌ها و پیام‌های ازدواج پیامبر و خدیجه

1- پرهیز از نگاه مادی : اولین پیام این ازدواج این است کسانی که به خاطر ثروت و مال و منال دنیوی با فردی ازدواج می‌کنند، با معیارهای اسلامی فاصله دارند، پس در ازدواج‌ها باید هماهنگی از نظر اقتصادی رعایت شود، همچنانکه پیامبر به این مساله توجه داشتند.

2- شناخت و آگاهی: پیامبر اسلام(ص) و خدیجه (س) با آگاهی و شناخت کامل از اخلاق، رفتار و خانواده همدیگر، ازدواج کردند، آنان، رشد یافته، بزرگ منش، خردمند، بصیر و مستقل در اندیشه و عمل بودند و با متانت، وقار و درایت تصمیم سنجیده‌ای گرفتند. چیزی که امروزه کمتر در ازدواج‌ها به آن توجه می‌شود، رشد جسمانی، عقلانی و عاطفی جوانان را در نظر نمی‌گیرند و بدون داشتن این معیارها اقدام به تشکیل خانواده می‌کنند که آسیب‌های زیادی را متوجه زندگی مشترک می‌کند.

3- م: پیامبر در این باره با عموی خود، ابوطالب م کردند و او را واسطه قرار دادند، خدیجه نیز با عموی خود، ورقه بن نوفل، صحبت کردند آنان در مراسمی و با حضور بزرگان دو خانواده عقد ازدواج خود را برگزار کردند.

جوانان امروز تا چه اندازه در انتخاب و گزینش همسران، با والدین و افراد آگاه و دلسوز م می‌کنند؟ از تجارب دیگران چه میزان بهره می‌برند؟ آیا با یک نگاه و علاقه سطحی و یا داشتن شناخت چند روزه، برای انتخاب کافی است.

4- تجملات و ریخت و پاش‌های افراطی: یکی از بزرگترین موانع و مشکلات جوانان برای ازدواج،‌ تجملات و چشم و هم چشمی‌ها، توقعات و انتظارات بی حد و اندازه اطرافیان است، در حالی‌که سادگی و بی آلایشی در ازدواج اسلامی توصیه شده است.

5- مهریه‌های سنگین: حضرت خدیجه(س) مهریه ازدواجش را از مال خودش قرار داد و ضامن مهر خود شد. عدّه‌ای به این امر اعتراض کردند، ‌ابوطالب(ع) جواب داد: اگر شوهران دیگر مانند فرزند برادر من باشند، ن به گران‌ترین قیمت‌ها و بیشترین مهریه آنان را طلب خواهند کرد و اگر مانند شما باشند مهر گران از ایشان طلب خواهند نمود»

حال مقایسه کنید مهریه این ازدواج را با مهریه‌های سنگین و غیر معقول امروز که اغلب مردان توان پرداخت آن را ندارند و قرار دادن چنین مهریه‌هایی که خارج از توان اقتصادی مردان است عقد را دچار مشکل می‌کند.

6- زندگی بعد از ازدواج: بعد از ازدواج نیز، زندگی مشترک پیامبر و خدیجه (س)، الگوی کاملی از زندگی شویی برای مردان و ن مسلمان است، با یک زندگی درخشان و اخلاق و رفتار خیره کننده، همه را بهت زده کردند. خدیجه در برابر فرستاده خداوند همواره فروتن و خاضع بود خود را کنیز خدمتگزار و یا همراه و همدم پیامبر می‌دانست از هیچ کوششی در خدمت رسانی به رسول خدا دریغ نمی‌کرد. تمام اموال و دارایی خود را با افتخار، در راه گسترش ندای توحید، در اختیار همسرش قرار داد، او به حق می‌دانست که خوب شوهر داری کردن، جهاد در راه خداوند است و سراسر زندگی مشترکش را اینگونه سپری کرد.

دختران و ن و نیز مردان جامعه اسلامی باید در راه کسب نجابت، پاکی و درایت،‌ شهامت و شجاعت و وقار و متانت، خردمندی و نواندیشی، صداقت و راستگویی، سخاوت و کرامت، امانت داری و خدمتگزاری، زندگی این زوج نمونه تاریخ را الگوی عملی خود قرار دهند.

با توجه به این سخنان، می‌توان گفت: برای رسیدن به معیارهای صحیح ازدواج اسلامی باید جوانان در راه کسب تجربه و شناخت و آگاهی بیشتر، با افراد آگاه م کنند و کتب مفیدی که در این زمینه نوشته شده است را بخوانند، بین ملاک‌های واقعی و غیر واقعی تمایز قائل شوند و خود را اسیر معیارهای خیالی و خود ساخته و خرافی نکنند. تجملّات و توقعات بیش از اندازه را کنار بگذارند و واقعیات را آنگونه که هست بپذیرند. مهریه‌های سنگین را قبول نکنند. به اخلاق و رفتارهای مطلوب و ارزشی بهای بیشتری بدهند و زندگی مشترک خود را بر پایه‌های صداقت، صمیمیت، احترام و محبت بنا گذاری کنند.

آری اغلب طلاق‌ها، برخی از جرم‌ها و رواج فحشا، اسراف، تأخیر ازدواج، نابسامانی روابط همسران همه و همه ناشی از فاصله گرفتن از الگوهای دینی است.

امام زمان(عج)-به امامت رسیدن

آقا مبارک است رَدای امامتت

ای غایب از نظر به فدای امامتت

می خواستند حق تو را هم قضا کنند

کَذاّبها کجا و عبای امامتت

ما زنده ایم از برکات ولایتت

ما عهد بسته ایم به پای امامتت

از روز اولی که رسیدیم زین جهان

گشتیم آشنا به صدای امامتت

این روزها هوای تو را کرده ام بیا

ماییم یاکریمِ هوای امامتت

آقا بیا تقاصِ شهیدان به پای توست

آقا فدای کرببلای امامتت

تا روزِ بازگشتِ تو سیدعلی شده

پرچم به دوش، زیرِ لوای امامتت

ای تاج امامت بسرت یوسف زهرا

وی خَلعت عصمت به برت یوسف زهرا

 

شک نیست که سلطان جهانی تو پس از این

از بعد وفات پدرت یوسف زهرا

 

باباست گرفتار نگاه و نفَس تو

مادر بزند بوسه سرت یوسف زهرا

 

المنة لله که تو حجت حقی

عالم همه تحت نظرت یوسف زهرا

 

صد شکر که این تاج ولایت بسر توست

شمشیر علی بر کمرت یوسف زهرا

 

پیغمبر اکرم شده بس مفتخر از تو

ای هیبت احمد سپرت یوسف زهرا

 

تو منجی زهرایی و او چشم براهت

کی میرسد از ره خبرت یوسف زهرا

 

چشمان پر اشک حسنین است بسویت

عباس شده خونجگرت یوسف زهرا

 

تو قبلۀ دلهایی و معنای نمازی

ما شیعۀ اثنی عشرت یوسف زهرا

 

رفتی به پس پردۀ غیبت بسلامت

برگرد دگر از سفرت یوسف زهرا

 

زیباست که طاووس جنان رخ بنماید

گسترده شود بال و پرت یوسف زهرا

 

بازآ که کلام تو کلام اللهِ محض است

این است بقرآن هنرت یوسف زهرا

 

برگرد که احکام همه مانده معطل

اسلام شده دربدرت یوسف زهرا

 

لعنت به کسانی که همه حق تو بردند

شد غصب تمام ثمرت یوسف زهرا

 

ای رفته به تاراج حقوقت، أقِمِ الحَرب

شد شیعۀ تو پشت سرت یوسف زهرا

 

روزیکه مسلط بشوی بر همه عالم

جمع شهدا دور و برت یوسف زهرا

 

بر بام فلک پرچم تو یکسره بالاست

تا کفر ببیند اثرت یوسف زهرا

 

در هم شکند قدرت پوشالی بت ها

با ضربت تیغ و تبرت یوسف زهرا

 

گردن بزنی چون همه طاغوت جهان را

یکجاست فقط درد سرت یوسف

 

بر ضارب زهرا بزنی ضربت سیلی

ای مادر تو منتظرت یوسف زهرا

 

ای منتقم محسن شش ماهه کجایی

صد روضه شده همسفرت یوسف زهرا

 

در روضۀ ارباب چه بی صبر و قراری

قربان تو و چشم ترت یوسف زهرا

 

ما منتظر فجر ظهوریم اماما

تا صبح قریب سحرت یوسف زهرا

 

از خون شهیدان حرم فتح دمیده

محسن حججی شد قمرت یوسف زهرا 

شعر درباره حضرت محمد با مضامین عاشقانه

نور عترت آمد از آیینه‌ام

کیست در غار حرای سینه‌ام

رگ رگم پیغام احمد می‌دهد

سینه‌ام بوی محمد می‌دهد

من سخن گویم ولی من نیستم

این منم یا او ندانم کیستم

جبرئیل امشب دمد در نای من

قدسیان خوانند با آوای من

ای بتان کعبه در هم بشکنید

با من امشب از محمد دم زنید

از هوا گلبانگ تهلیل آمده

دیده بگشایید جبریل آمده

مکه تا کی مرکز نا اهل‌هاست

پایمال چکمه بوجهل‌هاست

مکه دریای فروغ وحی شد

بت پرستان بت پرستی نهی شد

روز، روز مرگ ظلم و ظالم است

بانگ نفرت مرد ، اقرا حاکم است

یا محمد منجی عالم تویی

این مبارک نامه را خاتم توئی

انبیا مشعل ز تو افروختند

وز دمت پیغمبری آموختند

غیرت و مردانگی آیین توست

عزت زن در حجاب دین توست

بر همه اعلام کن زن برده نیست

برده مردان تن پرورده نیست

خاتم توحید در انگشت تو

حق به پیش روی و حیدر پشت تو

ما تو را زهرای اطهر داده‌ایم

شیر مردی مثل حیدر داده‌ایم

ما تو را دادیم در بین همه

یک خدیجه یک علی یک فاطمه…!

من آن كنیز خدایم كه یار طاهایم

منم كه مادر امّ الائمه زهرایم

به افتخار كنیزی مصطفی این بس

كه من شریك نبی در نشاط و غمهایم

خداست شاهد حالم كه من چه‏ها دیدم

اگر چه شاد ز یك عمر امتحانهایم

گهی به شعب ابی طالبم گواه بلا

گهی ستم كش اهل حجاز و بطحایم

اگر بهشت برین جایگاه شأن من است

برای اینكه به دنیا مطیع مولایم

ز نیش طعنه نمام‏های آل قریش

هنوز وارث درد و بلاست زهرایم

تمام هستی خود را به عشق بخشیدم

به عشق اینكه به بیت نبی است مأوایم

ولی چه زود شنیدم پس از من و احمد

حریم عشق بسوزد به دست اعدایم

ستم به فاطمه‏ام از قدیم عادت داشت

از آن زمان كه به دل بود انیس غمهایم

همیشه فاطمه می‏گفت از درون با من

كه من یگانه معین تو در بلاهایم

خدا گواه بسوزم از این كه در غم و درد

نبود سایه من بر سر تو، ای وایم

مرا كفن ز بهشت آید ای خدای حسین

اگر چه مادر آن بی كفن به صحرایم

سرود مسجدی

هفدهم ربیع الاوّل

ای نور حیّ سرمدی یا رسولَ الله

خوش آمدی خوش آمدی یا رسولَ الله

خوش آمدی خوش آمدی یا رسولَ الله

عبد خدا نور خدا وجه اللهی تو

نور چشم آمنه و عبداللهی تو

خوش آمدی خوش آمدی یا رسولَ الله

شَمسُ الهُدیٰ هستی و از عالَم سرآمد

صلّی اللهُ علیکَ یا مُصطفَی الْاَمْجَد

خوش آمدی خوش آمدی یا رسولَ الله

ای در مَثَل رویت چو گل یل رسول الله

یا حضرتِ ختمِ رُسُل یا رسول الله

خوش آمدی خوش آمدی یا رسولَ الله

ای که دریای رحمتی نبیُ اللهی

ما سائلانِ درگهیم بر ما نگاهی

یا سیدی یا سیدی یا رسولَ الله

در حقّ ما دعا کن ای خورشید عصمت

شویم پیروِ مکتبِ قرآن و عترت

یا سیدی یا سیدی یا رسولَ الله

ای حجت حیّ سرمد امامِ صادق

یا جعفر بن محمد امامِ صادق

خوش آمدی خوش آمدی امامِ صادق

تو باطنی تو ظاهری جانم فدایت

جانِ امامِ باقری جانم فدایت

خوش آمدی خوش آمدی امامِ صادق

دارم امید و آرزو ای بی قرینه

بگیرم جشن میلادت را در مدینه

خوش آمدی خوش آمدی امامِ صادق

***************

اشعار مناجات فاطمی با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ نرگس غریبی

باز هم جمعه شب و باز به نجوای سحر

در قنوت سحری ، نام شما می آید

سجده بیچاره به محراب توسل دارد

رکعتی نافله ی صبر ، بجا می آید

اشک گم کرده ره و ، در پی قربان گاهست

جمعه شب باز تمنای دعا می آید

نیستی و نفس صبر ، به آه افتاده

این همه موج غم آخر، ز کجا می آید

به کمیل شب و بازمزمه ی ندبه خوشم

که دعای لب ما ، کام روا می آید

هفته ها میگذرد ، نیست نشانی از تو

پس کی از این در غم راه گشا می آید

جمعه ها جامه دران ، بوى تو را میگیرند

بغض را، از نفس بسته شفا می آید

ای مسیحای زمین ، دیر نکردی مولا؟

باور اینست که بر درد دوا می آید

شد قلمم ، روضه به لب بست دلم

جمعه شبها ، هوس کرببلا می آید

یوسف گم شده این بادیه ، کنعان شده است

سر هر " کاش " ، " چرا " می آید

دل تو را میطلبد ، دیده تو را میخواهد

سیل غم هر طرف از بغض ، مرا می آید

ذکر عجل فرجه ، از در و دیوار انگار

از همه و مکان جمله صدا می آید

تو دعا کن که سر عقده گشایی داری

موج آمین ز جولانگه ما می آید

آخرش ، کعبه تجلی گه مهتاب شود

نور از ارض و ز آماج سماء می آید

فاطمیه شده و شال عزا بستی باز

بازهم از درو دیوار صدا می آید

فاطمه ،  پای در و میخ گرفتار شده

عاقبت جمعه شبی ، عقده گشا می آید

من که شاعر شده ی دست ، علی فاطمه ام

زین سبب ، پشت هم ، این قافیه ها می آید

حضرت زهرا سلام الله علیها

عجب به عهد رسول خدا وفا کردند

فزون ز حد توان بر علی جفا کردند

به جای لاله و گل بار هیزم آوردند

شراره هدیه به ناموس کبریا کردند

هزار مرتبه خشم خدا بر آن امت

که قصد سوختن خانه ی خدا کردند

به جای مزد رسالت زدند فاطمه را

نه از خدا نه ز پیغمبرش حیا کردند

غلاف تیغ گواهی دهد که سنگدلان

چگونه فاطمه را از علی جدا کردند

چهار کودک معصوم در دل دشمن

به مادر و پدر از سوز دل دعا کردند

خدا گواست که از بیم آه فاطمه بود

اگر ز بازوی مولا طناب وا کردند

چه اتفاق عظیمی به پشت در رخ داد

چه شد که محسن شش ماهه را فدا کردند

علی ولی خدا را که جان احمد بود

پی رضایت شیطان دون رها کردند

خدا گواست قلم شرم می کند میثم

از اینکه شرح دهد با علی چه ها کردند

1.اقرار به رسالت پدر در شكم مادر

وقتى كه كفار از پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) انشقاق قمر را خواستند، زمانى بود كه خدیجه (سلام الله علیها) به فاطمه (سلام الله علیها) حامله بود و خدیجه از این سؤ ال كفار ناراحت شده و گفت  زهى تاءسف براى كسانى كه محمد را تكذیب مى كنند! در حالى كه او فرستاده پروردگار من است .

پس فاطمه (سلام الله علیها) از شكم مادرش صدا كرد اى مادر! نترس و محزون نباش ، زیرا خدا با پدر من مى باشد.

پس وقتى كه مدت حمل خدیجه (سلام الله علیها) تمام شد و موقع حمل رسید، خدیجه فاطمه (سلام الله علیها) را به دنیا آورد و او به نور جمال خود تمام جهان را روشن و منور ساخت

2.سخن گفتن در رحم مادر

فاطمه (سلام الله علیها) در رحم مادرش خدیجه (سلام الله علیها) سخن مى گفت و آرام بخش و تسكین خاطر او بود، خدیجه (سلام الله علیها) در پاسخ پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) كه پرسید با كه سخن مى گویى ؟ گفت  الجنین الذى فى بطنى یحدثنى و یونسنى ؛ فرزندى كه در رحم دارم ، با من سخن مى گوید و مونس من است )). كسى كه جبرئیل به دختر بودنش خبر مى دهد یخبرنى آنها انثى

3.بركت غذا

على (علیه السلام) مى فرماید روزى به بازار رفتم ، یك درهم گوشت و یك درهم ذرت خریدم و به خانه آوردم . فاطمه (سلام الله علیها) مشغول پختن آن شد. وقتى كه آماده نمود، فرمود اى كاش ! مى رفتى پدرم را دعوت مى كردى .

من رفتم و دیدم حضرت رسول ، خوابیده و مى گوید از گرسنگى در حال خواب ، به خدا پناه مى برم .

گفتم  یا رسول الله ! نزد ما غذایى هست .

پس دستش را به من داد و آمدیم و چون به خانه رسیدیم ، به فاطمه (سلام الله علیها) فرمود غذا را بیاور. فاطمه نیز غذا را در دیگى گذاشته خدمت پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) آورد.

حضرت پارچه اى را روى غذا كشید و فرمود خدایا! غذاى ما را بركت ده .

سپس فرمود یك پیمانه به عایشه بده . فاطمه یك پیمانه براى او فرستاد.

بعد فرمود یك پیمانه به ام سلمه بده . براى او نیز فرستاد. تا این كه به هر یك از نه همسرش یك سهم فرستاد.

4.درخشیدن نور از ملحفه فاطمه

روایت شده است  كه على (علیه السلام) از یك نفر یهودى مقدارى جو قرض كرد و در مقابل آن ، ملحفه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را كه از پشم بود، گرو گذاشت . یهودى آن را برد و در خانه اش گذاشت . هنگام شب زن یهودى براى كارى به آن اطاقى كه ملحفه در آن بود رفت . ناگهان نورى را در حال درخشش دید كه اطاق را روشن كرده بود. به سوى شوهرش برگشت و به او گفت  در آن اطاق ، روشنایى بزرگى را دیدم .

شوهرش نیز تعجب كرد و فراموش كرده بود كه ملحفه فاطمه (سلام الله علیها) را در آن جا گذاشته است . سریع برخاست و وارد آن اطاق شده ، دید شعاع نور ملحفه ، پخش شده و مانند نور ماهى است كه از نزدیك طلوع كرده باشد. از این مسئله در شگفت شد. به جایى كه ملحفه را گذاشته بود، دقت كرد و فهمید كه این نور از همان ملحفه است . یهودى رفت و قوم و خویشانش را فرا خواند و همسرش نیز قوم و خویشان خود را حاضر ساخت . بیش از هشتاد هزار نفر از یهودیان جمع شدند. همه آنان وقتى این امر را دیدند، مسلمان شدند.

5.چرخیدن آسیاى دستى به خودى خود

جناب ابوذر مى گوید پیامبر خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) مرا به دنبال على (علیه السلام) فرستاد. به خانه اش رفتم و او را خواندم ، ولى پاسخ مرا نداد. و آسیاب دستى را دیدم كه بدون اینكه كسى باشد به خودى خود، مى گردد. دوباره او را خواندم ، بیرون آمد و با هم نزد رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) رفتیم و پیامبر متوجه على (علیه السلام) شد و چیزى به او گفت كه من نفهمیدم .

گفتم  شگفتا! از دستاسى كه بدون كه بدون گرداننده مى گردد.

آن گاه پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود خداوند قلب دخترم فاطمه و اعظا و جوارحش را پر از ایمان و یقین كرده و چون خداوند ضعف او را دانست ، پس در روزگار سختى به او كمك كرد و كفایتش ‍ نمود. مگر نمى دانى كه خداوند، فرشتگانى را قرار داده تا خاندان محمد را یارى دهند.

6.شركت در مباهله

عده اى از نصاراى نجران نزد رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) آمدند و پیشاپیش آنها سه تن از بزرگانشان به نامهاى ((عاقب )) و ((محسن )) و ((اسقف )) بودند، در حالى كه دو تن از مشهورین یهود هم همراه آنها بودند تا از پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) سؤ الاتى كنند.

اسقف پرسید اى ابوالقاسم ! چه كسى پدر موسى بود؟

پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود عمران .

سؤ ال كرد پدر یوسف چه كسى بود؟

پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود یعقوب .

پرسید پدر و مادرم فدایت ، پدر تو كیست ؟

فرمود عبدالله پسر عبدالمطلب .

اسقف سؤ ال كرد پدر عیسى كه بود؟

پیامبر ساكت ماند؛ جبرئیل نازل شد و گفت  او روح خدا و كلمه او بود.

اسقف گفت  آیا روح بدون پدر مى شود؟

پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) ساكت گردید. در این هنگام وحى نازل شد

ان مثل عیسى عندالله كمثل آدم خلقه من تراب ثم قال كن فیكون

همانا مثل خلقت عیسى از جانب خدا مثل خلقت آدم ابوالبشر است كه خداوند او را از خاك بساخت ، سپس بدان خاك گفت  بشرى به حد كمال باش ، چنان شد.

وقتى پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) این آیه را خواند، اسقف از جاى خود پرید، زیرا كه براى او قابل قبول نبود كه بشنود عیسى (علیه السلام) از خاك است . بعد گفت  اى محمد! ما این مطلب را نه در تورات دیده ایم و نه در انجیل و زبور یافته ایم ، این مطلبى است كه فقط تو مى گوئى .

پس پروردگار وحى فرمود فقل تعالوا ندع ابنائنا

اسقف و همراهان او گفتند اى ابوالقاسم ! انصاف دادى ، پس وقت مباهله را معین نما.

پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود ان شاء الله فردا صبح .

پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) هنگام صبح بعد از نماز دست على (علیه السلام) را گرفت و بانوى دو جهان فاطمه (سلام الله علیها) را پشت سر و امام حسن (علیه السلام) را در سمت راست و امام حسین (علیه السلام) در سمت چپ خود قرار داد و به آنان فرمود وقتى من دعا كردم شما آمین بگوئید. پیامبر(صلى الله علیه و آله و سلم ) به حالت دعا زانوهاى مبارك را بر زمین نهاد.

طایفه نصارى كه این حالت را پنج تن مقدس مشاهده كردند، پشیمان شدند و بین خودشان م نموده و گفتند سوگند به خدا، او پیامبر است و اگر با وى مباهله بكنیم ، حتما خداى تعالى دعاى او را مستجاب خواهد نمود و ما همه نابود خواهیم شد و هیچ چیزى نمى تواند ما را از نفرین وى نجات دهد و صلاح این است كه با او مصالحه كنیم تا ما را از این كار (مباهله ) معاف دارد(394).

7.تهیه غذا

قطب راوندى به سند معتبر از جابر انصارى چنین روایت كرده است

رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) چند روزى گذشت كه طعامى تناول نفرمود، تا آن كه گرسنگى بر آن حضرت بسیار غالب شد. به حجره هاى ن خود وارد گردید و طعامى نیافت ، پس به حجره طاهره جناب فاطمه (سلام الله علیها) در آمد و فرمود اى دخترك گرامى ! آیا نزد تو طعامى هست نتاول نمایم ؟ زیرا گرسنگى بر من زور آورده است .

فاطمه زهرا(سلام الله علیها) عرض كرد نه ، به خدا سوگند كه طعامى نزد من نیست ، جانم فداى تو باد.

چون حضرت از خانه بیرون رفت ، یكى از كنیزكان فاطمه (سلام الله علیها) دو گرده نان و پارچه گوشتى از براى آن حضرت به هدیه آورد. پس ‍ فاطمه (سلام الله علیها) آن را گرفت و زیر كاسه پنهان كرد و جامه بر روى آن پوشانید و گفت  به خدا سوگند كه حضرت رسالت را اختیار مى كنم برخود و بر فرزندان خود، همه گرسنه بودند و محتاج به طعام .

پس امام حسن و امام حسین (علیه السلام) را به خدمت پدر بزرگوار خود فرستاد و آن حضرت را طلبید، چون تشریف آوردند گفت  اى پدر! بعد از رفتن شما حق تعالى طعامى از براى من رسانید و از براى تو پنهان كرده ام از فرزندان خود فرمود بیاور اى دختر! چون سر برداشت ، به قدرت حق تعالى آن كاسه پر از نان و گوشت شده بود.

چون فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آن حالت را مشاهده كرد، متحیر شد. دانست كه از جانب حق تعالى است . پس حمد الهى را به جاى آورد و صلوات بر حضرت رسالت (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرستاد، آن طعام را به نزد آن حضرت آورد.

چون رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) آن كاسه پر از طعام را دید، شكر حق تعالى به تقدیم رسانید، پرسید این طعام را از كجا آورده اى ؟

فاطمه (سلام الله علیها) گفت  از نزد حق تعالى آمده است ، به درستى كه حق تعالى هر كه را مى خواهد بى حساب روزى مى دهد.

رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) امیرمؤمنان على (علیه السلام) را طلبید. پس حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) و امیرالمؤمنین و فاطمه و حسن و حسین (علیه السلام) و جمیع ن آن حضرت از آن طعام تناول كردند تا سیر شدند.

فاطمه زهرا(سلام الله علیها) فرمود آن كاسه به حال خود ماند و هیچ كم نشد تا آن كه جمیع همسایگان خود را از آن سیر كردم ، و حق تعالى در آن خیر و بركت بسیار كرامت فرمود.

8.زنده شدن عروس

روزى رسول خدا، خاتم انبیاء، محمد بن عبدالله (صلى الله علیه و آله و سلم ) در مسجد الحرام در كنار (كعبه ) خانه خدا نشسته و مشغول راز و نیاز با خداى بى نیاز بود كه جمعى از بزرگان و شرفاء شهر (مكه ) به حضورش آمده و سلام كردند، پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) با خوشرویى و خوشخویى جواب سلام آنها را داد، گفتند

اى رسول گرامى اسلام و اى افتخار عالمیان ! ما به خدمت شما رسیدیم تا عرضه داریم كه دختر فلان را پسر فلانى ، كه هر دو از مشاهیر و اشراف عرب هستند، عقد بسته و مجلس عروسى برپا كرده ایم ، آمده ایم دختر گرامى شما فاطمه زهرا(سلام الله علیها) را به آن جشن دعوت كنیم . اجازه بفرمایید آنان به جشن عروسى آمده و با قدوم مباركشان مجلس ما را مزین فرموده و كلبه ما را منور كنند.

رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود صبر كنید، من به خانه دخترم فاطمه (سلام الله علیها) روم و او را از این دعوت خبردار كنم ، اگر مایل شدند بیایند به شما اطلاع مى دهم .

آن حضرت به سوى خانه دختر گرامى اش فاطمه زهرا(سلام الله علیها) راه افتاد، وقتى به حرم و حریم فاطمه ، یعنى به خانه او رسید، سلامش ‍ كرده و جریان دعوت اكابر عرب را به عروسى شان به فاطمه زهرا(سلام الله علیها) فرمود و از او نظر خواهى كرد كه آیا حاضر است به جشن عروسى آنها برود یا نه ؟!

صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) لحظاتى به فكر فرو رفت ، سپس عرض كرد جانم فدایت باد اى حبیب حضرت عزت و اى شفاعت گر جمله امت ! من فكر مى كنم دعوت آنان از من به عروسى شان براى سخریه و استهزاء من است ، چون ن و دختران اشراف عرب در آن جشن همه لباسهاى فاخر گران قیمت از طلا و حریر و جواهر به تن كرده و خود را به هر آرایشى زینت داده ، با حشمت و جلال در كنار عروس جمع شده اند، ولى من لباسى غیر از این پیراهن كهنه و چادر وصله دار و موزه (كفش ) وصله دار چیزى ندارم بپوشم و به آن جا بروم ، اگر با همین وضعیت بروم آنها مرا استهزاء و مسخره و شماتت خواهند كرد.

وقتى كه رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) سخنان دخترش فاطمه زهرا(سلام الله علیها) را شنید، غمگین شده و آهى از دل كشید و چشمان مباركش پر از اشك شد.

در همان حال جبرئیل امین از سوى رب العالمین به حضورش رسید عرض  یا رسول الله ! خداى جل و علا بر شما و فاطمه سلام مى رساند و مى فرماید به فاطمه بگو همان لباسهایى كه دارد بپوشد و عازم رفتن عروسى باشد كه ما را در این كار (حكمتى ) است .

رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) پیغام خداى تبارك و تعالى را به دخترش فاطمه زهرا(سلام الله علیها) رسانید، صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) عرض كرد هر چه خداى عزوجل فرماید، همان را مى كنم و حكم و فرمان او را از جان و دل مى پذیرم .

سجده شكرى كرد و برخاست جامه هاى كهنه وصله دار خود را پوشیده و از پدر بزرگوارش اجازه رفتن به عروسى گرفت و همت به رفتن نمود؛ در همان حال فرشتگان هفت آسمان ناله سر داده و سر نیاز به درگاه خداى تعالى نهاده و گفتند بار خدایا، خداوندا، دختر پیغمبر آخر امان كه محبوبه توست و او را بر دیگر عالم برگزیده اى در میان ن خجالت زده و دل شكسته نكن كه ما تحمل دیدن افسردگى او را نداریم .

همان لحظه از طرف خداى تبارك و تعالى به جبرئیل امر شد هر چه زودتر با هزاران حورى مه لقا از لباسهاى بهشتى بردارید و بر زمین نازل شوید و آنها را بر فاطمه زهرا(سلام الله علیها) بپوشانید و او را با عزت و احترام به مجلس عروسى ببرید.

جبرئیل (علیه السلام) به فرمان خدا از لباسهاى سندس و استبراق بهشتى با هزار حوریه به خدمت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آمده و سلام خداى تعالى را رساند و آن بانوى محترمه لباسهاى بهشتى را پوشید، با جلال و عزت به سوى جشن عروسى حركت كرد. حوریان خاك قدمهاى آن علیا مخدره را به عنوان تبرك بر چشمهایشان مى مالیدند و از این كه در كنار خیرة النساء العالمین حركت مى كردند، خوشحال بودند و هر یك به نوعى محبت و علاقه اى به آن معصومه پاك نشان مى دادند و عطرهاى بهشتى بر وجود اقدس حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) مى زدند و بر این كار فخر و مباهات مى كردند.

فاطمه زهرا(سلام الله علیها) از دیدن این همه عزت و جلال و لباسها و عطرهاى بهشتى خوشحال شده ، شكر خداوند تعالى را به جاى آورده و زبانش بر ثناى حضرت ذوالجلال گویا بود.

وقتى نزدیكى خانه عروسى رسیدند و نور مقدسشان بر جمع ن كه آن جا بودند تابید، همگى با حالت شگفت و تعجب به چهره نورانى و لباسهاى حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نظر كرده و متحیر شدند و بى اختیار به استقبال آن بانوى دو عالم شتافتند، تا آن جا كه هیچ زنى در كنار عروس نماند. بعضى از آنها دست و پاى صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) را بوسیده و آن بانوى بانوان را با احترام و عزت وارد مجلس جشن و عروسى كردند.

ن اشراف با این كه لباسهاى فاخر و گران قیمت پوشیده بودند، ولى لباسهاى آن علیا مكرمه را دیده و بر آن حضرت غبطه و حسد مى بردند، تا جایى كه عروس خانم تحمل ننموده و از صندلى كه بر روى آن نشسته بود، به زمین افتاد و مدهوش شد. وقتى به كنارش آمدند، دیدند جان به جان آفرین تسلیم كرده و مرده است . صداى فریاد و شیون از ن بلند شد كه همه زنها به سوى او توجه كنند و عروس از غصه دق مرگ شود و بمیرد (عروسى مبدل به عزا شد).

حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) از مشاهده آن واقعه خیلى متاءثر و از مردن عروس مكدر شد. بلادرنگ برخاسته و تجدید وضو كرد، در جلو چشمان ن عرب دو ركعت نماز (حاجت ) خواند و سر بر سجده نهاده و گفت

بار الها! بنده نوازا! به عزت و جلال لایزال تو، و به حرمت شرف پدرم رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) و شوهرم امیرالمؤمنین على مرتضى (علیه السلام) و به فضیلت طاعات و عبادات بندگان خاصت ((عروس )) را زنده بگردان و مرا از طعن و شرمسارى نجات بخش !

هنوز سر فاطمه زهرا(سلام الله علیها) در سجده بود و لبانش در مناجات حق ، دیدند كه عروس حركتى كرده و عطسه اى زد و به اذن خدا از جا برخاست و به دست و پاى عزت ده ن ، بانوى بانوان ، محبوبه خداى لامكان ، دختر پیامبر ختم رسولان همسر امیر مؤمنان ، مادر امامان ، فاطمه زهرا(سلام الله علیها) افتاد و گفت

السلام علیك یا بنت رسول الله ، السلام علیك یا زوجة ولى الله امیرالمؤمنین على علیه السلام ؛ شهادت مى دهم كه خدا یكى است همتا و شریكى ندارد، و پدر تو حضرت محمد بن عبدالله (صلى الله علیه و آله و سلم ) رسول و فرستاده او است ، تو و شوهر تو و فرزندان تو همه برحقند و كسانى كه راه كفر و شرك و بت پرستى را پیش گرفته ، همه باطل اند و من با دست مبارك شما مسلمان مى شوم .

نقل كرده اند آن روز هفتصد نفر مرد و زن از خویشان و فامیلهاى (عروس ‍ و داماد) دین مقدس اسلام را پذیرفته و از شرك و كفر بیرون آمدند و این قضیه و معجزه حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) در شهرهاى دیگر شهرت پیدا كرد و بسیارى مسلمان شدند.

وقتى مجلس عروسى به پایان رسید، صدیقه طاهره فاطمه زهرا(سلام الله علیها) به منزل برگشته و تمامى حالات مجلس را به پدر بزرگوارش نقل كرد.

رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) پس از شنیدن ماجرا، از زبان صدیقه كبرى فاطمه (سلام الله علیها) سر به سجده شكر نهاده و خداى عزوجل را سپاس و ثنا گفت و دخترش را به سینه چسباند و فرمود اى نور دیده ! از آنچه گفتى هزاران بار بیشتر و بهترش را از درگاه خداوند تبارك و تعالى بر تو امیدوارم

9.طعام غیبى

هنگامى چنان اتفاق افتاد كه حسنین (علیه السلام) سه روز هیچ چیزى از خوراكى نخورده بودند، از گرسنگى بى تاب شده ، از مادر چیزى طلب كردند. چون در خانه از جنس خوردنى چیزى نبود، هر دم ایشان را به بهانه اى تسلى داده كه جد بزرگوارتان مى آید و چیزى برایتان مى آورد. باز آنان زارى مى كردند، به حدى كه جناب فاطمه (سلام الله علیها) دلگیر شد و اشكش جارى گردید برخاسته قدرى سنگ ریزه جمع نمود، در دیگى كرد و بالاى آن آب ریخت ، سر دیگ را پوشانیده ، آتش در زیر آن روشن كرد تا جوش آمد و به فرزندان دلبندش فرمود اى جانان مادر! اینك صبر كنید، طعام بار كرده ام ، هنوز پخته نشده است .

ایشان بیرون مى رفتند و بعد از زمانى مى آمدند و به مادر مى گفتند اگر آن پخته است جهت ما بیاور. آن بانو مى فرمود هنوز خام است ، ساعتى صبر كنید تا پخته شود.

امام حسن (علیه السلام) بر سر دیگ رفته و سرپوش را برداشت و گفت  اى مادر! اگر پخته یا خام ، قدرى براى ما بردار تا بخوریم

فاطمه (سلام الله علیها) كاسه برداشت و فرمود عجب كه پخته باد. چون بر سر دیگ آمد طعامى در كمال خوبى و خوشبویى است . پس بیرون آورد و نزد آنان نهاد. آنان مشغول خوردن شدند. فاطمه زهرا(سلام الله علیها) وضو تازه نمود شكر به جاى آورد و بعد از آن در وقت ضرورت چنان مى كرد.

چون این خبر به پیامبر رسید، فرمود الحمدلله ، تو اى فاطمه چنان هستى كه در ذریه انبیاء و اولیاء سابق بوده (397).

10.چرخیدن دستاس

ابوصالح مؤ ذن در فضایل و مناقب حضرت زهرا(سلام الله علیها) نقل كرده است  میمونه ، همسر پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى گوید رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) مقدارى گندم به من داد و مرا نزد حضرت فاطمه (سلام الله علیها) فرستاد تا آن را آرد كند و بعد براى باز گرفتن ، مرا سوى حضرتش فرستاد. دیدم حضرت ایستاده دستاس به خودى خود مى چرخد، قضیه را به پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) گفتم .

حضرت فرمود چون خداوند ضعف و ناتوانى فاطمه (سلام الله علیها) را مى دانست ، به دستاس دستور داد كه بچرخد و او به دستور خداوند مى چرخید.

11.حركت گهواره توسط فرشتگان

روایت است  آن حضرت گه گاهى در حال نماز كه بود، كودكش گریه مى كرد و مى دیدند گهواره حركت مى كند و فرشتگان آن را حركت مى دادند.

12.حرام بودن آتش بر فاطمه

روزى عایشه بر فاطمه (سلام الله علیها) وارد شد، در حالى كه آن حضرت براى حسن و حسین (علیه السلام) با آرد و شیر و روغن در دیگى غذاى حریره درست مى كرد. دیگ بر روى اجاق و آتش مى جوشید و بالا مى آمد و فاطمه (سلام الله علیها) آن را با دست خود هم مى زد.

عایشه با اضطراب و نگرانى از نزد او بیرون آمده ، نزد پدرش ابوبكر رفت و گفت  اى پدر! من از فاطمه چیز شگفت آورى دیدم ، و آن این كه دست به درون دیگى كه بر روى آتش مى جوشید برده ، آن را به هم مى زد.

گفت  دختركم ! این را پنهان كن كه كار مهمى است .

این خبر به گوش پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) رسید، بر بالاى منبر رفت و حمد و سپاس الهى را به جاى آورد، سپس فرمود

همانا مردم دیدن دیگ و آتش را بزرگ شمرده و تعجب مى كنند. سوگند به آن كسى كه مرا به پیامبرى برگزید، و به رسالت انتخاب فرمود، همانا خداى عزوجل آتش را بر گوشت و خون و موى رگ و پیوند فاطمه حرام كرده است ، فرزندان و شیعیان او را از آتش دور نمود، برخى از فرزندان فاطمه داراى رتبه مقامى هستند كه آتش و خورشید و ماه از آنها فرمان بردارى كرده در پیش رویش جنیان شمشیر زده ، پیامبران به پیمان و عهد خود درباره او وفا مى كنند زمین گنجینه هاى خودش را تسلیم او نموده ، آسمان بركاتش را بر او نازل مى كند.

واى ، واى ، به حال كسى كه در فضیلت و برترى فاطمه شك و تردید به خود راه دهد، و لعنت و نفرین خدا بر كسى كه شوهر او، على بن ابى طالب را دشمن داشته به امامت فرزندان او راضى نباشد. همانا فاطمه ، خود داراى جایگاهى است و شیعیانش نیز بهترین جایگاهها را خواهند داشت . همانا فاطمه پیش از من دعا مى كند و شفاعت مى نماید و شفاعتش مى نماید و شفاعتش على رغم میل كسانى كه با او مخالفت مى كنند، پذیرفته مى شود.

13.مائده آسمانى

زمخشرى (401) در تفسیر خود، ذیل آیه كلما دخل علیها زكریا(402) از رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل مى كند

در یكى از روزهاى قحطى مدینه كه گرسنگى طاقتم را برده بود، زهرا برایم طبقى از غذا فرستاد، غذا را گرفته و به خانه زهرا درآمدم ، او را صدا زدم ، آمد و پارچه از روى طبق كنار زد. دیدم پر از گوشت و نان است . تعجب كردم و دانستم كه این مائده هاى آسمانى است . به زهرا گفتم  این از كجاست ؟ جواب داد از جانب خداى سبحان ، او هر كه را بخواهد بى حساب روزى دهد.

اشك شوق بر دیدگان رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) دوید؛ آن گاه فرمود حمد خدایى را كه تو شبیه مریم قرار داد. و سپس على و حسن و حسین – علیهم السلام – و تمامى همسرانش را فرا خواند و همه از آن خوردند و سیر شدند، در حالى هنوز غذاها باقى بود.

فاطمه (سلام الله علیها) براى تمامى همسایگانش هم از آن فرستاد. آن روز گرسنگان مدینه همه به بركت كرامت زهرا(سلام الله علیها) سیر شدند.

14.هدیه خداوند به فاطمه

ابن عباس مى گوید روزى در حضور پیامبر اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) نشسته بودم ؛ على ، فاطمه ، حسن و حسین (علیه السلام) نیز در پیش روى حضرت قرار داشتند.

در این هنگام جبرئیل نازل شده ، سیبى براى حضرت آورده و بدان وسیله به رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) تحیت گفت . حضرت آن سیب را به على بن ابى طالب (علیه السلام) هدیه كرد. على (علیه السلام ) آن را بوسیده ، ضمن تشكر از پیامبر آن را به حضرت برگردانید. حضرت آن را حسن (علیه السلام) هدیه كرد. حسن (علیه السلام) نیز ضمن ابراز تشكر آن را بوسیده ، بار دیگر به حضرت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) برگردانید.

بار دیگر رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) آن را به على بن ابى طالب (علیه السلام) داد. حضرت تحیت گفته ، همین كه خواست به حضرت برگرداند، سیب از بین انگشتانش به زمین افتاد و دو نیم شد و نورى از آن درخشید كه تا آسمان اول بالا رفت . در این هنگام دیدم كه بر آن سیب نوشته بود بسم الله الرحمن الرحیم» این هدیه است از خداوند متعال به محمد مصطفى ، و على مرتضى ، و فاطمه زهرا، و حسن و حسین ، نوادگان رسول خدا، و نیز امانى است از براى دوستداران آنها در روز قیامت از آتش .

15.درود حوریان بهشت بر فاطمه

سلمان فارسى مى گوید به خانه فاطمه (سلام الله علیها) رفتم ، فرمود بعد از وفات رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) به من ستم روا داشتند. سپس به من فرمود بنشین . پس نشستم . به من گفت  دیروز نشسته بودم و درب خانه نیز بسته بود، و من در مورد قطع شدن وحى از ما و منصرف شدن ملایكه از منزل ما بعد از وفات پیامبر، فكر مى كردم كه ناگهان درب خانه بدون این كه كسى از ما آن را باز كند، مفتوح شد و سه تن از حوریان بهشت وارد خانه شدند و گفتند ما از حوریان ((دارالسلام )) هستیم ، پروردگار عالمیان ما را به سوى تو فرستاده و ما مشتاق تو بودیم اى دختر محمد (صلى الله علیه و آله و سلم ).

به یكى از آنان ، كه گمان مى كنم از همه آنان كهنسال تر بود، نامت چیست ؟

گفت  من ((مقدوره )) هستم و براى ((مقداد بن اسود)) آفریده شده ام .

به دومى گفتم  نامت چیست ؟

گفت  من ((ذره )) هستم و براى ((ابوذر)) آفریده شده ام .

و نام سومى را پرسیدم ؟

گفت  ((سلمى )) هستم و براى ((سلمان )) خلق شده ام .

فاطمه (سلام الله علیها) ادامه داد آنها طبقهایى را بیرون آوردند كه در آن خرماهایى ، مانند نان شكرى بود و رنگش از برف سفیدتر و بویش از مشك ، خوش بوتر بود. من سهم تو را نگه داشتم (چون تو از ما اهل بیت هستى ) با آن افطار كن و فردا هسته اش را برایم بیاور.

سلمان گوید خرما را گرفتم و رفتم . از مقابل هر جماعتى كه مى گذشتم مى گفتند تو مشك دارى ؟ پس با آن افطار كردم و هسته اى در میان آنها نیافتم . فرداى آن روز نزد فاطمه (سلام الله علیها) رفتم و گفتم  اى دختر رسول خدا! در میان آنها هیچ هسته اى نیافتم .

فرمود اى سلمان ! آن خرما از نخلى است كه خداوند در بهشت به خاطر كلامى كه رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) به من یاد داده ، براى من غرس نموده است .

16.نفرین فاطمه بر دشمن امام حسین

روایت كننده گوید مردى كه دو پا و دو دست او قطع شده بود و هر دو چشمش كور بود، با حالتى رقت آور فریاد مى زد رب نجنى من النار؛ خدایا، مرا از آتش ، نجات بده شخصى به او گفت  از براى تو مجازاتى باقى نمانده، در عین حال مى گویى خدایا، مرا از آتش نجات بده ؟!

گفت  من در كربلا بودم ، وقتى كه حسین (علیه السلام) كشته شد، شلوار و بند شلوار گران قیمتى را در تن آن حضرت دیدم ، با توجه به این كه همه لباسهایش را غارت كرده بودند فقط همین شلوار مانده بود. دنیاپرستى مرا به آن داشت تا آن بند قیمتى شلوار را در آورم . به طرف پیكر حسین (علیه السلام) نزدیك شدم ، تا خواستم آن بند را بیرون بكشم . دیدم آن حضرت دست راستش را بلند كرد و روى آن بند نهاد، نتوانستم آن بند را بیرون آورم ، دیدم آن حضرت دست چپش را بلند كرد و روى آن بند نهاد. هر چه كردم ، نتوانستم دستش را از روى بند بردارم . دست چپش را نیز بریدم ، باز تصمیم گرفتم كه آن بند را بیرون آورم .

صداى ترس آور زله اى را شنیدم . ترسیدم و كنار رفتم و در همان جا (شب ) كنار بدنهاى پاره پاره شهدا خوابیدم .

ناگاه در عالم خواب دیدم كه گویا حضرت محمد (صلى الله علیه و آله و سلم ) همراه على بن ابى طالب (علیه السلام) و فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آمدند و سر امام حسین (علیه السلام) را در دست گرفته اند. فاطمه زهرا(سلام الله علیها) آن را بوسید، سپس فرمود پسرم ! تو را كشتند، خدا آنها را كه با تو چنین كردند، بكشد.

شنیدم كه امام حسین (علیه السلام) در پاسخ فرمود شمر مرا كشت ، و این شخص كه در این جا خوابیده ، دستهایم را قطع كرد

فاطمه (سلام الله علیها) به من رو كرد و گفت  خداوند دستها و پاهایت را قطع كند و چشمهایت را كور نماید و تو را داخل آتش نماید.

از خواب بیدار شدم ، دریافتم كه كور شده ام و دستها و پاهایم قطع شده ، سه دعاى فاطمه (سلام الله علیها) به استجابت رسیده و هنوز چهارمى آن (یعنى ورود در آتش ) باقى مانده ، این است . مى گویم  خدایا مرا از آتش نجات بده

كراماتى از فاطمه زهرا(سلام الله علیها.

17.از كرامت فاطمه به ام ایمن

وقتى كه فاطمه زهرا(سلام الله علیها) رحلت كرد، ((ام ایمن )) قسم خورد كه در مدینه نماند؛ چون طاقت نداشت جاى خالى حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را مشاهده نماید. لذا به سوى مكه رفت و در میان راه به تشنگى شدیدى دچار شد. دستهاى خود را به سوى آسمان بالا برد و گفت :

پروردگارا! من خدمتگزار فاطمه (سلام الله علیها) هستم ، مرا از عطش ، مى میرانى ! آنگاه خداوند از آسمان سطلى پایین فرستاد. ام ایمن از آن نوشید و هفت سال به غذا و آب ، نیازى پیدا نكرد. در روزهاى بسیار گرم ، مردم ، او را به زحمت مى انداختند، ولى اصلا تشنه نمى شد(408).

.نتیجه توسل به فاطمه

حدود چهل سال قبل در كرمان یكى از علماى وارسته و متعهد به نام آیت الله میرزا محمد رضا كرمانى ((متوفى سال 1328 شمسى )) زندگى مى كرد. در آن زمان ، بازار فرقه ضاله ((شیخیه ))رواج داشت .

آیت الله كرمانى ، واعظ محقق آن زمان سید یحیى یزدى را به كرمان دعوت كرد، تا به وعظ و ارشاد خود، مردم را از انحرافات و گمراهیهاى فرقه شیخیه آگاه كند و در نتیجه جلو گسترش آنها را بگیرد.

مرحوم سید یحیى واعظ یزدى ، این دعوت را متوجه انحرافات آنها نمود و با افشاگرى خود، این گروه ضاله را رسوا ساخت ؛ به طورى كه تصمیم گرفتند با نیرنگى مخفیانه او را به قتل برسانند. آن نیرنگ مخفیانه این بود:

شخصى از آنها به عنوان ناشناس از او دعوت كرد كه فلان ساعت به فلان محله و فلان خانه براى منبر رفتن برود.

او قبول كرد، دعوت كننده با عده اى به خدمت سید یحیى واعظ آمده و او را با احترام به عنوان روضه خوانى بردند، ولى بعد معلوم شد كه ایشان را به خارج شهر به باغى برده و از منبر و روضه خبرى نیست . كم كم احساس خطر جدى كرد و خود را در دام مرگ شیخیه دید، آن هم در جایى كه هیچ كس از وضع او مطلع نبود.

سید یحیى واعظ، در آن حال به جده خود حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) متوسل گردید. گویا نماز استغاثه به آن حضرت را خواند و در سجده نماز گفت : یا مولاتى یا فاطمة اغیثینى ؛ اى سرور من ، اى فاطمه ! به من پناه بده و به فریادم برس .

خطر لحظه به لحظه نزدیك مى شد. سید یحیى واعظ دید گروه دشمن به او نزدیك شدند و خود را آماده كرده اند و چیزى نمانده بود كه به او حمله كرده و او را قطعه قطعه نمایند.

در این لحظه حساس ناگهان غرش تكبیر و فریاد مردم را شنید كه باغ را محاصره كرده اند، و از دیوار وارد باغ شدند و با حمله به گروه شیخیها، آنها را تار و مار كردند و مرحوم سید یحیى را نجات داده با احترام همراه خود در كنار حضرت آیة الله میرزا محمد رضا كرمانى به شهر و منزل آیة الله كرمانى آوردند.

سید یحیى واعظ از آیة الله كرمانى پرسید: شما از كجا مطلع شدید كه من در خطر نیرنگ مخفیانه شیخیه قرار گرفته ام و مرا از خطر حتمى نجات دادید؟

آیة الله كرمانى فرمود: من در عالم خواب حضرت صدیقه طاهره ، زهراى اطهر (سلام الله علیها) را دیدم ، به من فرمود: شیخ محمد رضا! فورا خودت را به پسرم ((سید یحیى )) برسان و او را نجات بده كه اگر دیر كنى ، كشته خواهد شد.

19.سوگند دادن امام رضا به جان فاطمه

دو برابر، یكى نیكوكار و دیگرى بد رفتار بود كه مردم از دست و زبان آن برادر بد، ناراحت بودند و به برادر دیگرش شكایت مى كردند؛ تا این كه برادر نیكوكار قصد زیارت حضرت رضا (علیه السلام) به همراه جماعتى داشت .

برادرى هم كه بد بود، همراه با زائران حضرت على بن موسى الرضا(علیه السلام) قصد رفتن به مشهد را كرد. ولى طبق عادت همیشگى اش زوار امام رضا(علیه السلام) را اذیت مى كرد، تا در یكى از منزلهاى وسط راه مریض شد و از دنیا رفت . همه از فوت او خوشحال شدند، ولى برادر خوب به خاطر غیرت برادرى ، او را غسل و كفن كرد و همراه خود آورد و در حرم امام هشتم (علیه السلام) طواف داد و دفن كرد.

شب شد در عالم رؤ یا برادر را در باغى بسیار مجلل با لباسهاى استبرق در كمال شادى و نعمت دید. پرسید: چه شد كه به این مرتبه و مقام رسیدى ؟ تو كه داراى اعمال نیك نبودى . گفت : اى برادر وقتى قبض روح شدم ، جانم را به سختى گرفتند، هنگام غسل ، آب براى من آتش ، و كفن پاره اى از آتش حتى مركب من آتش و دو ملك هم با عمود آتشین مرا عذاب مى كردند. تا به صحن مطهر حضرت رضا (علیه السلام) كه رسیدیم ، آن دو ملك دور شدند و عذاب از من برداشته شد. همین كه مرا وارد حرم كردند، دیدم حضرت رضا (علیه السلام) بر بلندى نشسته اند و توجه به زوار خود دارد. من از حضرتش درخواست شفاعت كردم .

پوزش طلبیدم ، به من عنایتى نفرمودند. همین كه مرا بالاى سر حضرت بردند، پیرمرد نورانى دیدم ، به من فرمود: برو از حضرت طلب شفاعت كن ، و الا اگر تو را از این حرم بیرون ببرند، همان عذاب است . گفتم : اى پیرمرد، من از امام رضا(علیه السلام) كمك طلبیدم ، حضرت اعتنایى نكردند. فرمود: ((او را به حق مادرش زهرا(سلام الله علیها) قسم بده )) كه هرگز از در خانه اش رد نخواهى شد. این مرتبه كه امام رضا (علیه السلام ) را به حق مادرش زهرا (سلام الله علیها) قسم دادم ، آن دو ملایكه عذاب رفتند و دو فرشته رحمت آمدند، مرا به این مقام و نعمت رسانیدند.

20.نجات فرزند بنا

در حال طواف مردى را دیدم كه دامن كعبه را گرفته : و هو یستغیث و یبكى و یتضرع ؛ گریه كنان در حال تضرع و استغاثه بود.

از او پرسیدم : چرا این قدر ناراحتى ؟

گفت : از بنایانى هستم كه منصور مرا به ساختن عمارت بغداد وادار كرد. جریانى برایم پیش آمد كه امیدوارم تا زنده ام ، براى احدى نگویى . شبى منصور مرا طلبید و گفت : این شصت نفر فرزندان على (علیه السلام) را باید تا صبح در وسط دیوار بگذارى و من پنجاه و نه نفر آنها را در میان ستونها قرار دادم . آخرین نفر آنان ، دیدم پسرى است مانند قرص ماه ، نور از صورتش متصاعد است ، و هنوز در چهره اش مویى نروییده و دو قطعه گیسوانى دارد كه روى دو كتف او قرار گرفته است ، و مانند زن بچه مرده اشك مى ریزد و ناله مى كند. از او جریان حال را پرسیدم . فرمود: براى كشته شدن خود گریه نمى كنم ، گریه ام براى این است كه مادر پیرى دارم كه جز من فرزندى ندارد، یك ماه بود كه مرا در خانه حبس كرده بود، هرگاه مى خواست به خواب رود تا دست بر گردن من نمى انداخت ، به خواب نمى رفت . مى بایست یك دستش در زیر سر من و دست دیگرش ‍ روى سینه من باشد.

گهى یك دست او زیر سر من                                نوازش داد روح و پیكر من

گهى بر گردنم افكنده دستش                   به تسكین دل شعله ور من

تا دیروز مادرم از خانه برون رفت ، من هم از خانه بیرون آمدم . ماءموران خلیفه مرا گرفتند و به این جا آوردند. گریه ام براى این است كه بر خلاف گفته مادرم عمل كردم و او را ناراحت ساختم . او اكنون از وضع من خبر ندارد و نمى داند بر سر من چه آمده است ؟ از خدا براى خود و مادرم صبر طلب مى كنم .

تا این سخنان را از زبان این غلام شنیدم ، گفتم واى بر حال تو، به خاطر به چنگ آوردن دنیا، عذاب آخرت را براى خود خریدى . تصمیم گرفتم براى رضاى خدا كار نیكى به جاى آورم ، نزد فرزندم آمدم و قضیه را با او در میان گذاشتم و به او گفتم : اى پسرم ! تو را به جاى او در میان دیوار بگذارم ، به طورى كه آزارى به تو نرسد و شبانه بدون شك تو را بیرون خواهم آورد.

گفت : اى پدر! آنچه مى خواهى انجام بده ، من هم در این جهت صبر خواهم كرد.

بالاخره گیسوان آن غلام علوى را بریدم و صورتش را با سیاهى ته دیگ سیاه كردم و لباس كهنه بچه بنایان را به او پوشاندم و پسر خود را در میان دیوار گذاشتم و آن غلام علوى را در گوشه اى پنهان كردم . گفتم : در این مكان باش تا شب تو را به منزلت برسانم . ولى من از دو جهت ناراحت بودم : یكى اگر منصور مطلع شود با من چه خواهد كرد و دیگر اگر همسرم ، سراغ فرزندم را بگیرد چه جواب دهم ؟ غرض در یك حالت بى هوشى افتاده بودم .

ناگهان دیدنم كنیزم مرا صدا مى زند كه شما را در خانه مى خواهند. به كنیز گفتم : برو ببین كوبنده در كیست ؟

كنیزم رفت و در مراجعت گفت : كوبنده در مى گوید: من فاطمه ، دختر رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) هستم ، به مولاى خود بگو بیاید و پسرش را بگیرد و فرزند ما را به ما رد كند.

آمدم در خانه پسرم را بدون هیچ گونه صدمه و ناراحتى ، تحویل گرفتم و جوان علوى را به او واگذار كردم .

سرانجام توبه كردم و از شهر فرار نمودم و منصور وقتى از حالم باخبر شد، به تعقیب من پرداخت و تمام اموالم را تصاحب كرد.

21.توسل امام باقر به فاطمه

حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) هر گاه تب طاقتش را مى ربود، آب خنكى طلب مى كرد و وقتى كه آب به دستش مى رسید و جرعه اى از آن را مى نوشید، لحظه اى از نوشیدن باز مى ماند و سپس با صداى بلند به حدى كه بیرون خانه نیز شنیده مى شد از ته دل مادرش زهرا (سلام الله علیها) را صدا مى كرد و مى فرمود: ((فاطمه ! اى دختر رسول خدا)). و بدین گونه خود را از سور تب تشفى مى داد و بر خویش مرهمى مى نهاد و جان و روح خود را با یاد محبوب و توسل به آن حضرت آرام و عطر آگین مى نمود.

22.توسل امام جواد به فاطمه

امام جواد (علیه السلام) هر روز هنگام زوال به مسجد رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) رفته و پس از سلام و صلوة بر رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم ) به سراغ خانه مادرش زهرا (سلام الله علیها) كه در همان نزدیكى قبر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) است مى رفت و كفشها را در آورده و با نهایت ادب و خضوع داخل خانه شده و در آن جا نماز و دعا مى خواند و دقایقى طولانى به عبادت مشغول مى شد. و هرگز دیده نشد به زیارت رسول (صلى الله علیه و آله و سلم ) برود و سراغ مادرش را نگیرد.

و نیز از زیارت جامعه مى توان به علاقه و احترام فراوان آن حضرت به مادرش فاطمه زهرا (سلام الله علیها) پى برد(414).

23.توسل ابوطالب به فاطمه

قبل از تولد على (علیه السلام) در مكه زله شدیدى رخ داد، به طورى كه سنگهاى بزرگ از كوه بلقیس جدا شده و به پایین پرتاب مى شد. حضرت ابوطالب (علیه السلام) بر بلندى آمد و گفت : الهى و سیدى اسئلك بالمحمدیة المحمودة و بالعلویة العالیة و بالفاطمیة البیضاء الا تفضلت على اهل التهامة بالرحمة و الراءفة .

پس همان زمان زمین آرام گرفت و مردم آن كلمات را حفظ كرده و در شداید و بلاها مى خواندند، ولى جهت آن را نمى دانستند.

منبع: ۳۶۰ داستان از فضایل مصائب و كرامات فاطمه زهرا (س)

برچسب ها: حضرت زهرا کرامات معجزات

شاید این موارد نیز مورد علاقه شما باشد

جان مادر! چند روزی چهره پوشیدی ز من 

از چه می‌پیچی به خویش و ساکتی؟ حرفی بزن! 

دخترم! از دردِ مادر با پدر چیزی مگو! 

با علی از داستان میخ در چیزی مگو! 

جان مادر! روگرفتی دست بر پهلو چرا؟ 

فاش برگو نیست در فرمان تو بازو چرا؟ 

دخترم! جای غلاف تیغ را تو دیده ای 

آفرین بر تو که حتی از حسن پوشیده ای 

جان مادر! بیشتر از ما چرا گرید حسن؟ 

او چه دیده بین کوچه که ندیده چشم من؟ 

دخترم! از ماجرای کوچه تا هستم نپرس! 

زین سخن صرف‌نظر کن از برادر هم نپرس!

چشم مادر! پس به من از چادر خاکی بگو! 

ماجرای چادر خاکی و هتاکی بگو! 

دخترم! چشمم سیاهی رفته و خوردم زمین 

مجتبی دستم گرفت و خانه آوردم؛ همین! 

جان مادر! گوشواره از چه بر گوش تو نیست؟ 

اشک می‌ریزی و جز خون‌جگر نوش تو نیست؟ 

دخترم! یک گوشواره بود بر گوشم، شکست 

گریه ام بر غربت بابای مظلوم تو هست 

جان مادر! پس چرا در نزد بابا ساکتی 

مخفی از او روز می‌نالی و شب‌ها ساکتی 

دخترم! مخفی‌ست تا روز قیامت درد من 

هم ز تو هم از پدر هم از حسین هم از حسن

غلام رضا سازگار 

مادر نگو که حال تو بهتر نمی شود 

بی گریه بعد تو شب ما سر نمی شود 

دیشب دوباره آن زن همسایه طعنه زد: 

این اشک ها برای تو مادر نمی شود 

گفتم: طبیب، مادرمان خوب می شود؟ 

با سر اشاره کرد که دیگر نمی شود 

مادر ببین برای خودم خانمی شدم 

دیگر غریب، بعد تو حیدر نمی شود 

داغ تو بُرد تاب پدر را اگر نه صد 

لشگر حریف فاتح خیبر نمی شود 

بی مرغ عشق خانه مان سرد و ساکت است

کوچه بدون یاس، معطر نمی شود 

عباس  

حضرت زهرا

چرا مادر نماز خویش را بنشسته می خواند؟! 

ز فضّه راز آن پرسیدم و گویا نمی داند! 

نفَس از سینه اش آید به سختی، گشته معلومم 

که بیش از چند روزی پیش ما، مادر نمی ماند! 

به جان من، تو لب بگشا مرا پاسخ بده فضّه! 

که دیده مادری از دختر خود رو بپوشاند؟! 

الهی! مادرم بهر علی جان داد، لطفی کن 

که جای او، اجل جان مرا یکباره بستاند! 

به چشم نیمْ باز خود، نگاهم می کند گاهی 

کند از چهره تا اشک غمم را پاک و نتواند! 

دلم سوزد بر او، امّا نمی گریم کنار او 

مبادا گریه من، بیشتر او را بگریاند! 

کنار بسترش تا صبحدم او را دعا کردم 

که بنشیند، مرا هم در کنار خویش بنشاند 

بسی آزار از همسایگانش دید و، می بینم 

دعا درباره همسایگانش بر زبان راند! 

چه در برزخ، چه در م، چه در جنّت، چه در دوزخ 

به غیر از وصف او، میثم » نمی خواند 

سرگشته ی مسیر عبور برادری

تو از تمام فاطمیان، زینبی تری

آرام و باوقار و صمیمی و چاره ساز

الحق که نور دیده ی موسی بن جعفری

الحق که خون فاطمه جوشیده در رگت

الحق که ماده شیری از اولاد حیدری

بی تاب و بی قرار سوی طوس آمدی

گفتی امام را  ز غریبی در آوری

گفتی دلت هوایی کوی رضا شده ست

چون آهوی شکسته دلی، چون کبوتری

کردی نزول و قم به قدومت مدینه شد

معصومه ای و نایب زهرای اطهری

شمعی و در طواف تو پروانه های شهر

نور تو را گرفته همه خانه های شهر

مشهد اگرچه دل به قدوم تو بسته بود

قم بی قرار بر سر راهت نشسته بود

کوفه کجاست خاک خجالت به سر کند

زان دم که دست عمه ی سادات بسته بود

از راه دور آمده بود و غریب بود

از محنت فراق ، غریبانه خسته بود

با بالهای زخمی خود اوج میگرفت

جایی که آسمان و زمینش گسسته بود

القصه کوفه با دل زینب چه ها نکرد

پیشانی و نماز و دلش را شکسته بود

چشمش اگرچه بسته، ز بیداد خسته بود

دستش اگرچه خسته، به زنجیر بسته بود

معصومه ای و تاج سر خانه های شهر

آباد شد به یمن تو ویرانه های شهر

از ناقه سر برون کن و بین ازدحام را

این شور و شوق گفتن بانو سلام را

مأمون کجا و جاه ولیعهد فاطمه

داده خدا به مسندتان این مقام را

باران گل گرفته و فریاد میزند:

این شهر زیر هر قدمت احترام را

هم دختر امامی و هم عمه ی امام

هم خواهری ” چو زینب کبری ” امام را

با روضه هات بغض دل شهر پاره شد

داری بنا که زنده کنی یاد شام را

یاد حضور زینب و جشن یهودیان

یاد سر بریده و بزم حرام را

آباد بود اگرچه همه خانه های شهر

کارش کشید گوشه ی ویرانه های شهر

سید مصطفی فهری

  سرگشته ی مسیر عبور برادری

تو از تمام فاطمیان، زینبی تری

آرام و باوقار و صمیمی و چاره ساز

الحق که نور دیده ی موسی بن جعفری

الحق که خون فاطمه جوشیده در رگت

الحق که ماده شیری از اولاد حیدری

بی تاب و بی قرار سوی طوس آمدی

گفتی امام را  ز غریبی در آوری

گفتی دلت هوایی کوی رضا شده ست

چون آهوی شکسته دلی، چون کبوتری

کردی نزول و قم به قدومت مدینه شد

معصومه ای و نایب زهرای اطهری

شمعی و در طواف تو پروانه های شهر

نور تو را گرفته همه خانه های شهر

مشهد اگرچه دل به قدوم تو بسته بود

قم بی قرار بر سر راهت نشسته بود

کوفه کجاست خاک خجالت به سر کند

زان دم که دست عمه ی سادات بسته بود

از راه دور آمده بود و غریب بود

از محنت فراق ، غریبانه خسته بود

با بالهای زخمی خود اوج میگرفت

جایی که آسمان و زمینش گسسته بود

القصه کوفه با دل زینب چه ها نکرد

پیشانی و نماز و دلش را شکسته بود

چشمش اگرچه بسته، ز بیداد خسته بود

دستش اگرچه خسته، به زنجیر بسته بود

معصومه ای و تاج سر خانه های شهر

آباد شد به یمن تو ویرانه های شهر

از ناقه سر برون کن و بین ازدحام را

این شور و شوق گفتن بانو سلام را

مأمون کجا و جاه ولیعهد فاطمه

داده خدا به مسندتان این مقام را

باران گل گرفته و فریاد میزند:

این شهر زیر هر قدمت احترام را

هم دختر امامی و هم عمه ی امام

هم خواهری " چو زینب کبری " امام را

با روضه هات بغض دل شهر پاره شد

داری بنا که زنده کنی یاد شام را

یاد حضور زینب و جشن یهودیان

یاد سر بریده و بزم حرام را

آباد بود اگرچه همه خانه های شهر

کارش کشید گوشه ی ویرانه های شهر

 

شاعر : سید مصطفی فهری

السّلام ای اسوه ی بانوی ایرانی سلام

ای شکوه ناب اِجلال مسلمانی سلام

در بیان وصفتان لوح و قلم شرمنده شد

بـرتـرین گلواژه ی آیات رحمانی سلام

کوچه باغ خلوت ذهن من از لطف شما

می شود با یک غزل غرق گُل افشانی سلام

چشمه ی فیض شما در کشور دل جاری است

زمـزمـی،یـا کـوثـر آیات قرآنی ؟سلام

ای شکوه وصفتان در لوح محفوظ خدا

زینت ارض و سما ، بانوی عرفانی سلام

تو کدامین آیه ی عشقی که من معنا کنم؟

عقل در دریای وصفت غرق حیرانی سلام

الگوی عفت تویی ای خواهر شمس الشموس

دختر موسی ابن جعفر نور یزدانی سلام

آمـدی ای عـالِـم اسـرار قـرآن فـاطـمـه

مــرحـبـا ای پـرتـو انوار سلام

من چه گویم در ثنایت تا ثناخوانت خداست؟

هر چه گفتم هر چه گویم برتر از آنی سلام

اصغر چرمی

با غصه های آل عبا گریه می کنی

در اوج روضه های عزا گریه می کنی

ما با گناه اشکِ تو را در می آوریم

از سوز بی وفایی ما گریه می کنی

ای صاحب عزا، تو به این روضه های ما

می آیی و بدون صدا گریه می کنی

گاهی نجف، مدینه، گهی کربلا و گاه»

در مشهد امام رضا گریه می کنی

بر کشته ی فتاده به هامونِ کربلا

بر داغ سید الشهدا گریه می کنی

این روزها به حال دل زینب اسیر

در ماجرای شام بلا گریه می کنی

بر رأس های رفته به بالای نیزه ها

با خیزران و طشت طلا گریه می کنی

حالا دوباره چشم تو را خون گرفته است

با غصه های آل عبا گریه می کنی

وحید محمدی

از لاله زار توحید آتش زبانه می زد 

گل گشته بود پرپر، بلبل ترانه می زد 

در گلشن ولایت، یک نوشکفته گل بود 

گر می گذاشت گلچین، آن گل جوانه می زد

من ایستاده بودم دیدم که مادرم را 

دشمن گهی به کوچه، گاهی به خانه می زد 

گاهی به پشت و پهلو گاهی به دست و بازو

گاهی به چشم و صورت گاهی به شانه می زد 

گردیده بود قنفذ هم دست با مغیره 

او با غلاف شمشیر این تازیانه می زد 

وقتی که باغ می سوخت، صیاد بی مروت 

مرغ شکسته پر را در آشیانه می زد 

با چشم خویش دیدم جان دادن پدر را 

از ناله ای که مادر در آستانه می زد 

این روزها که می دید موی مرا پریشان 

با اشک دیده می شست با دست، شانه می زد 

هنگام شرح این غم، از قلب زار (میثم) 

مانند خانه ی ما آتش زبانه می زد 

غلامرضا سازگار 

نخل 2 ص 209 

آیات بسیاری درباره امام زمان (عج) در قرآن وجود دارد. و بعضی تا ۲۵۰ آیه از آیات قرآن را مرتبط به امام زمان (عج) دانسته اند.[۱]

ما در این جا تنها به چند آیه به نقل از کتاب مهدی موعود، نوشته علامه مجلسی اشاره می کنیم.[۲]

سوره هود آیه ۸

وَ لَئِنْ أَخَّرْنا عَنْهُمُ الْعَذابَ إِلى‏ أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ لَیَقُولُنَّ ما یَحْبِسُهُ أَلا یَوْمَ یَأْتِیهِمْ لَیْسَ مَصْرُوفاً عَنْهُمْ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ یَسْتَهْزِؤُنَ؛ اگر عذاب را تا مدت معینى (ظهور امام زمان) بتأخیر بیاندازیم خواهند گفت چه چیز آن را باز داشت (و مانع ظهور امام زمان چیست؟) بدانید روزى كه عذاب مى‏آید از آنها برداشته نمیشود، بلكه بر آنان فرود آمده و آنچه را استهزاء بآن میكردند خواهند دید.

از امیر المؤمنین روایت شده كه در تأویل این آیه شریفه فرمود: أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ اصحاب قائم آل محمد است كه سیصد و سیزده نفر می‌باشند.

امام صادق (ع) فرموده اند: این عذاب قیام امام زمان و امت معدوده یاران او میباشند. كه برابر با سپاه اسلام در جنگ بدر هستند (یعنى ۳۱۳ تن میباشند).

سوره ابراهیم آیه ۵

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى‏ بِآیاتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَكِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ إِنَّ فی‏ ذلِكَ لَآیاتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ موسى را همراه آیات خود فرستادیم تا قوم خود را از ورطه ظلمانى كفر درآورده بوادى نورانى ایمان رهبرى كند، و آنها را بروزهاى خداوندى متذكر گرداند كه در آن آیاتى است براى هر صبركننده شكرگزارى.

در خصال صدوق از امام باقر روایت نموده كه فرمود ایام اللَّه» سه روز است: روز قیام قائم آل محمد، روز رجعت و روز قیامت.

سوره انبیاء آیه ۱۰۵

وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِی اَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ؛ در زبور (حضرت داود پیغمبر) بعد از كتب آسمانى سابق نوشتیم كه: زمین را بندگان صالح ما بارث میبرند.

و اینان قائم آل محمد و یاران او میباشند.

سوره حج آیه ۳۹

أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ؛ بآنان كه ستم دیده‏اند اگر پیكار كنند، اجازه جنگ داده شده و خداوند قدرت بر یارى آنها دارد.

ابن ابى عمیر از عبد اللَّه بن مسكان از امام جعفر صادق علیه السّلام روایت كرده كه فرمود: او قائم آل محمد است كه براى خون- خواهى حسین علیه السّلام قیام میكند.

سوره صف آیه ۸

یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ؛ مى‌‏خواهند نور خدا را به دهانهایشان خاموش كنند ولى خدا كامل‏ كننده نور خویش است، اگر چه كافران را ناخوش آید.

از حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام معنى آیه یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ را پرسید، حضرت فرمود: مقصود دوستى امیر المؤمنین علیه السّلام است وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ یعنى خداوند امامت را بآخر میرساند بدلیل آیه شریفه: الذین فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا كه مقصود از نور همان امام است. محمد بن فضیل میگوید: عرض كردم: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ وَ دِینِ الْحَقِّ» یعنى چه؟ فرمود: یعنى خداوند به پیغمبرش دستور داد كه وم دوستى جانشین خود امیر المؤمنین» را به مردم اعلام كند، و دوستى وصى پیغمبر دین حق» است.

عرض كردم لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ» چیست؟ فرمود: یعنى خداوند بهنگام ظهور قائم ما دین حق را بر همه ادیان باطله پیروز می‌گرداند. چنان كه خود فرموده: وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ» یعنى خداوند نور خود را با ولایت قائم آل محمد تمام میكند وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ» یعنى هر چند دشمنان على این را نخواهند. عرض كردم: اینكه میفرمائى تنزیل و ظاهر معنى قرآن است! فرمود: آرى آنچه كه گفتم تنزیل و ظاهر معنى قرآن است.

سوره ملک آیه ۳۰

قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیكُمْ بِماءٍ؛ مَعِینٍ اى پیغمبر! بمردم بگو: بمن بگوئید: اگر آبى كه در دسترس دارید در زمین فرو رود كیست كه آب روان براى شما بیاورد؟.

از حضرت امام رضا علیه السّلام روایت است كه فرمود: مائكم» یعنى (ابوابكم) كه ائمه هستند و ائمه ابواب (ودرهاى رحمت الهى) میباشند فَمَنْ یَأْتِیكُمْ بِماءٍ مَعِینٍ» یعنى كیست كه علم امام را براى شما بیاورد؟ (و آن درها را بروى شما بگشاید)؟

سوره صف آیه ۹ و سوره توبه آیه ۳۳

هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ؛ خدا فرستاده خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا بر همه دینها غالب شود. هر چند مشركین نخواهند.

راوی می گوید: از امام هشتم از آیه هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ . سؤال كردم. فرمود هنوز موقع تأویل این آیه نرسیده است گفتم: قربانت گردم! كى موقع آن فرا میرسد؟ فرمود؟ ان شاء اللَّه هنگامى كه قائم قیام كند و چون قیام كند هر جا كافر و مشركى باشد، ظهور او را ناخوش دارد تا جایى كه اگر كافرى در دل سنگى پنهان شود سنگ صدا میزند اى مؤمن! كافرى یا مشركى در من پنهان شده او را بكش. خداوند او را بیرون مى‏آورد و یاران قائم او را بقتل می‌رسانند.

و هم در آن كتاب از ابن عباس روایت نموده كه وى در باره آیه لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ گفت: این در زمانى است كه تمام یهودیان و نصارى و پیروان هر كیشى بدین حنیف اسلام بگروند و گرگ و میش و گاو و شیر و انسان و مار از جان خود ایمن باشند، موقعى كه دیگر موش انبانى را پاره نمیكند وقتى كه حكم جزیه گرفتن از اهل كتاب ساقط مى‏شود و هر جا صلیبى است شكسته میگردد و خوگها معدوم مى‌‏شود و این بهنگام قیام قائم آل محمد خواهد بود.

سوره نور آیه ۵۵

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِكُونَ بِی شَیْئاً؛ خداوند بكسانى- كه از شما ایمان آورده و عمل صالح پیشه ساخته‏اند وعده داده كه آنها را در زمین نماینده خود گرداند چنان كه همانند آنها را سابقا خلیفه كرد. و ثابت میدارد دین‏ آنها را كه براى آنان برگزید، ترس آنها را تبدیل بأمن كنیم و اینان هیچ گاه بمن شرك نیاورند.

در غیبت شیخ روایت میكند كه این آیه نیز در باره مهدى موعود و یاران او نازل شده.

سوره قصص آیه ۵

وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ؛ و ما بر آن هستیم كه بر مستضعفان روى زمین نعمت دهیم و آنان را پیشوایان سازیم و وارثان گردانیم.

در غیبت شیخ از امیر المؤمنین علیه السّلام روایت میكند كه در تفسیر این آیه فرمود: اینان كه در زمین ضعیف گشته‏اند آل پیغمبرند كه خداوند مهدى آنها را برانگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند.

[۱]. جلد پنجم از كتاب معجم احادیث امام مهدی.

[۲]. مهدی موعود، علامه مجلسی، باب پنجم کتاب.

مهدی سرت سلامت این چندمین غم است

این چندمین مصیبت این قرن مبهم است

 

دنیا به انتهای خط خود رسیده آه

گر آسمان بگرید از این ماجرا کم است

 

روی غرور غیرت ما خنج می‌کشند

حرمت شکستن اوج هیاهوی آدم است

 

ما زنده‌ایم و باز معاویه، عمر و عاص.

بر نیزه نقش تاشده‌ی فخر عالم است

 

ما زنده‌ایم و خانه‌ی زهرا دوباره سوخت

ما زنده‌ایم و شانه تو کوه ماتم است

 

کی می‌رسی به داد زمین اتفاق سبز

ای انتقام سرخ که بغضت محرم است

 

ای روح مهربان عدالت ظهور کن

پشت جهان از آتش نمرودها خم است

 

دست از شکوه دامنت ای گل نمی‌کشیم

آقا سرت سلامت این رشته محکم است

نگاه رحمتت بر ماست؛ می‌دانم که می‌آیی

ز اشک دوستان پیداست؛ می‌دانم که می‌آیی

گذشته چارده قرن و هنوز ای یوسف زهرا

تو تنها و علی تنهاست می‌دانم که می‌آیی

به گوش شیعه از پشتِ در آتش‌زده گویی

صدای نالۀ زهراست می‌دانم که می‌آیی

به یاد کربلا، کرب و بلا شد عالم امکان

 

زمان، هر روز عاشوراست، می‌دانم که می‌آیی

هنوز آیات قرآن از لب جدّت به نوک نی

به گوش زینب کبراست، می‌دانم که می‌آیی

به یاد آب‌آب تشنگان، چشم محبانت

 

ز اشک و خون دل دریاست، می‌دانم که می‌آیی

هنوز آن زخم پیکانی که بر چشم عمویت خورد

به چشم خون‌فشان ماست می‌دانم که می‌آیی

 

 تماشای خیالیِّ سر اصغر به نوک نی

 

شرار آتش دل‌هاست می‌دانم که می‌آیی

به خون پاک مظلومانِ عالم می‌خورم سوگند

که مهدی مصلح دنیاست می‌دانم که می‌آیی

آقا بیا که بی تو پریشان شدن بس است

از دوری تو پاره گریبان شدن بس است

 

کنعان دل، بدون تو شادی پذیر نیست

یوسف!ظهور کن که پریشان شدن بس است

 

یعقوب دیده ام چه قَدَر منتظر شود؟

یعنی مقیم کلبه ی احزان شدن بس است

 

گریه  فراق گریه فراق  این چه رسمی است؟

دیگر بس است این همه گریان شدن بس است

 

موی سپید و بخت سیاه مرا ببین

دیگر بیا که بی سر و سامان شدن بس است

 

تا کی گناه پشت گناه ایّها العزیز؟

تا کی اسیر لذّت عصیان شدن . بس است

 

خسته شدم از این همه بازی روزگار

مغلوب نفس خاطی و شیطان شدن بس است

 

سر گرم زندگی شدنم را نگاه کن

بر سفره های غیر تو مهمان شدن بس است

 

یک لحظه هم اجازه ندادی ببینمت

گفتی برو که دست به دامان شدن بس است

 

باشد قبول می روم امّا دعای تو .

. در حقّ من برای مسلمان شدن بس است

 

دست مرا بگیر که عبدی فراری ام

دست مرا بگیر، گریزان شدن بس است

 

اِحیا نما در این شب اَحیا دل مرا

دل مردگی و این همه ویران شدن بس است

 

آقا بیا به حقّ شکاف سر علی

از داغ هجرت آتش سوزان شدن بس است

السَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللَّهِ

است دلم کرب و بلا میخواهد

در حرم حال مناجات و بکا میخواهد

ست دلم شوق پریدن دارد

بوسه بر پهنه ی ایوان طلا میخواهد

حال و احوال دلم خوب نمیباشد چون

خفقان دارد و از عشق هوا میخواهد

آه ای کرببلا سخت تر از هجران چیست؟

دل من آمده در صحن تو جا میخواهد

است , بیا حال مرا بهتر کن

فکر دلواپسیِ قلب منه مضطر کن

این اگر مقصد تو کرببلاست

نزد ارباب دعایی به منه نوکر کن

گذر عمر منه بی سرو پا بر تو نخورد

عزم دیدار مرا در نفس آخر کن

عمر من رفت و تو را درک نکردم آقا

فهم من درخورِ درک تو نشد باور کن

چِقَدَر نام تو بردم به زبانم , یک بار

تو صدایم بزن و خوش دلم ای دلبر کن

سهم من از تو فراق تو شده غم دارم

منّتی بر سر من نِه ,تو غمم کمتر کن

عاشق کرببلا ,عاشق دیدار توأم

هر دو را قسمت من حق شه بی سر کن

کربلا با تو صفا دارد و بی تو سخت است

سختی راه , بر این خسته تو راحت تر کن

روضه ی جدّ غریبت باز است

باز روضه تو نخوان , فکر دل مادر کن

مادری کز تَه گودال صدا زد ,ای شمر

خنجرت را نکش و شرم زِ پیغمبر کن…

…خنجرت را بکشی , حنجر من می سوزد

فکر بد حالی من , نزد گل پرپر کن

من نه , اصلاً تو بیا فکر حرم باش آخر

فکر زینب کن و فکر دل این خواهر کن

پیش زینب , به حسینم نزن انقدر لگد

بدنش ریخت بِهم , رحم بر این پیکر کن

فکر نیزه نکن و از سر او دست بکش

لااقل قبل بریدن گلویش را تَر کن

عصرغارت شده , رحمی تو به ناموس علی

رحم بر خیمه و بر کودک و بر معجر کن

عاقبت می رسد آن منتقم خون حسین

صبر کن , فکر خودت شمر,در آن م کن

شاعر:مجتبی دسترنج (ملتمس)

تنهاترین غریب کجایی ظهور کن

ای بهترین حبیب کجایی ظهور کن

 

آقا بیا دوباره حوالی قتلگاه

پیچیده بوی سیب کجایی ظهور کن

 

بر سینه ی حسین نشسته هنوز هم

این شمر نانجیب کجایی ظهور کن

 

داری شبیه فاطمه ها گریه می کنی

بر گونه تریب . کجایی ظهور کن

 

بر روی دست باد سوار است روی نی

زلفی که شد خضیب کجایی ظهور کن

 

با جامه های پاره به بازار می رود

این عترت غریب کجایی ظهور کن

 

این خاک، کربلاست و هر روز جاری است

این قصّه ی عجیب کجایی ظهور کن .

وحید محمدی

با غصه های آل عبا گریه می کنی

در اوج روضه های عزا گریه می کنی

ما با گناه اشکِ تو را در می آوریم

از سوز بی وفایی ما گریه می کنی

ای صاحب عزا، تو به این روضه های ما

می آیی و بدون صدا گریه می کنی

گاهی نجف، مدینه، گهی کربلا و گاه»

در مشهد امام رضا گریه می کنی

بر کشته ی فتاده به هامونِ کربلا

بر داغ سید الشهدا گریه می کنی

این روزها به حال دل زینب اسیر

در ماجرای شام بلا گریه می کنی

بر رأس های رفته به بالای نیزه ها

با خیزران و طشت طلا گریه می کنی

حالا دوباره چشم تو را خون گرفته است

با غصه های آل عبا گریه می کنی

وحید محمدی

همه جا بروم به بهانه تو 

که مگر برسم در خانه تو 

همه جا دنبال تو می گردم 

که تویی درمان همه دردم 

یا ابا صالح مددی مولا 

نشوم به جز از تو گدای کسی 

بی ولای تو من نکشم نفسی 

که تو لیلای من مجنونی 

همه هست من دلخونی 

یا ابا صالح مددی مولا 

اگرم نبود دل لایق تو 

نظری که دلم شده عاشق تو 

به خدا هستی همه هستم 

به تو دل بستم به تو دل بستم 

یا ابا صالح مددی مولا 

دل خود زده ام گره بر در تو 

چه شود که رسم بر محضر تو 

من نا قابل به تو دل بستم 

نکشی دامان خود از دستم 

یا ابا صالح مددی مولا 

همه درد و غمم، تو دوای منی 

تو صفای صفا، تو منای منی 

تو گل زیبای منی مهدی (عج) 

تو مه شبهای منی مهدی (عج) 

یا ابا صالح مددی مولا 

ای آفتاب زهرا عَجّل علی ظهورک 

تنهای شهر و صحرا، عجّل علی ظهورک 

گم گشته وجودی، هم غیب و هم شهودی 

در دیده و دل ما، عجّل علی ظهورک 

بی تو غریب، قرآن، بی تو اسیر، عترت 

بی تو علی است، تنها، عجّل علی ظهورک 

نه طاقتی نه صبری، تا چند پشت ابری؟ 

ای مهر عالم آرا عجّل علی ظهورک 

دنیا در انتظار است، خون قلب روزگار است 

پا در رکاب بنما، عجّل علی ظهورک 

حیدر کند دعایت، زهرا زند صدایت 

الغوث یابن زهرا! عجّل علی ظهورک 

زخمِ به خون نشسته، پیشانیِ شکسته 

دارند با تو نجوا، عجّل علی ظهورک 

خون دو دیده گوید، دست بریده گوید 

بر انتقام بازآ، عجّل علی ظهورک 

هم عمّه ها پریشان، هم جدّ توست عطشان

هم چشم ماست دریا، عجّل علی ظهورک 

بر "میثمت" نگاهی، از لطف گاه گاهی 

ای چشم حق تعالی! عجّل علی ظهورک 

غلام رضا سازگار 

الا که صاحب عزای تمام غم هایی 

دوباره فاطمیه آمده؛ نمی آیی؟ 

به ما نگاه کن ای ساحل نجات بشر 

تو را طلب کند این دیده های دریایی 

کجا سیاه، به تن کرده ای غریبانه 

کجا به سینه خود می زنی به تنهایی 

کجا شبیه علی سر به چاه غم بردی 

کجا شبیه علی روضه خوان زهرایی 

برای گریه به غم های مادرت آقا 

نه اینکه فکر کنم، مطمئنم اینجایی 

شنیده ایم که گفتید روضه خوان باشیم 

به روی چشم؛ هرآنچه شما بفرمایی 

شنیده ایم زمین خورده است مادرتان 

در آن دمی که به در خورد ضربه پایی 

محمد بیابانی 

آخرین امام شیعیان در پانزدهم ماه شعبان 255 ق، علی رغم مراقبت های ویژه مأموران حکومت عباسی، در خانه امام عسکری علیه السلام چشم به جهان گشودند. تولد مخفیانه آن حضرت بی شباهت به تولد حضرت موسی علیه السلام و حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام نیست.

 

خلاصهْ زندگی نامه امام زمان، حضرت مهدی (ع)

نام: محمد بن الحسن

كنیه: ابوالقاسم

امام زمان حضرت مهدی (عج) هم نام و هم كنیه حضرت پیامبر اكرم(ص) است. در روایات آمده است كه شایسته نیست آن حضرت را با نام و كنیه، اسم ببرند تا آن گاه كه خداوند به ظهورش زمین را مزیّن و دولتش را ظاهر گرداند.

القاب امام زمان حضرت مهدی (عج):

مهدى، خاتم، منتظر، حجت، صاحب الامر، صاحب امان، قائم و خلف صالح.

شیعیان در دوران غیبت صغرى ایشان را ناحیه مقدسه» لقب داده بودند. در برخى منابع بیش از 0 لقب براى امام زمان(ع) بیان شده است.

ولادت امام زمان حضرت مهدی (عج):

وی یگانه فرزند امام عسکری علیه السلام یازدهمین امام شیعیان است. امام زمان حضرت مهدی (عج) در سحرگاه نیمه شعبان 255 ق در سامرّا چشم به جهان گشود و پس از پنج سال زندگی تحت سرپرستی پدر، و مادر بزرگوارشان نرجس خاتون، در سال 260 ق به دنبال شهادت حضرت عسکری علیه السلام ـ همچون حضرت عیسی علیه السلام و حضرت یحیی علیه السلام که در سنین کودکی عهده دار نبوّت شده بودند ـ در پنج سالگی منصب امامت شیعیان را عهده دار شدند. آن بزرگوار پس از سپری شدن دوران غیبت با تشکیل حکومت عدل جهانی احکام الهی را در سرتاسر زمین حاکمیت خواهد بخشید.

آخرین امام شیعیان در پانزدهم ماه شعبان 255 ق، علی رغم مراقبت های ویژه مأموران حکومت عباسی، در خانه امام عسکری علیه السلام چشم به جهان گشودند. تولد مخفیانه آن حضرت بی شباهت به تولد حضرت موسی علیه السلام و حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام نیست. همان گونه که این دو پیامبر بزرگ الهی تحت شدیدترین تدابیر امنیتی فرعونیان و نمرودیان به اراده خداوند و به سلامت در کنار کاخ فرعون و نمرود متولّد شدند، حضرت مهدی(عج) نیز در حالی که جاسوسان و مأموران خلیفه عباسی تمام وقایع خانه امام یازدهم علیه السلام را زیر نظر داشتند، در کمال امنیت و بدون آن که دشمنان بویی ببرند، در سحرگاه روز جمعه نیمه شعبان قدم به جهان هستی گذاشتند.

سیمای امام زمان حضرت مهدی (عج)

پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار علیهم السلام هر کدام در سخنان خود به اوصاف امام مهدی(عج) اشاره کرده اند. حضرت امام رضا علیه السلام در توصیف ویژگی های چهره و سجایای اخلاقی و ویژگی های برجسته آن حضرت می فرمایند: قائم آل محمد(عج) هاله هایی از نور چهره زیبای او را احاطه کرده است رفتار معتدل و چهره شادابی دارد. از نظر ویژگی های جسمی شبیه ترین فرد به رسول خدا(ص) است. نشانه خاصّ او آن است که گرچه عمر بسیار طولانی دارد، ولی از سیمای جوانی برخوردار است؛ تا آن جا که هر بیننده ای او را چهل ساله یا کمتر تصور می کند. از دیگر نشانه های او آن است که تا زمان مرگ با وجود گذشت زمان بسیار طولانی هرگز نشان پیری در چهره او دیده نخواهد شد».

 

حجت خدا

روزی عثمان بن سعید بن عمری به همراه حدود چهل نفر از بزرگان شیعه به حضور امام عسکری علیه السلام رسیدند تا درباره جانشین آن حضرت سؤال کنند و در آینده از ایجاد اختلاف در مسئله امامت جلوگیری کنند. راوی می گوید: وقتی عثمان بن سعید به حضرت عسکری علیه السلام گفت: آمده ایم تا درباره مطلب مهمی که شما به آن آگاه ترید از شما سؤال کنیم، حضرت عسکری علیه السلام فرمودند: بنشین عثمان. پس از ساعتی امام علیه السلام فرمودند: آیا می خواهید بگویم به چه منظوری آمده اید؟ همه گفتند: ای فرزند رسول خدا، بفرمایید. آنگاه حضرت فرمودند: آمده اید تا درباره حجت خدا و امام پس از من بپرسید. همه گفتند: آری. در این لحظه ناگهان پسری که چهره درخشانی چون ماه داشت و از هر حیث به امام عسکری علیه السلام شبیه بود وارد شد. حضرت فرمودند: بعد از من پیشوای شما و جانشینم این فرزند من است. مواظب باشید پس از من در دین دچار آشفتگی نشوید.

دوران زندگی امام زمان حضرت مهدی (عج)

دوران زندگی امام زمان حضرت مهدی (عج) به چهار دوره تقسیم می شود:

1) از تولد تا غیبت

امام زمان حضرت مهدی (عج):

امام زمان حضرت مهدی (عج) پس از تولد حدود پنج سال تحت سرپرستی پدر بزرگوارشان امام عسکری علیه السلام به صورت نیمه مخفی زندگی کردند. یکی از کارهای بسیار مهمی که حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در این دوره انجام دادند این بود که امام زمان حضرت مهدی (عج) را به بزرگان شیعه معرفی کردند تا در آینده در مسئله امامت دچار اختلاف نشوند.

2) غیبت صغری امام زمان حضرت مهدی (عج):

پس از شهادت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام در سال 260 ق دوره غیبت صغری آغاز شد و تا سال 329 ق ادامه پیدا کرد. در این دوره امام زمان حضرت مهدی (عج) از طریق چهار نائب به ادامه امور مردم می پرداختند.

3) دوره غیبت کبری امام زمان حضرت مهدی (عج):

این دوران از سال 329 ق شروع شد و تا زمانی که خداوند مصلحت بدانند ادامه خواهد داشت در این دوره پاسخ به پرسش ها و احکام مردم بر عهده نایبان عام آن حضرت است و حضرت نایب خاصی برای این دوره معرفی نکرده اند.

4) دوره حکومت امام زمان حضرت مهدی (عج):

پس از ظهور، امام زمان حضرت مهدی (عج) بر اساس احکام اسلام حکومت واحد جهانی تشکیل خواهند داد که در سایه آن سرتاسر عالم پر از عدل و داد خواهد شد.

 

صورت و سیرت امام زمان حضرت مهدی (عج)

چهره و شمایل حضرت مهدی ( ع ) را راویان حدیث شیعی و سنی چنین نوشته اند چهره اش گندمگون ، ابروانی هلالی و كشیده ، چشمانش سیاه و درشت و جذاب ، شانه اش پهن ، دندانهایش براق و گشاد ، بینی اش كشیده و زیبا، پیشانی اش بلند و تابنده . استخوان بندی اش استوار و صخره سان ، دستان و انگشتهایش درشت .گونه هایش كم گوشت و اندكی متمایل به زردی  - كه از بیداری شب عارض شده -بر گونه راستش خالی مشكین . عضلاتش پیچیده و محكم ، موی سرش بر لاله گوش ریخته ، اندامش متناسب و زیبا ، هیاتش خوش منظر و رباینده ، رخساره اش در هاله ای از شرم بزرگوارانه و شكوهمند غرق . قیافه اش از حشمت و شكوه رهبری سرشار .نگاهش دگرگون كننده ، خروشش دریاسان ، و فریادش همه گیر " .حضرت مهدی صاحب علم و حكمت بسیار است و دارنده ذخایر پیامبران است . وی   نهمین امام است از نسل امام حسین ( ع ) اكنون از نظرها غایب است . ولی مطلق و خاتم اولیاء و وصی اوصیاء و قائد جهانی و انقلابی  اكبر است . چون ظاهر شود ، به كعبه تكیه كند ، و پرچم پیامبر ( ص ) را در دست گیرد و دین خدا را زنده و احكام خدا را در سراسر گیتی جاری كند . و جهان را پر از عدل و داد و مهربانی كند .حضرت مهدی ( ع ) در برابر خداوند و جلال خداوند فروتن است . خدا و عظمت خدا در وجود او متجلی است و همه هستی او را فراگرفته است . مهدی ( ع ) عادل است و خجسته و پاكیزه . ذره ای از حق را فرو نگذارد . خداوند دین اسلام را به دست او عزیز گرداند . در حكومت او ، به احدی ناراحتی نرسد مگر آنجا كه حد خدایی جاری گردد .مهدی ( ع ) حق هر حقداری را بگیرد و به او بدهد . حتی  اگر حق كسی زیر دندان دیگری   باشد ، از زیر دندان انسان بسیار م و غاصب بیرون كشد و به صاحب حق باز گرداند . به هنگام حكومت مهدی ( ع ) حكومت جباران و مستكبران ، و نفوذ ی   منافقان و خائنان ، نابود گردد . شهر مكه - قبله مسلمین - مركز حكومت انقلابی مهدی   شود . نخستین افراد قیام او ، در آن شهر گرد آیند و در آنجا به او بپیوندند .برخی به او بگروند ، با دیگران جنگ كند ، و هیچ صاحب قدرتی و صاحب مرامی   ، باقی   نماند و دیگر هیچ تی و حكومتی ، جز حكومت حقه و ت عادله قرآنی   ، در جهان جریان نیابد . آری ، چون مهدی ( ع ) قیام كند زمینی  نماند ، مگر آنكه در آنجا گلبانگ محمدی : اشهد ان لا اله الا الله ، و اشهد ان محمدا رسول الله ، بلند گردد .در زمان حكومت مهدی ( ع ) به همه مردم ، حكمت و علم بیاموزند ، تا آنجا كه ن در خانه ها با كتاب خدا و سنت پیامبر ( ص ) قضاوت كنند . در آن روزگار ، قدرت عقلی توده ها تمركز یابد . مهدی ( ع ) با تایید الهی   ، خردهای مردمان را به كمال رساند و فرزانگی  در همگان پدید آورد . .مهدی ( ع ) فریاد رسی است كه خداوند او را بفرستد تا به فریاد مردم عالم برسد .در روزگار او همگان به رفاه و آسایش و وفور نعمتی  بیمانند دست یابند . حتی   چهارپایان فراوان گردند و با دیگر جانوران ، خوش و آسوده باشند . زمین گیاهان بسیار رویاند آب نهرها فراوان شود ، گنجها و دفینه های  زمین و دیگر معادن استخراج گردد . در زمان مهدی ( ع ) آتش فتنه ها و آشوبها بیفسرد ، رسم ستم و شبیخون و غارتگری برافتد و جنگها از میان برود .در جهان جای ویرانی نماند ، مگر آنكه مهدی ( ع ) آنجا را آباد سازد .در قضاوتها و احكام مهدی ( ع ) و در حكومت وی ، سر سوزنی  ظلم و بیداد بر كسی نرود و رنجی بر دلی ننشیند .مهدی ، عدالت را ، همچنان كه سرما و گرما وارد خانه ها شود ، وارد خانه های مردمان كند و دادگری او همه جا را بگیرد .

اصحاب و یاران

امام زمان حضرت مهدی (عج):

1. عثمان بن سعید عمروى (متوفاى سال 265 ق.).

2. محمد بن عثمان عمروى (متوفاى سال 304ق.).

3. حسین بن روح نوبختى (متوفاى سال 326ق.).

4. على بن محمد سمرى (متوفاى سال 329ق.).

این چهار تن نماینده بلافصل امام زمان حضرت مهدی (عج) بودند كه در ایام غیبت صغرى، پس از شهادت امام حسن عسكرى(ع)، از سال 260 تا 329، به مدت 70 سال به ترتیب، واسطه میان امام زمان حضرت مهدی (عج) وشیعیان ایشان بودند. این چهار نفر به نوّاب اربعه» مشهورند. ولى در هنگام خروج آن حضرت، 313 نفر از یارانش به او پیوسته و نخستین هسته لشكریان امام زمان حضرت مهدی (عج) را تشكیل مى‏دهند. علاوه بر آنان، هزاران نفر در ایام غیبت آن حضرت به این مقام ارجمند نایل شده‏اند كه بر دیگران پنهان مانده است و پنهان خواهد ماند. همچنین افراد بسیارى در ایام غیبت به محضرش شرفیاب گشته و از عنایاتش بهره‏مند شده‏اند كه در این جا به نام برخى از آنان اشاره مى ‏گردد:

1. اسماعیل بن حسن هرقلى.

2. سید محمد بن عباس جبل عاملى.

3. سید عطوه علوى حسنى.

4. امیراسحاق استرآبادى.

5. ابوالحسین بن ابى بغل.

6. شریف عمر بن حمزه.

7. ابوراجح حمامى.

8. شیخ حر عاملى.

9. مقدس اردبیلى.

10. محمد تقى مجلسى.

11. میرزا محمد استرآبادى.

12. علامه بحر العلوم.

13. شیخ حسین آل رحیم.

14. ابوالقاسم بن ابى جلیس.

15. ابو عبداللَّه كندى.

16. ابو عبداللَّه جنیدى.

17. محمد بن محمد كلینى.

. محمد بن ابراهیم بن مهزیار.

19. محمد بن اسحاق قمى.

20. محمد بن شاذان نیشابورى.

زمامداران معاصر امام زمان حضرت مهدی (عج) :

امام زمان حضرت مهدی (عج) از زمان تولد (سال 255 هجرى) تا زمان ظهور و تشكیل حكومت جهانى، با تمام حاكمان و زمامداران كشورهاى اسلامى و غیر اسلامى، معاصر بوده و خواهد بود؛ اما خلفاى عباسى كه در ایام غیبت صغراى آن حضرت بر مسلمانان حكومت راندند، عبارتند از:

1. مهتدى عباسى (255 - 256ق.).

2. معتمد عباسى (256 - 279ق.).

3. معتضد عباسى (279 - 289ق.).

4. مكتفى عباسى (289 - 295ق.).

5. مقتدر عباسى (295 - 320ق.).

6. قاهر عباسى (320 - 322ق.).

7. راضى عباسى (322 - 329ق.).

8. متقى عباسى (329 - 333ق.).

هنگامى كه امام زمان حضرت مهدی (عج) ظهور كند و قیام آزادى بخش وى فراگیر شود، برخى از سلاطین و حاكمان كشورها در برابر او تواضع نموده و سر تسلیم فرود مى‏آورند و برخى دیگر با آن حضرت، به مقابله و منازعه بر مى‏خیزند و پس از درگیرى، متحمل شكست و اضمحلال خواهند شد و حكومت آن حضرت، از شرق تا غرب كره زمین را فرا خواهد گرفت. در این باره، روایات فراوانى از معصومین(ع)نقل شده است كه براى نمونه، حدیثى را از امام محمد باقر(ع) بیان مى‏كنیم:

عَن أبی جعفر(ع) قال: القائِمُ مِنّا مَنصُورٌ بالرُّعبِ، مُؤیّدٌ بالنَّصر، تُطوى‏ له الأرضُ وَتظهَرُ لَهُ الكنوزُ ویبلغُ سُلطانه المشرقَ والمغرِبَ ویُظِهرُ اللَّهُ دینهُ على الدّینِ كُلّه ولو كَرِهَ المُشركون فلا یَبقى‏ على وجهِ الأرضِ خرابٌ إلّا عمّر وینزلُ روحُ‏اللَّهِ عیسى بن مریم فیُصلّی خلفه.(1)

قیام كننده از ما منصور به رعب و مؤیّد به نصر است. زمین از براى او در نوردیده شود و گنج‏هاى پنهان را براى او آشكار كند. سلطنت و حكومت او شرق و غرب را فرا خواهد گرفت و خداوند منان، به دست او دین خود را بر همه دین‏ها غالب گرداند، اگر چه مشركان را خوش نیاید. در روى زمین هیچ خرابى باقى نماند، مگر این كه آبادش كند و روح اللَّه، عیسى بن مریم از آسمان نازل شده و بر او اقتدا كند و پشت سرش نماز بخواند.

قالَ الاِْمامُ الْعَسْكَری(علیه السلام):

1- پرهیز از جدال و شوخی

لا تُمارِ فَیَذْهَبَ بَهاؤُكَ وَ لا تُمازِحْ فَیُجْتَرَأَ عَلَیْكَ.»:

جدال مكن كه ارزشت میرود و شوخی مكن كه بر تو دلیر شوند.

(تحف العقول ص 486)

2- تواضع در نشستن

مَنْ رَضِیَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ الَْمجْلِسِ لَمْ یَزَلِ اللّهُ وَ مَلائِكَتُهُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ حَتّی یَقُومَ.»:

هر كه به پایین نشستن در مجلس خشنود باشد، پیوسته خدا و فرشته ها بر او رحمت فرستند تا برخیزد.

3- هلاكت در ریاست و افشاگری

دَعْ مَنْ ذَهَبَ یَمینًا وَ شِمالاً، فَإِنَّ الرّاعِیَ یَجْمَعُ غَنَمَهُ جَمْعَها بِأَهْوَنِ سَعْی وَ إِیّاكَ وَ الاِْذاعَةَ وَ طَلَبَ الرِّیاسَةِ، فَإِنَّهُما یَدْعُوانِ إِلَی الْهَلَكَةِ.»:

آن كه را به راست و چپ رود واگذار! به راستی چوپان، گوسفندانش را به كمتر تلاشی گِرد آوَرَد. مبادا اسرار را فاش كرده و سخن پراكنی كنی و در پیریاست باشی، زیرا این دو، آدمی را به هلاكت میكشانند.

4- گناهی كه بخشوده نشود

مِنَ الذُّنُوبِ الَّتی لا تُغْفَرُ : لَیْتَنی لا أُؤاخَذُ إِلاّ بِهذا. ثُمَّ قالَ: أَلاِْشْراكُ فِی النّاسِ أَخْفی مِنْ دَبیبِ الَّنمْلِ عَلَی الْمَسْحِ الاَْسْوَدِ فِی اللَّیْلَةِ الْمُظْلِمَةِ.»:

از جمله گنـاهانی كـه آمرزیده نشود ایـن است كه [آدمی ] بگوید: ای كاش مرا به غیر از این گناه مؤاخذه نكنند. سپس فرمود: شرك در میان مردم از جنبش مورچه بر روپوش سیاه در شب تار نهانتر است.

5- نزدیكتر به اسم اعظم

بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ أَقْرَبُ إِلَی اسْمِ اللّهِ الاَْعْظَمِ مِنْ سَوادِ الْعَیْنِ إِلی بَیاضِها.»:

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» به اسم اعظم خدا، از سیاهی چشم به سفیدیاش نزدیكتر است.

6- دوستی نیكان و دشمنی بدان

حُبُّ الاَْبْرارِ لِلاَْبْرارِ ثَوابٌ لِلاَْبْرارِ، وَ حُبُّ الْفُجّارِ لِلاَْبْرارِ فَضیلَةٌ لِلاَْبْرارِ، وَ بُغْضُ الْفُجّارِ لِلاَْبْرارِ زَیْنٌ لِلاَْبْرارِ، وَ بُغْضُ الاَْبْرارِ لِلْفُجّارِ خِزْیٌ عَلَی الْفُجّارِ.»:

دوستی نیكان به نیكان، ثوابست برای نیكان. و دوستی بدان به نیكان، فضیلت است برای نیكان. و دشمنی بدان با نیكان، زینت است برای نیكان. و دشمنی نیكان با بدان، رسوایی است برای بدان.

7- سلام نشانه تواضع

مِنَ التَّواضُعِ أَلسَّلامُ عَلی كُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ، وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الَْمجْلِسِ.»:

از جمله تواضع و فروتنی، سلام كردن بر هر كسی است كه بر او میگذری، و نشستن در پایین مجلس است.

8- خنده بیجا

مِنَ الْجَهْلِ أَلضِّحْكُ مِنْ غَیْرِ عَجَب.»:

خنده بیجا از نادانی است.

9- همسایه بد

مِنَ الْفَواقِرِ الَّتی تَقْصِمُ الظَّهْرَ جارٌ إِنْ رَأی حَسَنَةً أَطْفَأَها وَ إِنْ رَأی سَیِّئَةً أَفْشاها.»:

از بلاهای كمرشكن، همسایه ای است كه اگر كردار خوبی را بیند نهانش سازد و اگر كردار بدی را بیند آشكارش نماید.

10- پندی گویا و جامع

أُوصیكُمْ بِتَقْوَی اللّهِ وَ الْوَرَعِ فی دینِكُمْ وَالاِْجْتَهادِ لِلّهِ وَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَ أَداءِ الأَمانَةِ إِلی مَنِ ائْتَمَنَكُمْ مِنْ بَرٍّ أَوْ فاجِر وَ طُولُ السُّجُودِ وَ حُسْنِ الْجَوارِ. فَبِهذا جاءَ مُحَمَّدٌ(صلی الله علیه وآله وسلم) صَلُّوا فی عَشائِرِهِمْ وَ اشْهَدُوا جَنائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ، فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذا وَرَعَ فی دینِهِ وَ صَدَقَ فی حَدیثِهِ وَ أَدَّی الاَْمانَةَ وَ حَسَّنَ خُلْقَهُ مَعَ النّاسِ قیلَ: هذا شیعِیٌ فَیَسُرُّنی ذلِكَ. إِتَّقُوا اللّهَ وَ كُونُوا زَیْنًا وَ لا تَكُونُوا شَیْنًا، جُرُّوا إِلَیْنا كُلَّ مَوَدَّة وَ ادْفَعُوا عَنّا كُلَّ قَبیح، فَإِنَّهُ ما قیلَ فینا مِنْ حَسَن فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ ما قیلَ فینا مِنْ سُوء فَما نَحْنُ كَذلِكَ.»:

لَناحَقٌّ فی كِتابِ اللّهِ وَ قَرابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللّهِ وَ تَطْهیرٌ مِنَ اللّهِ لا یَدَّعیهِ أَحَدٌ غَیْرُنا إِلاّ كَذّابٌ. أَكْثِرُوا ذِكْرَ اللّهِ وَ ذِكْرَ الْمَوْتِ وَ تِلاوَةَ الْقُرانِ وَ الصَّلاةَ عَلَی النَّبِیِّ(صلی الله علیه وآله وسلم)فَإِنَّ الصَّلاةَ عَلی رَسُولِ اللّهِ عَشْرُ حَسَنات، إِحْفَظُواما وَصَّیْتُكُمْ بِهِ وَ أَسْتَوْدِعُكُمُ اللّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْكُمْ السَّلامَ.»:

شما را به تقوای الهی و پارسایی در دینتان و تلاش برای خدا و راستگویی و امانتداری درباره كسی كه شما را امین دانسته ـ نیكوكار باشد یا بدكار ـ و طول سجود و حُسنِ همسایگی سفارش میكنم. محمّد(صلی الله علیه وآله وسلم)برای همین آمده است. در میان جماعت های آنان نماز بخوانید و بر سر جنازه آنها حاضر شوید و مریضانشان را عیادت كنید. و حقوقشان را ادا نمایید، زیرا هر یك از شما چون در دینش پارسا و در سخنش راستگو و امانتدار و خوش اخلاق با مردم باشد، گفته میشود: این یك شیعه است، و این كارهاست كه مرا خوشحال میسازد. تقوای الهی داشته باشید، مایه زینت باشید نه زشتی، تمام دوستی خود را به سوی ما بكشانید و همه زشتی را از ما بگردانید، زیرا هر خوبی كه درباره ما گفته شود ما اهل آنیم و هر بدی درباره ما گفته شود ما از آن به دوریم. در كتاب خدا برای ما حقّی و قرابتی از پیامبر خداست و خداوند ما را پاك شمرده، احدی جز ما مدّعی این مقام نیست، مگر آن كه دروغ میگوید. زیاد به یاد خدا باشید و زیاد یاد مرگ كنید و زیاد قرآن را تلاوت نمایید و زیاد بر پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) سلام و تحیّت بفرستید. زیرا صلوات بر پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) ده حسنه دارد. آنچه را به شما گفتم حفظ كنید و شما را به خدا میسپارم، و سلام بر شما. (بحارالانوار-جلد75-صحفه372باب29)

11- اندیشه در كار خدا

لَیْسَتِ الْعِبادَةُ كَثْرَةَ الصِّیامِ وَ الصَّلوةِ وَ إِنَّما الْعِبادَةُ كَثْرَةُ التَّفَكُّرِ فی أَمْرِ اللّهِ.»:

عبادت كردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلكه [حقیقتِ] عبادت، زیاد در كار خدا اندیشیدن است.

(تحف العقول، ص448)

12- پلیدی خشم

أَلْغَضَبُ مِفْتاحُ كُلِّ شَرٍّ.»:

خشم و غضب، كلید هر گونه شرّ و بدی است.

13- ویژگی های شیعیان

شیعَتُنا الْفِئَـةُ النّاجِیَةُ وَالْفِرْقَةُ اّاكِیَةُ صارُوا لَنا رادِئًا وَصَوْنًا وَ عَلَی الظَّلَمَةِ أَلَبًّا وَ عَوْنًا سَیَفْجُرُ لَهُمْ یَنابیعُ الْحَیَوانِ بَعْدَ لَظْیِ مُجْتَمَعِ النِّیرانِ أَمامَ الرَّوْضَةِ.»:

پیروان ما، گروه های نجات یابنده و فرقه های پاكی هستند كه حافظان [آیین] مایند، و ایشان در مقابل ستمكاران، سپر و كمككار ما [هستند]. به زودی چشمه های حیات [منجیِ بشریّت] بعد از گدازه توده های آتش! پیش از ظهور برای آنان خواهد جوشید.

14- ناآرامی كینه توز 

أَقَلُّ النّاسِ راحَةً أَلْحُقُودُ.»:

كینه توز ، ناآرامترینِ مردمان است.

15- پارساترین مردم

أَوْرَعُ النّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ، أَعْبَدُ النّاسِ مَنْ أَقامَ عَلَی الْفَرائِضِ أَزْهَدُ النّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرامَ، أَشَدُّ النّاسِ اجْتَهادًا مَنْ تَرَكَ الذُّنُوبَ.»:

پارساترین مردم كسی است كه در هنگام شبهه توقّف كند. عابدترین مردم كسی است كه واجبات را انجام دهد. زاهدترین مردم كسی است كه حرام را ترك نماید. كوشننده ترین مردم كسی است كه گناهان را رها سازد.

(تحف العقول ، ص 489)

16- وجود مؤمن

أَلْمُؤْمِنُ بَرَكَةٌ عَلَی الْمُؤْمِنِ وَ حُجَّةٌ عَلَی الْكافِرِ.»:

مؤمن برای مؤمن ،بركت و بر كافر، اتمام حجّت است.

(تحف العقول، ص489)

17- محصول اعمال

إِنَّكُمْ فی آجال مَنْقُوصَة وَ أَیّام مَعْدُودَة وَ الْمَوْتُ یَأْتی بَغْتَةً، مَنْ یَزْرَعْ خَیْرًا یَحْصِدُ غِبْطَةً وَ مَنْ یَزْرَعْ شَرًّا یَحْصِدُ نِدامَةً، لِكُلِّ زارِع ما زَرَعَ لا یُسْبَقُ بَطیءٌ بِحَظِّهِ، وَ لا یُدْرِكُ حَریصٌ ما لَمْ یُقَدَّرُ لَهُ، مَنْ أُعْطِیَ خَیْرًا فَاللّهُ أَعْطاهُ، وَ مَنْ وُقِیَ شَرًّا فَاللّهُ وَقاهُ.»:

شما عمر كاهنده و روزهای برشمرده ای دارید، و مرگ به ناگهان میآید، هر كس تخم خیری بكارد به خوشی بِدْرَوَد، و هر كس تخم شرّی بكارد به پشیمانی بِدْرَوَد. هر كه هر چه بكارد همان برای اوست. كُندكار را بهره از دست نرود و آزمند آنچه را مقدرّش نیست در نیابد، هر كه به خیری رسد خدایش داده، و هر كه از شرّی رهد خدایش رهانده.

- شناخت احمق و حكیم

قَلْبُ الأَحْمَقِ فی فَمِهِ وَ فَمُ الْحَكیمِ فی قَلْبِهِ.»:

قلب احمق در دهان او و دهان حكیم در قلب اوست.

19- تلاش برای رزق مقدّر

لا یَشْغَلْكَ رِزْقٌ مَضْمُونٌ عَنْ عَمَل مَفْرُوض.»:

رزق و روزیِ ضمانت شده، تو را از كار واجب باز ندارد.

20- عزّتِ حقگرایی

ما تَرَكَ الْحَقَّ عَزیزٌ إِلاّ ذَلَّ، وَلا أَخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إِلاّ عَزَّ.»:

هیچ عزیزی حقّ را رها نكند، مگر آن كه ذلیل گردد و هیچ ذلیلی به حقّ نیاویزد، مگر آن كه عزیز شود.

باز گیتی روشن آمد از جمال عسکری

ماه گردون شد خجل پیش هلال عسکری

موکب اجلال او چون شد پدید از گرد راه

محور آمد هر جلالی در جلال عسکری

هادی دین می‌برد دست دعا پیش خدا

چشم حق بینش چو می‌بیند جمال عسکری

من چه گویم در مقام و حسن این کودک که هست

منطق پیر خرد مات از کمال عسکری

تا تقرب بر خدا جویند خلق نُه فلک

روبد هر یک با مژه گرد نعال عسکری

عصمت زهرا عیان از چهره زیبای او

خصلت حیدر ببینی در خصال عسکری

رشک کوثر بُرد از لعل لب جان‌بخش او

ماه گردیده خجل از خط و خال عسکری

گلشن جاوید گردد هر زمین شوره‌زار

چون ببیند موکب فرخنده فال عسکری

دانش سرشار او تا کرد تفسیر کتاب

عالمی سیراب گردید از زلال عسکری

ثابت

هشتم ربیع الثانی ولادت با سعادت امام حسن عسکری علیه السلام در روز جمعه 8 ربیع الثانی سال 232 ق در مدینه متولد شد. مادر بزرگوارش حُدیث و پدر بزرگوارش امام هادی علیه السلام است. مرحوم اربلی می نویسد: اما اسمه فالحسن و کنیته ابومحمد و لقبه الخالص، نامش حسن و کنیه اش ابومحمد و لقبش خالص است.» و ابن شهر آشوب القاب آن حضرت را چنین بیان می کند: القابه: الصامت، الهادی، الرفیق، اّکی، السّراج، المضیی، الشافی، المرضیّ، الحسن العسکری. آن حضرت و پدر و جدش هر کدام در زمان خود ابن الرضانامیده می شدند. تنها فرزندش، پسر او(هم نام رسول خدا) بود و غیر از او فرزندی نداشت. ابن شهر آشوب درباره مدت عمر حضرت می نویسد: 23 سال با پدر و 6 سال در مقام امامت بود و در دوره امامتش با معتز (چند ماه) و بعد مهتدی و معتمد معاصر بود. و سرانجام در جمعه 8 ربیع الاول 260 ق به شهادت رسید.

فضلیت همراهی با اهل بیت

خاندان عصمت و طهارت اهلبیت علیهم السلام نور واحد و طینت واحد هستند. صفات و خصوصیات برجسته آنان بر کسی پوشیده نیست. در اینجا به گوشه ای از دریای معرفت امام حسن عسگری در این روز ولادت یازدهمین خورشید امامت اشاره می کنیم.

محمد بن حسن می گوید: به امام حسن عسکری علیه السلام شکایت کردم. سپس روایتی از امام صادق نامه ای نوشتم و در آن از فقر و ناداری خویش علیه السلام را به یاد آوردم که فضیلت همراهی با اهل بیت: فرموده بودند .امام عسکری را علیه السلام است.[1] که از ما بینش و آگاهی بخواهند. هر که به ما متوسل شود، او را حفظ می کنیم. کسی که ما را دوست بدارد، با دشمنان ما بهتر است. ما پناه کسانی هستیم که به ما پناهنده شوند و نور و روشنایی هستیم برای کسانی خودت گفتی: فقر همراه با ما اهل بیت، از ثروت با غیر ما بهتر است و کشته شدن در راه ما، از زندگی کردن انبوهی مرتکب شوند، به فقر مبتلا می کند و این را وسیله پاک شدن آنها قرار می دهد. همان طور که با در پاسخ نوشت: خدای تبارک و تعالی دوستان ما را وقتی گناهان در مراتب عالی بهشت با ما خواهد بود و کسی که از ما روی بگرداند، سرانجامش آتش است.

اهل معروف

ابوهاشم جعفری می گوید: از مولایم امام حسن عسکری علیه السلام شنیدم که فرمودند: برای بهشت دری است که آن را معروف» گویند. از آن در، تنها اهل معروف و نیکوکاران وارد می شوند». در دلم خدا را سپاس گفتم و از اینکه در برآوردن نیازهای مردم زحماتی را متحمل می شوم، شاد شدم. در این حال امام عسکری علیه السلام متوجه من شد و فرمود: آری، به کار خودت ادامه بده؛ زیرا اهل معروف در دنیا، همان اهل معروف در آخرت هستند. ای ابوهاشم، خداوند تو را از آنان قرار داده و به تو رحمت کرده است.[2]

دوران امامت

دوران امامت امام حسن عسكری(ع) دورانی حساس و متفاوت بود. امام از جوانی تحت نظر خلفای جورِ عباسی قرار داشت تا جایى كه از پانزده سالگی و در زمان حیات پدر بزرگوار خویش نیز به زندان برده شد. آن امام همام، به مقتضای زمان، رسالت خویش را به انجام می‏رساند و كار امامت را به پیش می‏برد. همچنین وظیفه‏ی سنگینِ آماده ساختن شیعیان برای امامت و غیبَت امام زمان، نیز بر عهده‏ی آن حضرت بود. یكی از مهم‏ترین كارهای امام حسن عسكری، همانند پدر و اجداد طاهرینَش، تربیت شاگرد و حفظ فقه تشیُّع و اندیشه‏ی ناب اسلام در برابر دشمنان و مخالفان بود تا آن جا كه بیش از ۲۶۰ نفر را از شاگردان آن امام نام برده‏اند. امام حسن عسكری(ع) در كنار كارهای علمی، مجموعه‏ای از تفسیر، روایات، معارف اسلامی و عقاید را نیز تألیف نمود كه تفسیر و مواعظِ قصار از آن جمله‏ اند.

اهم فعالیت های امام حسن عسگری علیه السلام

"مبارزه مستمر و دائمی" امام حسن عسکری (ع) با "انحراف و ظلم" دستگاه "جبار و مکار" بنی عباس و مجاهدت فداکارانه در "ترویج علم و دانش" و "راهنمایی دلسوزانه خواص" در تفسیر قرآن و و "تبیین معارف ناب اسلام" (که خود بخود مبین "انحراف فقهای درباری" و وابسته به بنی عباس و "اثبات نامشروع بودن" آن "دستگاه مکار" بود) و "هدایت جامعه" و حفظ "آخرین حجت خدا" از گزند دشمنان با نهایت "هوشمندی و زیرکی" و جا انداختن مساله مهم "رجوع مردم به نایب امام" ، حاوی درسهای فراوان "جهاد و مبارزه مدبرانه" آن اسوه تقوی و فضیلت برای آزادگان جهان است.

کلمات ناب امام عسکری علیه السلام

عبادت و تفکر در قدرت الهی

1.لَیْسَتِ الْعِبادَةُ کَثْرَةُ الصّیامِ وَالصَّلاةِ، وَ إنَّمَا الْعِبادَةُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فی امْرِاللّهِ».

عبادت در زیاد انجام دادن نماز و روزه نیست بلکه عبادت تفکر و اندیشه در قدرت بی منت های خداوند در امور مختلف می باشد.[3]

عوامل هلاکت انسان

2.إیّاکَ وَالاْذاعَةَ وَ طَلَبَ الرِّئاسَةِ، فَإنَّهُما یَدْعُوانِ إلَی الْهَلَکَ».

فرمود: مواظب باش از این که بخواهی شایعه و سخن پراکنی نمائی و یا این که بخواهی دنبال مقام و ریاست باشی و تشنه آن گردی، چون هر دوی آن ها انسان را هلاک خواهد نمود.[4]

حق و حقیقت

3.ما تَرَکَ الْحَقَّ عَزیزٌ إلاّ ذَلَّ، وَلا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلاّ عَزَ».

فرمود: حق و حقیقت را هیچ صاحب مقام و عزیزی ترک و رها نکرد، مگر آن که ذلیل و خوار گردید همچنین هیچ شخصی حق را به اجراء درنیاورد مگر آن که عزیز و سربلند شده است.[5]

بهترین ذکر و امور روزانه

4.أکْثِرُوا ذِکْرَ اللهِ وَ ذِکْرَ الْمَوْتِ، وَ تَلاوَةَ الْقُرْآنِ، وَالصَّلاةَ عَلی النَّبی صلی الله علیه و آله و سلم، فَإنَّ الصَّلاةَ عَلی رَسُولِ اللهِ عَشْرُ حَسَنات». فرمود: ذکر و یاد خداوند متعال، مرگ و حالات آن تلاوت و تدبر قرآن و نیز صلوات و درود فرستاد بر حضرت رسول ـ و اهل بیتش علیهم السلام ـ را زیاد و به طور مکرر انجام دهید، همانا پاداش صلوات بر آن ها، ده حسنه و ثواب می باشد.[6]

انجام واجبات و ترک گناهان و شبهات

امام حسن عسکری علیه‌السلام فرمودند:

5.أَوْرَعُ النَّاسِ مَنْ وَقَفَ عِنْدَ الشُّبْهَةِ، اَعْبَدُ النَّاسِ مَنْ أَقَامَ عَلَى الْفَرَائِضِ، أَزْهَدُ النَّاسِ مَنْ تَرَكَ الْحَرَامَ، أَشَدُّ النَّاسِ اجْتِهَاداً مَنْ تَرَكَ الذُّنُوب.»[7]

پرهیزکارترین مردم آن کسی است که به هنگام شبهه توقف می ‌کند. عابدترین مردم کسی است که واجبات را به پا دارد. زاهدترین مردم کسی است که حرام را ترک کند. مجاهدترین مردم کسی است که گناهان را ترک کند.

شکر گزار نعمت الهی

6.لایَعْرِفُ النِّعْمَةَ إلاَّ الشّاکِرُ، وَلا یَشْکُرُ النِّعْمَةَ إلاَّ الْعارِفُ».

فرمود: کسی قدر نعمتی را نمی داند مگر آن که شکرگزار باشد و کسی نمی تواند شکر نعمتی را انجام دهد، مگر آن که اهل معرفت باشد.

تواضع و فروتنی

7.مِنَ التَّواضُعِ السَّلامُ عَلی کُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ، وَالْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الْمَجْلِسِ».

فرمود: یکی از نشانه های تواضع و فروتنی آن است که به هر کس برخورد نمائی سلام کنی و در هنگام ورود به مجلس هر کجا، جا بود بنشینی.(نه آن که به زور و زحمت برای دیگران، جائی را برای خود باز کنی)[8]

خواسته بدِ مومن

8.ما أقبَحَ بِالمُؤمِنِ أن تَكونَ لَهُ رَغبَةٌ تُذِلُّهُ».

چه زشت است برای مؤمن كه خواسته‏ ای داشته باشد كه او را به خواری كشاند.[9]

خدا ترسی

9.مَن لَم یَتَّقِ وُجُوهَ النّاسِ لَم یَتَّقِ اللَّهَ».

آن كه از مردم پروا نكند، از خدا نیز پروا نمی‏كند.[10]

پست و مقام

10.إیّاكَ و الإذاعَةَ و طَلَبَ الرِّئاسَةِ، فَإنَّهُما یَدعُوانِ إلَی الهَلَكَةِ».

از افشای اسرار و ریاست‏طلبی بپرهیز كه این دو [آدمی را] به هلاكت می‏كشانند.[11]

شب زنده داری مسیر رسیدن به خدا

11.إنَّ الوصولَ إلَی اللَّهِ سَفَرٌ لایُدرَكُ إلاّ بِامتِطاءِ اللَّیلِ».

وصال خداوند سفری است كه جز با مركب شب زنده‏داری به دست نمی‏آید.[12]

نعمتی بدون حسادت

12.التَّواضُعُ نِعمَةٌ لایُحسَدُ عَلَیها».

فروتنی نعمتی است كه بر آن حسد نبرند.[13]

مرکب باطل

13.مَن رَكِبَ ظَهَر الباطِلِ نَزَلَ بِهِ دارَ النَّدامَةِ».

هر كه بر مركب باطل نشیند، در سرای پشیمانی فرودش آورد.[14]

دل با نشاط و ملول

14.إذا نَشِطَتِ القُلوبُ فأودِعُوها وإذا نَفَرَت فَوَدِّعوها».

دل چون در نشاط است (معرفت) را به آن واسپارید، و چون در گریز است آن را واگذارید.[15]

آب غسل و و ضو

15.مَن تعدّی فی طَهورِهِ كانَ كَناقِضِهِ».

هر كه در مصرف آب (وضو و غسل) زیاده‏ روی كند، مانند كسی است كه وضو و غسل خود را باطل كند.[16]

پی نوشت ها

[1] شیخ طوسی، اختیار معرفة الرجال(رجال کشی)، تصحیح حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه مشهد، کنگره هزاره شیخ طوسی، 1348، ص 533؛ اثبات الهداة، ج 6، ص 328؛ مناقب آل ابی طالب، ج 4، ص 435.

[2] اعلام الوری، ج 2، ص 143 ؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، تصحیح محمدباقر بهبودی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1368، چ 3، ج 50، ص 258.

[3] مستدرک الوسایل، ج 11، ص 3، ح 12690

[4] بحارالانوار، ج 50، ص 296، ضمن ح 70

[5] بحارالانوار، ج 75، ص 374، ح 24

[6] بحارالانوار، ج 75، ص 372

[7] بحارالانوار، ج 75، ص 372، ح 9

[8] بحارالانوار، ج 75، ص 372، ح 9)

[9] تحف العقول، ص ۴۸۹.

[10] بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۳۳۶.

[11] تحف العقول، ص ۴۸۷.

[12] بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۳۷۹.

[13] تحف العقول، ص ۴۸۹.

[14] بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۳۷۹.

[15] بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۳۷۷.

[16] تحف العقول، ص ۳۶۳.

هر جا که خواهریست ، برادر همیشه هست

دنبال هر برادر ، خواهر همیشه هست

این جذبه های عشق تمامی نداشته

دلدادگی میان دو دلبر همیشه هست

تا مرو از مدینه ، مسیر محبت است

این جاده های نور معطر همیشه هست

معصومه زینب است و رضا جز حسین نیست

ترکیب های عشق برابر همیشه هست

با بودن شفیعه ، قیامت به کام ماست

گرچه هراس عرصه ی م همیشه هست

پیداست در حریم تو اجلال فاطمه

جاری به صحن های تو کوثر همیشه هست

باید که تو مراقبت از پهلویت کنی

دیوارهای کوچه و آن در همیشه هست

در ذهن پرنیانی اولاد فاطمه

آن خاطرات زخمی مادر همیشه هست

از وقتی آمدی تو به قم با قبیله ات

اطراف تو ولایی و یاور همیشه هست

تا که نسیم هست ، بوی زلف می رسد

بالاتر از سر همه یک سر همیشه هست

بازار داشت قم ، تو که آنجا نرفته ای .

در روضه ات اشاره به معجر همیشه هست ش

در مجلس عزای شما گریه می كنم

 امشب فقط برای شما گریه می كنم

 

 عطر گلاب مرقدتان بر مشام خورد

 در گوشه ی سرای شما گریه می كنم

 

 چون اشك بین روضه به هر درد مرهم است

 با نیت شفای شما گریه می كنم

 

 با بال های بی رمق اشك دیده ام

 در مشرق هوای شما گریه می كنم

 

 من هم مسافرم، وطنم مشهد الرضا ست

 دنبال رد پای شما گریه می كنم

 

 خواندم چگونه پیر شدی در جوانی ات

 دارم ز غصه های شما گریه می كنم

 

 عمری برای هجر پدر گریه كرده ای

 امشب منم به جای شما گریه می كنم

یوسف رحیمی: 

زندگی نامه حضرت معصومه

نام شریف آن بزرگوار فاطمه و مشهورترین لقب آن حضرت، معصومه» است. پدر بزرگوارش امام هفتم شیعیان حضرت موسى بن جعفر (ع) و مادر مكرمه اش حضرت نجمه خاتون (س) است . آن بانو مادر امام هشتم نیز هست .

لذا حضرت معصومه (س) با حضرت رضا (ع) از یك مادر هستند.

احتمالاً ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید كه در همان سنین كودكى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (ع) قرارگرفت

 در سال ٢٠٠ هجرى قمرى در پى اصرار و تهدید مأمون عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این كه كسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند.

یك سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیام ولایت به همراه عده اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حركت كرد و در هر شهر و محلى مورد استقبال مردم واقع مى شد. این جا بود كه آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب(س) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامیشان را به مردم مؤمن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهلبیت (ع) را با حكومت حیله گر بنى عباس اظهار مى كرد. بدین جهت تا كاروان حضرت به شهر ساوه رسید عده اى از مخالفان اهلبیت كه از پشتیبانى مأموران حكومت برخوردار بودند،سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان كاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت(س) معصومه را نیز مسموم كردند.

به هر حال ، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بیمار شدند و چون دیگر امكان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. پرسید: از این شهرساوه» تا قم» چند فرسنگ است؟ آن چه بود جواب دادند، فرمود: مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم كه مى فرمود: شهر قم مركز شیعیان ما است. بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند; و در حالى كه موسى بن خزرج» بزرگ خاندان اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى كشید و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد كجاوه حضرت در حركت بودند، حدوداً در روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجرى قمرى حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى كه امروز میدان میر» نامیده مى شود شتر آن حضرت در جلو در منزل موسى بن خزرج» زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد.

آن بزرگوار به مدت ١٧ روز در این شهر زندگى كرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود.

محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام بیت النور» هم اكنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است. 

سرانجام در روز دهم ربیع الثانى و بنا بر قولى دوازدهم ربع الثانى» سال ٢٠١ هجرى پیش از آن كه دیدگان مباركش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند .مردم قم با تجلیل فراوان پیكر پاكش را به سوى محل فعلى كه در آن روز بیرون شهر و به نام باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند. همین كه قبر مهیا شد دراین كه چه كسى بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد دچار مشكل شدند، كه ناگاه دو تن سواره كه نقاب به صورت داشتند از جانب قبله پیدا شدند و به سرعت نزدیك آمدند و پس از خواندن نماز یكى از آن دو وارد قبر شد و دیگرى جسد پاك و مطهر آن حضرت را برداشت و به دست او داد تا در دل خاك نهان سازد.

آن دو نفر پس از پایان مراسم بدون آن كه با كسى سخن بگویند بر اسب هاى خود سوار و از محل دور شدند. 

بنا به گفته بعضی از علما به نظر مى رسد كه آن دو بزرگوار، دو حجت پروردگار: حضرت رضا (ع) و امام جواد (ع) باشند چرا كه معمولاً مراسم دفن بزرگان دین با حضور اولیا الهی انجام شده است. 

پس از دفن حضرت معصومه(س) موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این كه حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال ٢٥٦ هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا كرد و بدین سان تربت پاك آن بانوى بزرگوار اسلام قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهلبیت (ع). و دارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت وامامت شد

 

آن روز که در جانِ خلافت هَوس افتاد

این فتنه سرانجام به نامِ چه کَس افتاد ؟

دیروزِ علی را که کسی دست نمی یافت 

فردایِ علی بود که در دسترَس افتاد